Mahmut Şevket Paşa .

1856 yılında Bağdat’ta doğdu Basra mutasarrıfı Kethüdazade Süleyman Bey'in oğludur İlk ve ortaöğrenimini Bağdat'ta tamamladıktan sonra İstanbul'a gitti 1882'de kurmay yüzbaşı olarak Mekteb-i Harbiye'yi bitirdikten sonra bir süre Girit'te görev yaptı; ertesi yıl Mekteb-i Harbiye'de öğretmenliğe başladı


Bir süre Baron von der Goltz'un maiyetinde çalıştı, silah satın alma komisyonu üyesi olarak Almanya'ya gitti 1884'te kolağası, 1886'da binbaşı, 1889'da kaymakam oldu 1891'de miralaylığa yükseldi Aynı yıl yeniden Almanya'ya gitti ve uzun süre orada kaldı Dönüşünde (1899) mirlivalığa (tuğgeneral) yükseltildi ve Tophane-i Amire Muayene Komisyonu başkanı vekilliğine atandı 1901'de ferik oldu 1905'te birinci ferik rütbesiyle Kosova valiliğine atandı Bu görevi sırasında Makedonya sorununun çözümü için harcadığı etkin çabalar nedeniyle ordu içinde ve halk arasında saygınlık kazandı II Meşrutiyet'in ilanından sonra Selanik'te bulunan 3 Ordu komutanlığına atandı Bu görevdeyken 31 Mart Vakası’nın çıkması üzerine, daha sonra Hareket Ordusu olarak anılacak olan birlikleri İstanbul'a gönderdi Kendisi de 22 Nisan 1909'da İstanbul'a giderek komutayı ele aldı ve sıkıyönetim ilan etti

II Abdülhamit'in tahttan indirilmesinden sonra kurulan İbrahim Hakkı Paşa kabinesinde harbiye nazırı oldu ve güçlü bir konuma yükseldi Ama İttihat ve Terakki'nin baskısı sonunda görevinden istifa etmek zorunda kaldı İttihat ve Terakki'nin gerçekleştirdiği Babıali Baskını olarak adlandırılan hükümet darbesinden sonra sadrazamlığa getirildi Bu dönemde Balkan Savaşı yenilgisinin sonuçlarıyla karşı karşıya kaldı Osmanlı Devleti'nin ıslahat programı konusunda İngiltere, sınır anlaşmazlıkları konusunda da İran'la arasında doğan sınır sorunlarını çözmeye çalıştı Bir yandan da hem İttihat ve Terakki'ye karşı gelişen muhalefetle, hem de İttihat ve Terakki içindeki çekişmelerle uğraştı Gerek bu iç ve dış sorunlar, gerekse asıl iktidarın İttihat ve Terakki'nin elinde olması, yapmak istediği reformları gerçekleştirmesini engelledi 11 Haziran 1913'te Beyazıt Meydanı'nda makam otomobili'nin içindeyken uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü Hürriyet-i Ebediye Tepesine gömüldü


ESERİ


HARBİYE NAZIRI SADRAZAM MAHMUT ŞEVKET PAŞA'NIN GÜNLÜĞÜ

Adem Sarıgül-IQ Yayınları


FİLİPİNLİ MÜSLÜMANLARA OSMANLI YARDIMI (s106)

26 mart salı 1913 günü harbiye Nezaretinden Bab-ıali'ye geldim Hüseyin Cahit Bey'i kabul ettim Bir müddet konuştuk Sonra Hariciye nazırı Prens Sait Halim Paşa geldi Sulh işlerini bir an evvel ele almamız icap ettiğini söyledi Hükümet toplantısına girdim Filipin Adaları Müslümanlarının geçenlerde halifeleri sıfatıyla Zatı Şahaneye gönderdikleri heyet hakkında konuştuk Amerika Birleşik Devletleri Filipin müslümanlarının ayaklanmalarından şikayetçiydi Filipinler'e bazı din adamları ve din kitapları göndermeye, Amerikalılarla iyi geçinmek nasihatinde bulunmaya karar verdik Buna karşılık Amerika'dan da bazı meselelerde bizi desteklenmesini isteyecektik Bu hususta Amerikan Sefiri ile görüşmek üzere sadaret müsteşarı Adil bey'i vazifelendirdim


1 Mayıs 1913 (s 186)

Saat beşte hükümet toplantısı başladı Nahiyeler kanununu, 36 Maddesine kadar müzakere ettik Filipin Adalarına dört din adamımızı göndermeye karar verdik Eski Hakan Sultan Hamit zamanında Filipinlere din adamaları göndermiş iyi neticeler almıştık


DÜYUN-I UMUMİYE'NİN DURUMU (s 168)

24 Nisan çarşamba sabahı Harbiye Nezareti Düyun-ı Umumiye ve reji işleriyle uğraştım Düyun-ı Umumiye memleketimizin en iyi müessesiydi Hiçbir müessesemizi bu derece muntazam bir hale sokamamıştık Meşrutiyet'ten sonra Düyun-ı Umumiye teşkilatında bazı aksaklıklar olmuşsa da, gene de iyi işliyordu ( Burada Paşa Hazretleri aslında bir itirafta bulunuyor 1908'in Temmuzuna kadar gayet iyi işleyen Devleti Osman-i Meşrutiyet'le birlikte tam bir enkaza dönüşmenin sinyallerini vermeye başlamıştır Bir devlet idaresinin nasıl hercü merç olduğunu Ahmet Şerif’in Anadolu'da Tanin adlı kitabında, Mehmet Tevfik Biren’in hatıralarında detaylı bir şekilde görülebilir)


DÜYUNU UMUMİYE'nin LAĞVEDİLMESİ (s248)


Alman Büyükelçisi Baron Von Wangenheim, çok kuvvetli bir Yunanistan'ın veya Bulgaristan'ın Türkiye'nin başına bela kesileceğini, her iki devlet arasında muvazene bulunmasının şart olduğunu, Avusturya'nın , Sırbistan'a olan düşmanlığından dolayı Bulgaristan'ı kayıtsız şartsız tutması hususunda Berlin'in ayrı fikir beslemediğini söyledi Fransa Sefiri girdi:

- Yarın Paris'e gidiyorum, dedi; arzı vedaa geldim Borçlarınız bir müddet sonra ödenecek ve duyunu umumiye idaresi lağvedilecektir Fakat bu çok mükemmel bir idaredir Onu örnek alarak maliyenizi ıslah etmenizi, bir dost sıfatıyla söylemeye cüret ediyorum

Mösyö Bompard'ın son mütaalası yerindeydi Fakat bir şey söylemedim