Fatin Rüştü Zorlu

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-29-2012

vFatin Rüştü Zorlu

Dışişleri Eski Bakanı

20 Nisan 1910 tarihinde İstanbul’da doğdu

16 Eylül 1961 tarihinde İmralı Adası’nda idam edildi

Aslen Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Esenyaka (eski adı Zor) köyündendir

Annesi ve Babası Zor köylü Tuvalogiller sülalesindendir

Soyadının kaynağı köyünün adıdır

İstanbul’da doğdu

Demokrat Parti (DP) iktidarı (1950-1960) döneminde Başbakan Yardımcılığı, Devlet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yaptı, 27 Mayıs Hareketi’ni gerçekleştiren Milli Birlik Komitesi’nin (MBK) kurduğu Yüksek Adalet Divanı’nca yargılanarak idam edildi

Galatasaray Lisesi’ni, Paris Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ni ve Cenevre Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi

1932’den başlayarak Dışişleri Bakanlığı’na bağlı çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1951’de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri oldu

1952’de Büyükelçiliğe yükselerek Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’nda (NATO) Türkiye daimi temsilciliğine getirildi

Siyasal yaşama atıldığı 1954’te, ardından 1957’de DP’den Çanakkale Milletvekili seçildi

Adnan Menderes Hükümetlerinde Başbakan Yardımcılığı, (Mayıs 1954 - Kasım 1955), Devlet Bakanlığı (Temmuz 1957 – Kasım 1957) ve Dışişleri Bakanlığında (Kasım 1957 – Mayıs 1960) bulundu

Dışişlerinde güttüğü politika NATO’ya bağlılığa dayanmakla birlikte, Amerika’dan azami ölçüde yardım sağlamaya ve Kıbrıs sorununda olduğu gibi Türkiye’nin ulusal çıkarlarının savunulmasına yönelikti

27 Mayıs Hareketi’nden (1960) sonra öteki hükümet üyeleri ve DP yöneticileriyle birlikte tutuklanarak Yüksek Adalet Divanı’nca Yassıada’da yargılandı

Yargılama sonunda 14 sanıkla birlikte ölüm cezasına çarptırıldı

Cezası, askeri müdahaleyi gerçekleştiren MBK tarafından onaylandı

16 Eylül 1961’de asılarak idam edildi

Cenazesi, ölümlerinden 29 yıl sonra, 17 Eylül 1990’da İmralı Adasındaki mezarından alınarak İstanbul’da yaptırılan Anıtmezar'a nakledildi

Hakkında Yazılanlar

1

Fatin Rüştü Zorlu'nun Öyküsü

Z, "Zorro" Gibi

Semih Günver

Bilgi Yayınevi / Semih Günver’in Kitapları Dizisi

Semih Günver, bu yapıtında, Fatin Rüştü Zorlu'yu anlatıyor

Başbakan Adnan Menderes'in Dışişleri Bakanı Zorlu'nun, gözkamaştırıcı ikbal ve başarı günleri olmuş, bir dönem Türk Dış Politikasına damgasını vurmuştur

Kıbrıs'ta Türk toplumunun ve Türkiye'nin hak ve sorumluluklarını bağımsal bir temele oturtmuş olan, Zürih ve Londra Anlaşmalarının baş mimarı da Zorlu'dur

Fakat, Zorlu çok ıstıraplı günler de yaşamıştır

Dünyaya veda edişi bir cesaret örneği olduğu kadar da hazindir

Kolay değildir böyle bir yaşamın öyküsünü yazmak

Fatin Rüştü Zorlu hakkında oluşmuş önyargıların, hatta doğrudan kendi kişisel duygularının üstüne çıkıp gerçek ile muhayyileyi ve çoğu kez kıskınçlık, rekabet ve boyutsuzluktan kaynaklanan iftira ve rivayetleri birbirinden ayırıp bilineni, öğrenileni, inanıldığı gibi ortaya koyabilmek gerekti

Günver, bu zoru iyi başarmıştır

07-29-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Fatin Rüştü Zorlu vFatin Rüştü Zorlu Dışişleri Eski Bakanı 20 Nisan 1910 tarihinde İstanbul’da doğdu 16 Eylül 1961 tarihinde İmralı Adası’nda idam edildi Aslen Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Esenyaka (eski adı Zor) köyündendir Annesi ve Babası Zor köylü Tuvalogiller sülalesindendir Soyadının kaynağı köyünün adıdır İstanbul’da doğdu Demokrat Parti (DP) iktidarı (1950-1960) döneminde Başbakan Yardımcılığı, Devlet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yaptı, 27 Mayıs Hareketi’ni gerçekleştiren Milli Birlik Komitesi’nin (MBK) kurduğu Yüksek Adalet Divanı’nca yargılanarak idam edildi Galatasaray Lisesi’ni, Paris Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ni ve Cenevre Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi 1932’den başlayarak Dışişleri Bakanlığı’na bağlı çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1951’de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri oldu 1952’de Büyükelçiliğe yükselerek Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’nda (NATO) Türkiye daimi temsilciliğine getirildi Siyasal yaşama atıldığı 1954’te, ardından 1957’de DP’den Çanakkale Milletvekili seçildi Adnan Menderes Hükümetlerinde Başbakan Yardımcılığı, (Mayıs 1954 - Kasım 1955), Devlet Bakanlığı (Temmuz 1957 – Kasım 1957) ve Dışişleri Bakanlığında (Kasım 1957 – Mayıs 1960) bulundu Dışişlerinde güttüğü politika NATO’ya bağlılığa dayanmakla birlikte, Amerika’dan azami ölçüde yardım sağlamaya ve Kıbrıs sorununda olduğu gibi Türkiye’nin ulusal çıkarlarının savunulmasına yönelikti 27 Mayıs Hareketi’nden (1960) sonra öteki hükümet üyeleri ve DP yöneticileriyle birlikte tutuklanarak Yüksek Adalet Divanı’nca Yassıada’da yargılandı Yargılama sonunda 14 sanıkla birlikte ölüm cezasına çarptırıldı Cezası, askeri müdahaleyi gerçekleştiren MBK tarafından onaylandı 16 Eylül 1961’de asılarak idam edildi Cenazesi, ölümlerinden 29 yıl sonra, 17 Eylül 1990’da İmralı Adasındaki mezarından alınarak İstanbul’da yaptırılan Anıtmezar'a nakledildi Hakkında Yazılanlar 1Fatin Rüştü Zorlu'nun Öyküsü Z, "Zorro" Gibi Semih Günver Bilgi Yayınevi / Semih Günver’in Kitapları Dizisi Semih Günver, bu yapıtında, Fatin Rüştü Zorlu'yu anlatıyor Başbakan Adnan Menderes'in Dışişleri Bakanı Zorlu'nun, gözkamaştırıcı ikbal ve başarı günleri olmuş, bir dönem Türk Dış Politikasına damgasını vurmuştur Kıbrıs'ta Türk toplumunun ve Türkiye'nin hak ve sorumluluklarını bağımsal bir temele oturtmuş olan, Zürih ve Londra Anlaşmalarının baş mimarı da Zorlu'dur Fakat, Zorlu çok ıstıraplı günler de yaşamıştır Dünyaya veda edişi bir cesaret örneği olduğu kadar da hazindir Kolay değildir böyle bir yaşamın öyküsünü yazmak Fatin Rüştü Zorlu hakkında oluşmuş önyargıların, hatta doğrudan kendi kişisel duygularının üstüne çıkıp gerçek ile muhayyileyi ve çoğu kez kıskınçlık, rekabet ve boyutsuzluktan kaynaklanan iftira ve rivayetleri birbirinden ayırıp bilineni, öğrenileni, inanıldığı gibi ortaya koyabilmek gerekti Günver, bu zoru iyi başarmıştır