Sait Çekmegil ( 1926)

Malatya'nın yerlilerinden olan Sait Çekmegil 1926 yılında doğdu, geçen yıl 24 Temmuz'da vefat etti İslami kesimde fikri disiplin - ekol sahibi kişi anlamına gelen 'mütefekkir' sıfatıyla anılan Çekmegil, "eleştirel" görüşleriyle tanınıyor


Çekmegil, Anadolu'da tasavvuf karşıtı en önemli fikri akım kabul edilen Malatya Hareketi'nin lideri kabul ediliyor "Eleştirel, doğru ölçüyü arama ve buna göre sonuca ulaşma" diye tanımlanan düşünce yöntemi nedeniyle dergâh, şeyh ve tarikatlara karşı olan Çekmegil, Korkut Özal başta olmak üzere Özal ailesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Refah Partisi eski Genel Başkanı Necmettin Erbakan gibi isimlerin 'ilişkide olduğu iddia edilen' İsmailağa, İskenderpaşa gibi cemaatleriyle fikri mücadele yürüten en önemli isimlerden biri olarak tanınıyor


Aynı zamanda yazar ve şair olan Çekmegil'in "Ruhta İnkılap", "İnsanoğlu Kendini Arıyor", Dünya İslam Devleti" gibi 40 yakın kitabı bulunuyor Necip Fazıl Kısakürek'le birlikte Büyük Doğu'nun kurucuları arasında yer alan Çekmegil'in asıl mesleği ise terzilik

Malatya Hareketi'ndeki en önemli olay ise 1952 yılında Vatan gazetesinin Başyazarı Ahmet Emin Yalman'a yönelik suikast olarak gösteriliyor Çekmegil'e bilgi verilmeksizin gerçekleştirilen ve tetikçi olarak Hüseyin Üzmez'in yer aldığı bu suikast İslamcı kesimdeki ilk silahlı eylem kabul ediliyor


HAKKINDA YAZILANLAR


'TMSF Başkanı Ahmet Ertürk komando kampında imamdı'


Araştırmacı İsmail Nacar, TMSF Başkanı Ahmet Ertürk'ün gençliğinde anti-komünist bir komando kampında imam olarak görev yaptığını söyledi Nacar'ın da bulunduğu kampta tek tip mavi gömlekler giyiliyordu


Ahmet Erhan Çelik - Ankara


Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Ahmet Ertürk'ün gençliğinde anti - komünist bir komando kampında "imam" olarak görev aldığı ortaya çıktı Ertürk gibi Malatyalı gençlerin katıldığı kamp 1969 yılında kuruldu Gençlerin uzun kollu ve yakasız tek tip mavi gömlekler giydiği kampın, "silahlı eğitim" aşamasında dağıtıldığı öğrenildi


TMSF Başkanı Ahmet Ertürk, bu konudaki sorumuza şu yanıtı vardı: "Bunlar kişisel konulardır Evet ya da hayır demem Değerlendirme yapmam gerekirse felsefi çerçeveyi koruyarak ben yaparım"


Ertürk'ün geçmişiyle ilgili açıklamalar, "Biz ağabey - kardeş gibiydik" diyen araştırmacı İsmail Nacar'dan geldi Nacar, Ertürk'ün, "Erbakan İslamcılığı Türkiye'ye yapılmış kötülüktür" başlığıyla 17 Temmuz tarihli Milliyet Business'ta yayımlanan açıklamaları üzerine konuşma kararı aldığını belirterek, "Ertürk, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Korkut Özal'ın tepkisini çekmemek için geçmişini saklamaya çalışıyor" diye konuştu Nacar, sorularımıza şöyle yanıt verdi:


'Haksızlık ediyor'


Ertürk'ün komando geçmişiyle ilgili neden açıklama yapıyorsunuz?


Milliyet Business'taki söyleşiyle ilgili bana çok telefon geldi Gazeteyi okuduğumda da dünyam başıma yıkıldı Ömrümüzü idealizm için harcadık Ama gelinen noktada TMSF gibi mazlumların hakkını koruması gereken bir kurumun başındaki insan mevcut konumunu korumak için hak ölçülerini unutarak geçmişine ve insanlarına haksızlık ediyor


Siz o söyleşide Malatya Hareketi'ni soruyorsunuz ama Ertürk hareketin fikri lideri Sait Çekmegil'in adını saklıyor Çünkü bu hareket tasavvuf karşıtıdır Ertürk, tasavvuf ve tarikatla yoğrulmuş Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ve Korkut Özal'ın tepkisini çekmemek ve yerini korumak amacıyla hem Çekmegil'in adını söylemiyor hem de doğruları anlatmıyor


Bilinmeyen kitap


Sait Çekmegil adı ne ifade ediyor?


(Ertürk) Çekmegil ismi duyulduğunda İskenderpaşa ve İsmailağa dergâhlarında hakkımda şüphe uyanır diye düşünüyor Çekmegil, Ecevit'ten Demirel'e, Erbakan'dan Özal'a bir çok liderden iltifat gören itibarlı bir fikir adamıydı


Ama hurafelere ve Erbakan İslamcılığına karşıydı Biz 4 üniversiteli olarak 1974 yılında "Çekmegil'in Eseri Neyi Anlatır?" adıyla bir kitapta yayımladık O üniversiteliler arasında Ertürk de vardı Ertürk de Çekmegil'le birlikte anılan Malatya ekolünden gelir


'Kampı yüzbaşı kurdurdu, mavi gömlekliler denildi'


Komando kampını nerede, nasıl kurdunuz?


Kampı komünizm tehlikesine karşı sonradan yüzbaşı olduğunu öğrendiğim bir askerin telkinleriyle 1969'da Malatya'da kurduk Kamp, Malatya'dan Elazığ'a giderken tepeyi aştığınızda solda tepede ağaçlık bir yerdi Kampa katılan gençlere Mussolini'nin kara gömleklilerinden esinlenerek mavi gömlekler diktirdik


Kampın imamı olarak da Ahmet Ertürk'ü tayin ettim Vücudu zayıftı ama güzel Kuran okuyordu, kamptaki gençlere namaz kıldırıyordu Ben o zaman 19, Ertürk ise 17 yaş civarındaydı Ama iş silahlı eğitime geldiğinde kampı dağıtma kararı aldık Ertürk'ün babası Sait Ertürk de içimizdeydi


Sözünü ettiğiniz askerle nasıl tanıştınız?


Malatya'da Söğütlü Camii vardır Orada namaz kılarken tanıştığım bir adam vardı, 35 - 40 yaşlarında biri Adını bile bilmiyordum, kamp meselesini bana o açtı Daha öncede bana Hitler'in Kavgam, Mussolini'nin Kara Gömlekliler İhtilali gibi kitaplar getirmişti

Ben de Ertürk dahil 30 - 40 arkadaşa bu kitapları dağıtmıştım Kamp meselesini açınca bizi bir tüccara götürdü Oradan mavi kumaş aldık, arkadaşların ölçülerine göre terzide gömlek diktirdik


Gömlek modeli nasıldı?


Gömlekler uzun kollu ve yakasızdı Mussolini'nin kara gömleklerinden esinlenmiştik Herkes kampta bu mavi gömlekleri giyerdi


Kamp faaliyeti ne kadar sürdü, katılımcı sayısı neydi?


20 - 25 kadar genç vardı O asker silahlı eğitim filan demeye başlayınca kampı kapattık Zaten Çekmegil de böyle şeylere şiddetle karşıydı Bir gün (Malatya'daki) İsmet Paşa heykelinin önünde o camide tanıştığım kişiyi gördüm Siması hiç yabancı gelmedi ama yüzbaşı kıyafeti içindeydi Yüzüne dikkatle bakınca beni tanıdı, "Kusura bakma ben askerdim" dedi O tarihlerden sonra ne ben kendisini gördüm ne de o beni gördü Ben de tamamen partiler üstü, gruplar üstü bir konum aldım Ne sağ ne sol görüş içinde olmadım Kendimi fikri bir gerilla gibi geliştirdim


Ertürk kitabını yazdı


Sait Çekmegil hakkındaki yazıların derlendiği "Çekmegil'in Eseri Neyi Anlatır?" başlıklı kitap 1974 yılında Sanih Yayınları tarafından basıldı Kitabı derleyen ve kendilerine üniversiteliler adını veren 4 kişilik ekipte Ahmet Ertürk'de bulunuyor Diğer üç üniversiteli ise şöyle: Sacit Duman, İsmail Öztoprak ve İsmail Nacar


Başbakan'ın başdanışmanlarından Cüneyt Zapsu'nun dedesi ve Ehli Sünnet dergisi başyazarı Abdurrahman Zapsu hoca efendinin Çekmegil'le ilgili yazısında ise Çekmegil'den "devrimci" sıfatıyla söz ediliyor Dede Zapsu'nun yazdıkları şöyle:

"Ruh meselelerini birçok kimseler ele almışlardır Mesela İbni Sina'nın ruh manzumeleri İmam Gazali'nin ruh hakkındaki inkılabı (devrimi) kendi yaşadığı asrın icabına göredir Bizim yaşadığımız asrın icabına göre de inkilab isteyen aziz şairimiz Said Çekmegil


İsmail Nacar kimdir?


1950 yılında Malatya'nın Akçadağ ilçesi Kurtuşağı köyünde doğdu Lise eğitimini Elazığ'da ve Adıyaman'da tamamlayan Nacar, lisans eğitimini Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi'nde Ortaçağ Tarihi Kürsüsü'nde yaptı Nacar, 1970'li yılların başından 80'li yılların sonlarına kadar Yeni Atılım dergisini çıkardı Tarikat ve tasavvuf düşüncesine yönelik eleştirileriyle tanınan Nacar'a "solcu İslamcı" sıfatı takanlar oldu


Ertürk Milliyet Business'ta ne demişti?


Ahmet Ertürk, 17 Temmuz tarihli Milliyet Business'ta yayımlanan söyleşide memleketi Malatya'dan doğan ve kentin ismiyle anılan fikri hareket hakkında açıklamalarda bulunmuştu Saatçi Musa adıyla anılan ve Ahmet Emin Yalman suikastının planlayıcısı olarak bilinen Musa Çağıl'la ilgili anılarını da aktaran Ertürk Malatya Hareketi için şunları şöylemişti:


"Eğer Malatya Hareketi diye bir şey varsa bu tasavvuf karşıtı bir hareketti İsmail Nacar'ı tanırsınız Nacar o dönemlerde yeni liseyi bitirip Malatya'ya gelmiş bir adamdı 1968'li yıllardan söz ediyoruz O dönem Malatya'da solun yükseldiği yıllardır Nacar'da daha çok MHP'nin sürüklediği hareketlerin içinde yer alan aktif birisiydi İsmail'le o dönemden bizim tanışıklığımız vardır İsmail'in şu andak söylemi nasıldır? Tasavvuf karşıtıdır Tasavvuf literatürünü yerden yere vuran görüş aslında Malatya'ya hâkim olan görüştür Tasavvufun yanlış bir islam yorumu olduğuna inanılır Saptırılmış diyenler de vardır"