Olasılık

OLASILIK



OLASILIĞIN TANIMI: Olasılık (bir olayın olasılığı) ilk yaklaşımda, herhangi bir olay için elverişli hallerin bütün olanaklı hallere oranıdır

Örneğin 1 İsabet olasılığı: Ateşli bir silahla (tüfek, tank topu, top) atış yapıldığında, belirli bir alanda belli sayıda isabet sağlama olasılığıdır 2 Tahrip olasılığı: Nükleer atışta olduğu gibi,ancak bir merminin kullanıldığı tekli atışlarda, bir hedefi, önceden belirlenen tahribe az çok eşit oranda tahrip etme olasılığıdır


OLASILIĞIN TARİHÇESİ VE GELİŞİM SÜRECİ: Olasılıklar hesabını kökeni,rastlantı oyunlarının oynanmasına ve oyuncuların, bütün olasılıklar bir bir göz önüne alarak oyunlarının şanslarını hesaplama isteklerine dayanır Böylece, G Cardano nun (1501-1576) ölümünden sonra yayımlanmış De Ludo Alae (rastlantı oyunu üzerine) adlı kitabında, bir parti oyunda verilen bir düzeni gerçekleştiren (örneğin: 3 zar atarak 10 benek elde etmenin 27 biçimi vardır) sonuç sayısıyla, uzun bir dizide bu düzenin ortaya çıkış yinelenimi arasında ilişki kurar Rastlantının, 16 yüzyılda beliren ve 17 yüzyılda doğruluğu ortaya çıkan nicel ele alınış biçimi, dünyaya karşı yeni bir davranış ifade eder

Olasılıklar hesabının ilk tohumlar, Pascal ve Fermat arasındaki mektuplaşmada görülmüştür Bu, Şovalye Merenin Pascala önerilen ve onları araştırmalarının kökeninde bulunan oyun problemidir Oyunculardan birinin kazanmasından önce yarıda kesilen bir rastlantı oyununda, birçok partide konmuş parayı paylaşmak, yani her bir oyuncunun gelecek partilerde rastlantıda bekleyebileceğini hesaplamak söz konusudur Pascalın, özellikle de Fermatın çözümü, devşirim çözümlemesiyle de ilgiliydi Bu çözümlemenin ilk avadanlıkları hazırlanmak üzereydi Pascal için kurami ancak deneyin çözebildiği problemleri egemenlik altına almaya varır: Böylece, ispatların kesinliğini rastlantının belirsizliğine birleştirerek ve nesneleri zıt görünüş halinde uzlaştırarak, kuram, adını ikisinden alıp, haklı olarak şu şaşırtıcı adı benimseyebilir: Rastlantının Geometrisi

Jacques Bernoullinin ölümünden sonra yayımlana yapıtı Ars Conjectandi (1713), Huygensin bir inceleme yazısını (De Ratiociniis in Ludo Aleae, 1657) genelleştirerek, gelişimin başlangıcını bir matematik bilim koluna doğru yöneltiyor: Devşirim hesabını sistemleştiriyor, onu rastlantı oyunlarına uyguluyor ve esaslı yenilikler getiriyordu

Bu çalışmalara koşut olarak, A de Moivre, Laplaceyi pek etkileyecek son derece de sağlıklı, çok sayıda baskı yapan bir inceleme kitabını İngiltere de yayımladı (Doctrine of Chances 1718) Moivre, olasılığı ve matematik beklentiyi, bağımsız ve koşullu bağıllıkları tanımlıyor ve toplama ile çarpma kurallarını kuruyordu

Çok sayıdaki doğal olayların, bağımsız rastlantısal değişkenin toplamı olarak göz önüne alınabild -