Nesai

İmâm Nesâi


Horasan'ın, ''Nesâ'' şehrindendir Asıl adı: Ahmed b Şuayb b Ali b Dinâr'dır 214h yılında doğdu ve ilk tahsilini, memleketinde tamamladı Daha sonra ilim öğrenmek üzere; Hicâz (Mekke-i Mükerreme ve Medine-i münevvere) başta olmak üzere Irak, Şam, Mısır ve Cezire'deki Mezopotamya havâlisini ve Dicle ile Fırat nehirlerinin, kuzey taraflarını dolaştı Oralardaki âlimlerden, hadis-i şerif ve dini ilimleri tahsil etti


Daha sonra, Mısır'a yerleşti 15 yaşındayken, Kuteybe b Saidê talebe oldu Tam bir sene, 2 ay hizmetinde bulundu Mısır'da birçok âlimden, hadis-i şerif kaydetti Bir tarafdan ilim tahsil ediyor diğer tarafdan, ibâdetine, çok edebli şekilde devam ediyordu Bir âlim onun hakkında, şunları söylemiştir: ''Mısır'da onun gece, gündüz ibâdetteki gayretlerinden bahs'edilirdi Aynı zamanda Mısır emiriyle (devlet başkanıyla)birlikte, cihâda çıkardı Katıldığı savaşlarda, hem büyük kahramanlıklar gösterir; hem de (Müslümanların Allah için canlarını, nasıl fedâ ettikleri) husûsundaki, hadis-i şerifleri anlatırdı!'' İmâm Nesâi hazretleri zamanla, hadis ilminde ''İmâm''lık pâyesini kazandı Çünkü 300000'den züyâde hadisi, râvileriyle birlikte ezbere biliyordu Yazmış olduğu hadis-i şerifleri ilk önce, Sünen-i Kebir adlı eserinde topladı Kitâb, büyük ilgi ve itibar gördü Yanlız, zamanın Vâlilerinden biri sordu:''Acaba bu kitabdaki hadislerin hepsi, sıhhat bakımında aynı mıdır?


Bunun üzerine (Kebir) inde; yeni seçmeler yaptı Herhangi sebeple âlimlerin itiraz ettiği, hadis-i şeriflerin hiçbirini almadı Yeni kitabına kendisi; Müctenâ adını verdi Fakat ilim muhitlerinde; ''Sünen-i sağîr'' (küçük sünen) olarak, şöhret yaptı Zamanımızda, ''Sünen-i Nesâi''adıyla anılır İşte bu kıymetli eser, 6 meşhûr hadis kitabı ''Kütüb-i sitte''den; biri ve Müslümanların baştâcı oldu


Haricilere Cevap


Hadis ilminde, zamanın yegânesi olan imâm Nesâi hazretleri Mısır'daki âlimlerin en fakihi (hukukçusu) idiHaramlardan sakınma da (takvâda) ve ibâdetlere düşkünlükte; benzeri yoktu Her sözü ve yaptığı işler; yanlız Allah rızâsı içindi Kütüb-i Sitte'nin diğer müelliflerinden; daha sıkı şartlar arıyordu Meselâ İmâm Buhâri ve İmâm Müslim'den ayrı şartlarla, hadis-i şerif seçmiştir Bu sebeple onun cerh ve ta'diline (titizliğine); bütün âlimler i'tibar ederlerdi


Horasan Hâfızı diye anılan, Ebû Ali Nişabûri (rahmetullahi aleyh) der ki: ''Ahmed b Şuayb Nesâi hazretlerinin imâmlığına, kimse itiraz edemez!'' Ebû Bekr b Haddâd (rahmetullahi aleyh) ise; İmâm Nesâi'den başkasından hadis rivayetinde bulunmaz ve: ''Allahü teâlâ ile benim aramda; delil olarak kendisinden râzıyım!'' buyurur Dâre Kutni (rahmetullahi aleyh) de ''Nesâi hazretleri, asrının en âlimidir''demiştir Ömrünün sonuna doğru, Şam'a gitti Orada Hazreti Ali'yi kötüleyen, haricilerden bâzı kimselerle karşılaştı


Çok üzüldü de; Hazret-i Mürtezâ ve Ehl-i Beyti meht'eden bir kitâb yazıverdi Eserin adı: Kitâbü'l-Hasâid fi fadl-ı Ali b Ebi Tâlib idi Hasedcilerin fesâdı ve Hazreti Ali'nin faziletlerinden bahs'ediyordu Bu kitabı niçin yazdığını bilmeyen, bazıları sordular: ''Yâ imâm! Şeyhayn'ın (Hazreti Ebû Bekr ve Hazreti Ömer'in) faziletlerini, niçin yazmadınız?''


O zaman o mübârekler için de bir eser kaleme aldı ve adını Fedâilü's Sahâbe koydu Eshâb-ı Kirâmın faziletlerini teker teker saydı Nesâi hazretlerinin Sünen ve bu eserlerinden başka kitapları da mevcuttur 915 (303h) yılında Filistin'de, Remle şehrinde vefât etti Mekke-i Mükerreme'de vefât ettiği veya hariciler tarafından, şehid edildiği de rivâyet olunur Cenâb-ı Hak, gerçek hadis-i şerif âlimlerinden râzı olsun, âmin