Çoğul eki

ÇOĞUL EKİ


Cins isimlerine gelerek onların çoğul şekillerini yapar


Kelimeler arasında ilgi kurmaz:


dağlar, fikirler, idealler, öğrenciler, dertler


Özel isimlere getirildiğinde:


1 Aile anlamı katar; -gil ekinin yerine kullanılır, yapım eki görevinde olduğu için ayrılmadan yazılır


Yarın Ahmetlere gideceğiz


İzmir’e, amcamlara/dedemlere/teyzemlere gideceğiz (burada özel isme getirilmemiş)


Aliler bize gelecekler


2 Benzerleri anlamı katar, kesme işaretiyle ayırarak yazılır:


Bu millet nice Fatih'ler, Kemal'ler yetiştirecektir


Bu topraklarda ne Çaldıran’lar, ne Ridaniye’ler yaşandı


3 Aynı ismi taşıyanları belirtir:


Sınıftaki Ali’ler ayağa kalksın


Hüseyin’lerin hepsi buraya gelsin


4 Abartma anlamı katar:


Çalışmak için ta Almanya’lara gitti


5 Topluluk kavramı bildirir:


Türkler, Yunanlar, Adanalılar, Konyalılar


Bunların dışında:


-İkilemeler yapar:


Yıllar yılı bekledik


-Abartma anlamı katar, bazen “bir” kelimesiyle birlikte bu anlamı verir:


Ateşler içinde kıvranıyordu

O gün dünyalar benim olmuştu

Valizler dolusu kitapları ne zaman almıştı

Bir kumaşlar almış, görmelisiniz

Bir bahçeler var, sözle anlatılmaz

Bir zamanlar ne kadar şendik


-Çoğul zamirlere getirilerek tekrar çoğul yapar:Bizler, sizler


-Saygı veya alay anlamı katar:


Dostumuz nedense bizi çağırmamışlar

Müdür Bey döndüler mi?


-Her anlamı katar:


Akşamları erken yemek yeriz

Sabahları geç kalkarım


-“Yaş” kelimesine getirilerek yaşça yaklaşıklık bildirir:


O zaman henüz sekiz yaşlarında idi


İyelik üçüncü çoğul eki ve şahıs eki ile karıştırılmamalıdır


Çocuklar (çoğul eki) annelerini (iyelik eki) bekliyorlar (şahıs eki)