Doğumda vakum kullanılmasının nedenleri vakumlu doğumun zararları neden vakumla doğum

Doğumda vakum kullanılmasının nedenleri vakumlu doğumun zararları neden vakumla doğum yapılır

VAKUM İLE DOĞUM


Doğum eyleminin ikinci evresinde ,yani rahim ağzının tam açıklığa ulaşmasından sonra,doğumun gerçekleşmesine kadar geçen sürede,anne adayı veya bebeğe ait nedenlerle doğumun normal olarak gerçekleşememesi sonucu vakum uygulanarak müdahaleli doğum yaptırılır


VAKUM’UN TARİHÇESİ


Bebeğin vakum ile doğurtulması çok eskilere dayanan bir tekniktirBu tekniğin temeli,Hipokrattan önceki dönemlerden beri uygulanan ve hala bazı yerlerde kullanılan kupa çekme mantığına dayanır

Bu mantığın doğumda kullanılması 18Yüzyılın başlarına rastlarEtkili kullanımı daha sonraki yıllarda yaygınlaşmıştır1849 yılında James Young Simpson isimli profesör ilk pratik vakum çanını tanımlamıştırSimpson aynı zamanda kendi adıyla bilinen Forsepsin de tasarımcısıdır

Modern vakum çanları, daha sonraki yıllar uygulamaya konmuştur1950 ‘li yılların sonunda Malmstrein tarafından gerçekleştirilmiştirVakum çanları paslanmaz çelikten yapılmaktadırGünümüzde silikondan yapılmış çanlar ve tek kullanımlık plastik çanlar da imal edilmektedir

Vakum ,bir hortum ve ucunda mantara benzeyen bir çandan oluşurHortumun diğer ucu negatif emme basıncı veren cihaza bağlıdırBu çanların çapı genelde 4-6 cm arasında değişmektedir


VAKUM UYGULAMADA TEMEL NEDENLER ?


Vakum uygulamada anneye ait ve bebeğe bağlı faktörler göz önünde bulundurularak uygulama yapılır


Anne Adayı ile İlgili Nedenler;


Bebeğin doğum kanalındaki ilerlemesini sağlayan ve doğumun sağlıklı şekilde sonuçlanmasındaki en önemli faktör anne adayının düzenli ve etkili ıkınmasıdırIkınma bebek başının makat bölgesine yaptığı bası sonucu kendiliğinden oluşan bir his,dürtüdürAynı zamanda karın içi basıncını da artırmaktadır

Anne adaylarında kalp hastalıkları veya nörolojik hastalıklar mevcutsa basınç artışı risk teşkil edebileceğinden vakum planlanır ve uygulanır

Anne adayının ıkınmasının yetersiz olması vakum uygulaması için en önemli nedendirAnne artık doğum eyleminde yorulmuş ve bitkin haldedirIkınacak gücü kalmamıştırAğrısız doğumlarda da bazen aynı şekilde vakum uygulanması gerekir

Doğumun ikinci evresinde tam açıklık olduğu halde doğum eylemi ,2 saati aşan bir süre içinde gerçekleşemiyorsa vakum uygulanır


Eski Sezaryenli gebelere normal doğum yaptırılması hallerinde, bebeğin başı doğarken annenin ıkınmasını önlemek ve daha önceki ameliyata bağlı bir dikiş yeri yırtığına meydan vermemek için planlı bir şekilde vakum uygulanır


Bebekle İlgili Nedenler;


Bebeğin kalp atımlarının zayıflaması ve bozulması

Bebeğin oksijensiz kalması ve mekonyum (bebeğin kakası) gelmesi,

Bebeğin sıkıntıya girmesi hallerinde vakum uygulanırBu arada kardiotokografi veya ÇKS borusu ile kalp atımları ve kasılmalarla ilişkisi yakın takip edilirGerekli müdahale anında uygulanır


Hangi Koşullarda Vakum Uygulanır?


Servikal açıklığın bir başka şekliyle rahim ağzının tam açıklıkta olması,

Amnios kesesinin (su kesesi)açılmış olması,

Bebek baş gelişi olmalı,

Bebek 36 haftadan büyük olmalı,

Bebeğin başının doğum kanalının kritik noktalarını geçmiş olması ve rahim kanalına yerleşmiş olması,

Baş-pelvis uygunsuzluğunun olmaması gerekir


Hangi Hallerde Vakum Uygulanmaz?


Bebeğin önde gelen kısmı baş değilse ,

Cerrahın bu konuda deneyimi yoksa,

Bebeğin kafası yüksekteyse,

Pelvik darlıktan şüpheleniliyorsa ,

Prematüre bebeklerde ,

Bebekte kanama bozukluğuna neden olabilecek bir hastalık varsa,

Forseps takılmış ve başarısızlıkla sonuçlanmışsa,


Bütün bu konular dikkate alınarak vakum uygulamasına geçilirVakum takıldıktan sonra uygulanan 3 denemeden sonuç alınamaz ve bebek doğurtulamazsa vakum başarısız kabul edilir

Vakum uygulanışı,kendine özel tekniği ile ve ameliyathane şartlarının hazır olması koşuluyla uygulanırÇünkü başarılı olunamazsa hemen acilen riskli bir sezaryen ameliyatına gerek duyulabilir


Vakum Uygulamasının Riskleri Nelerdir? Ne gibi Sorunlar Görülür ?


Vakum uygulamasında ölüm ya da kalıcı hasar ile sonuçlanan komplikasyonların görülme sıklığı son derece düşüktürBunlar arasında en önemlisi ; Kafa içi kanamalar görülmesidir Ancak kafa içi kanamalar,vakum uygulanmayan ve kendiliğinden doğan bebeklerde de görülmektedirAncak sıklığı daha düşüktürBöyle durumlarda bebeğin Yoğun Bakım şartlarında izlenmesi gerekirKafa içi kanama prematüre bebeklerde daha çok görülür

Bebeğin kafa derisinde,uygulanan negatif basınca bağlı olarak ödem ve şişlik görülürBu durum birkaç gün içinde kendiliğinden geçer

Kafa derisi altına kanama ve bazen de kafa derisinde sıyrılma görülebilirBunlar da önemli bir sorun yaratmadan kendiliğinden iyileşir

Annede vakum uygulamasına bağlı olarak, doğum kanalında ve rahim ağzında yırtıklar ve hematom görülebilirUygun şekilde onarılırsa ciddi bir sorun bırakmaz




kaynak:takagazetecom


Dr Naci İmamoğlu