Aşık Şenlik ( 1850)

Asıl adı Hasan olup 1850'de Çıldır'ın Suhara (Yakınsu) köyünde doğmuştur Aşık Şenlik Terekeme (Karapapak) boyundandır Karapapak ağzını en yetkin biçimde kullanan Şenlik, 14 yaşında kuş avcılığı yaparken dere boyunda uyuya kalmış, düşünde aşk badesini içmiş Kalkınca şiir söylemeye başlamış 19 yaşında iken Ahılkelek'in Lebis köyünden Aşık Nuri'den saz çalmayı öğrenmiştir Kars, Ahıska, Borçalı, Tiflis, Gürü ve Revan'ı , dolaşmış, çağının birçok aşığıyla karşılaşmalar yapmıştır


Şenlik vefadan yakınır Toplumdan şikayetçi değildir Toplum içerisinde bir insan düşmüşse bu toplumun değil kişinin suçudur Kişi, Sakınarak gezmeli ve konuşmalıdır


Manasız mantıksız sözü bilmenin faydası ne?

Az anlayıp çok söyleyip gülmenin faydası ne?

İtibar dediğin elde bir muhalif şişedir

Boş yere kaldırıp taşa çalmanın faydası ne?


Şenlik çağı, halk ozanları bakımından geniş ve güçlü bir çağdır Ozanımız bu ozanlardan Feryadi, Mazlumi, Sümmani, Aşık Abbas ve İzani ile karşılaşmıştır Sümmani, ile bütün hayatları boyunca bir kardeş gibi yaşamışlardır Söylentiye göre bir karşılaşmalarında uzun boylu çaba sarf edip, yorulunca Şenlik'in annesi içeri girerek her ikisine de kardeşsiniz anlamına gelmesi için göğüslerini göstermiş ve ozanları ayırmıştır


Dil olarak ağdalı bir dil kullandığı görülse de, çağının ozanlarında genel olarak görülen bu durum, salt Şenlik için eleştiri konusu edilebilecek bir özellik değildir


1877-1878 Osmanlı-Rus savaşının olduğu dönemde Şenlik kahramanlık destanlarıyla, koçaklamalarıyla yöredeki milis kuvvetlerin direnç kaynağı olmuştur


Kars'ın Ermenilerle dolu olduğu günlerde, Çıldır'dan Kars'a gelen Aşık Şenlik, durumun kötü olmasından, geri döner Dönerken yolda arkasında süvarileriyle, bir Rus Generali rastlar Kendisinden vaziyet hakkında ve Rus Çarlığını mı, yoksa Osmanlıların yanında mı yer alacağını soran Rus generaline şu yanıtı verir:


Al'osmanı isterem


Hulusi gabilden bilsen fikrimi

Men Allah'tan Al'osmanı isterem

Merhamet sahibi ol rahmi gani

Nesli mürsel hökmü hanı isterem


Süleyman mülkünde bergarar duran

Muhammet vekili makamı nuran

Hıfsının ezberi ayeti Kur'an

Selavatl, o Sulfanım isterem


Al'osman şahım var şahlar serveri

Dilinde salavat zikri ezberi

Kaftan kafa zirü zeminden beri

Hükmetmağa bir tek onu isterem


Emri Hak yedinden çekilip kalem

Var imiş ettiğim yetişti belam

Mülkünde saltanat hükmünde alem

Divanında Şevket Şam isterem


Gam günlü Şenlik'in gönlünün şadı

Çıkmaz hatırımdan Al'osman adı,

Gidipti dünyanın lezzeti tadı

Mahşer günü bir mekanı isterem


Bunu dinleyen Çarlık Rusyası nın generali bu büyük ozanımızı kutlayarak "Eğer Çarlık Rusyasını istiyorum deseydin, hemen boynunu vurduracaktım Tam dinine sadıkmışsın" diyerek, yirmi beş lira da mükafat verir Zamanın tanınmış bir çok aşıklarıyla karşılaşmalarda bulunan Şenlik, istilacılarla mücadele veren en güçlü aşık olarak bilinir


1913 yılında, Revan'da hanlar arasında yapılan bir düğünde, toy babası seçimi için bilinmedik bir hikaye yarışı başlar "Latif Şah" hikayesi Revan'lı Bala Mehmet tarafından, okununca, aldığı birincilikle, başını belaya sokar Toy babası seçimini kazanan Bala Mehmet, bazı hanlar tarafından sıkıştırılarak, hikayenin ustasının gelmemesi halinde başının vurulacağını belirtirler Hanların baskısı üzerine Şenlik'e gelen aşık, onu da alıp, Revan'a giderler Oradaki aşıklar Şenlik'in atışmalarda yendiği, bağladığı kişiler olup, Aşık Şenlik'e kin besleyenlerdir Revan'da yapılan atışmalarda da yenilirler Zaten kinli olana bu aşıklar, Şenlik'e bir tuzak kurarak, yemeğine zehir katarlar Hastalanan Aşık Şenlik, trenle Arpaçay'a kadar gelir, Dilaver köyünde iyice hastalanır ve ölür Cenazesi Akbaba'nın Hozu köyüne ve oradan Çıldır'ın Suhara köyüne getirilir Mezarı buradadır



Ehl-i islam olan işitsin bilsin,

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana

İsterse Uruset ne ki var gelsin

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana


Guşanın kılıcı geyinin donu

Gavga bulutları sardı her yanı

Dağda goç yiğidin şan alma günü

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana


Gavga günü namert sapa yer arar

Er olan göğsünü düşmana gerer

Cemi ervah bizden meydana girer

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana


Asker olan bölük bölük bölünür

Sandınız mı Kars kalası galınır

Boz atlar üstünde gılıç çalınır

Can sağ iken yurt vermeniz


Hele Alosrnan'ın görmemiş zorun

Din gayreti olan tedarik görün

Al tepip baş kesin Kazak'ı kırın

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana


Benesferdir bilin Urus'un aslı

Orman yabanisi balıkçı nesli

Nınzır sürüsüne dalıp kurt misli

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana



Şenlik durursuz atlara minin

Sıyra gılıç düşman üstüne sürün

Artacaktır şanı bu Al'osmanın

Can sağ iken yurt vermeniz düşmana