Ali Akbaş

*1942 yılında Kahramanmaraş?ın Elbistan kazasında doğdu


*İlk ve orta öğrenimini memleketinde ,


*Yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde yaptı


*Çeşitli lise ve Yüksek okullarda öğretmenlik ve idarecilik yaptıktan sonra araştırma görevlisi olarak Hacettepe Üniversitesine atandı Burada, dil üzerinde yüksek lisansını tamamladıktan sonra Türk Dili okutmanlığına geçti ve 1996 yılında meslek hayatında 25 yılını doldurarak emekliye ayrıldı


*Daha lise öğrencisiyken yarışmada birincilik kazanan şiiri KMaraş Lisesi Marşı olarak kabul edilen Akbaş, Türkiye Yazarlar Birliği tarafından Kuş Sofrası adlı kitabıyla Çocuk Edebiyatı dalında Yılın Şairi seçilmiş (1991), Yunus Emre Yılı dolayısıyla İstanbul?da gerçekleştirilen XII Dünya Şairler Toplantısı?nda bir plaketle ödüllendirilmiş (1991) Kazakistan?ın başkenti Almatı?da gerçekleştirilen IITürk Dünyası Şiir Şölenin?nde Mağcan Cumabayulı Ödülüne lâyık görülmüş (1993) Ve Kosova?da yayınlanan Türkçem Çocuk Dergisi tarafından yılın ödülü verilmiş (2004), İtalya?nın Venedik şehrinde düzenlenen 57 Şiir Bianeli?nde (2005) ve 20 Moskova Kitap Fuarında Türkiye?yi temsil etmiştir (2007)


*Bugüne kadar arkadaşlarıyla birlikte Divan, Doğuş Edebiyat ve Kanat dergilerini çıkaran Akbaş, hâlen Genel Başkan Yardımcısı olarak çalıştığı AVRASYA Yazarlar Birliği?nin yayın organı olan Kardeş Kalemler Dergisini çıkarıyor


*Masal Çağı (şiir), Kuş Sofrası (çocuklar için şiir), Gökte Ay Portakaldır (masal) ve Kız Evi Naz Evi (piyes) adlı eserleri vardır


*Kuş Sofrası adlı şiir kitabı Mariya LEONTİÇ tarafından Makedonca?ya çevrilmiştir (2000)



1942 yılında Elbistan?ın Çatova köyünde doğdum Sırasıyla , Çatova Köyü İlk Okulunu, Elbistan Orta Okulunu, K Maraş Lisesini ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdim Çeşitli liselerde, Gazi Eğitim Enstitüsü?nde ve Ankara Meslek Yüksek Okulunda edebiyat öğretmenliği ve idarecilik yaptım Filim Radyo Televizyonla Eğitim Merkezinde radyo programcılığı görevinde bulundum


1983 yılında araştırma görevlisi olarak H Ü Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne geçtim Burada da yüksek lisansımı tamamlayarak Türk dili okutmanlığı görevine geçtim Okutmanlık yanında şiirle ve çocuk edebiyatıyla da uğraşmaktayım Masal Çağı, Kuş Sofrası, Gökte Ay Portakaldır adlı üç kitabım yayımlandı Meslek hayatımda yirmi beş yılımı doldurarak emekli oldum


ALİ AKBAŞ?IN EDEBÎ KİŞİLİĞİ


Günümüz şairlerinden olan Ali Akbaş?ı hiç bir edebî akıma bağlıyamayız Fakat o her güzellikten yararlanan bütün etkilere açık bir sanatçıdır Eski-yeni, yerli-yabancı demeden Karacaoğlan?dan Âşık Veysel?e, Fuzûlî?den Yahya Kemâl?e, Tagor?dan Bodler?e kadar bütün iyi şairleri dikkatle okuyan Akbaş, ?klasiklerle beslenmeyen yeninin kalıcı olamayacağı, ve ancak geçmişten, yâni mâzîden güç alarak yeniyi kurabileceğimiz? görüşündedir


Şiirlerini dingin, demlenmiş bir dille yazan şair, yeniliği garip kelimeler kullanmakta değil, hayatı ve eşyayı algılamada arar ?Evrene bir de benim penceremden bakın? der âdeta Akbaş bu konuda şöyle diyor: Bir tabloyu değerli kılan orada kullanılan malzeme ve konu edinilen manzara değil, o konuya giydirilen kompozisyondur Sanat, reel tabiat değil, sanatçının prizmasından geçmiş tabiattır Pikasso da, amatör bir ressam da ayni boyayı ve ayni tuvali kullanarak ayni manzarayı resmederler ama ortaya başka tablolar çıkar Ona göre ?herkesin konuştuğu klasik dil, kullanmasını bilenler elinde sonsuz varyasyonlarla dolu ve bin bir oyuna müsaittir Yerli yersiz dili eğip bükmek güçsüz sanatçıların işidir, göz boyayıcılıktır İyi mobilya yapamayan usta hep âletlerine takar kafayı ?Vay, çekicim Çekoslovak, testerem Alman? diye


Yarı filozof, yarı çocuk olan şair, eşyayı bir idrak kamaşmasının ardından yakalar, en umulmadık halleriyle görür Bulunduğumuz atmosferden başka iklimlere taşır bizi Zaman zaman bir acı veya bir haz duygusuyla ürpeririz?


Akbaşın şiirlerinde bir yandan klasik edebiyatın ağırbaşlı, hikmetli söyleyişi örnek alınırken, bir yandan da naif, çocuksu bir rüzgâr eser Bu iki tavır birbirine zıt gibi görünse de o içindeki çocuğu susturmamıştır Zaten sanatı besleyen en güçlü kaynaklardan biri de çocukluk hatıralarıdır Hepimizin kişiliğinin ipuçları orada saklı değil mi ?


Akbaş, folklor nefesli bir şairdir Fakat folklor çizgisinde kalmaz O, Tanpınar?ın ?Folklor, külçe hâlinde altındır; sanatçı oradan aldığı malzemeyle küpe, gerdanlık, bilezik yapar? görüşünden hareketle aldığı malzemeyi dönüştürür Köy menşeli bir sanatçı olarak onun şuuraltı, çocukluk yıllarında dinlediği masallar, efsâneler, destanlar, türküler, mâniler ve ninnilerle doludur Fakat bu arkaik malzemeyi deforme ederek, sitilize ederek kullanır


Ayni zamanda amatör bir ressam olan Akbaş?ın şiirini besleyen kaynaklardan biri de kuşu, böceği, çiçeğiyle Anadolu manzaralarıdır, tabiattır O, bütün çevreyi; büyük bir hayranlıkla seyreder ve empresyonist tablolar çizer Bu dikkat onun şiirlerine pastoral bir zenginlik olarak yansır Onun şiirleri, mevsim mevsim değişen bozkır enstantaneleriyle doludur Tabiata olan bu hayranlık, yaratılıştaki hikmeti seziş, Akbaş?n şiirine metafizik bir derinlik kazandırır ve onu zaman zaman bir duâya dönüştürür


Akbaş, şiirlerinde belli bir şekil endişesi gözetmez Daha çok hece yi ve serbest nazmı kullanmakla beraber az da olsa aruzla yazılmış şiirleri de vardır Yalnız hangi tarzda yazılmış olursa olsun bu şiirlerin ortak özelliği müzikal ve sâde oluşlarıdır Vezinli olanlarda tam ve zengin kafiyeler kullanılırken serbest şiirlerinde aliterasyon ve asonanslarla beslenmiş güçlü bir iç mûsikîsi vardır Zaten onun serbest şiirleri, daha çok hecenin ?serbest müstezatları? gibidir Serbest müstezat terimi her ne kadar aruz şiirler için kullanılıyorsa da ben burada Akbaş?ın şiirleri hakkındaki görüşümü açıklamak için de bu terimi kullanma ihtiyacını duydum


xxxxxxxxxx


Masal Çağı


Ali Akbaş


Şu mâvi dumanlı koyda

Bir küçük köy uyukluyor

Şu gümüş hâreli çayda

Bizim kızlar kilim yuyor


Geliyor tokaç sesleri

Yansıtır yamaç sesleri

Suyun aynasında tarar

Kızlar üç kulaç saçları


Yüzünüz şavkır sulara

Kalaylı bakraç yüzünüz

Oturun dinlenin biraz

Yok mu yazınız güzünüz


Öte geçeye geçmeyin

Çay bulanık su içmeyin

Güzellikten baç alırlar

Gül yüzünüzü açmayın


Şarıl şarıl çimdiğim çay

Çiğdem topladığım yayla

Artık rüyama girmeyin

Etmeyin etmeyin böyle


Aynı kaptan yenen yemek

Bin dudağın değdiği tas

Ah köyüm baba ocağım

Suyun zemzem taşın elmas


Dağlar ak saçlı bir dede

Doruklar pâre pâre kar

Tarlalar kırda seccâde

Kekik kokulu tarlalar


Gözümde tüter bacalar

Medet analar bacılar

Gençleri beni tanımaz

Duydum ki ölmüş kocalar


Zeynep elif suna gülçin

Fistanınız biçim biçim

Bir gün imeceye gelin

Bu derdi tüketmek için


Beni unutmayın sakın

Seven demez uzak yakın

Yitirdim köyün yolunu

Yamaçlara ateş yakın


Hiç sormayın nerde kaldım

Her yıl bir diyarda kaldım

Bir ifrit ağına düştüm

Bir kuş gibi darda kaldım


Yıkacağım evi barkı

Sıkıyor beni dört duvar

Niye söylediğim şarkı

Ulaşmıyor yâre kadar


Kuşlar geçer katar katar

Katılır ben de giderim

Kanat vermezse turnalar

Kolumu kanat ederim


Çamlıbeli tutunca kar

Uluşur dağda aç kurtlar

Bir kuş olurdu bir deve

Bacadan geçen bulutlar


Vurulmuş küçük şehzâde

Düşmüş doru küheylandan

Kimseler gelmez imdâde

Baykuş ötüyor ayvandan


Ninem nerde nerde masal

Ağzından bal akardı bal

Benim aslan çocukluğum

Yollar ayrıldı hoşça kal