Güneş

Yaz deyince güneş, güneş deyince aklımıza bronz bir ten gelir Bronzlaşma sağlıklı bir görünüm ile ilişkilendirilse de bronzluğun anlamı ciddi anlamda deri hasarıdır Yani deri ne kadar bronz ise o kadar hasar almış demektir! Erken yaşlanmanın ve cilt kanserinin en büyük sebebi, güneşin zararlı ışınlarıdır O halde, sağlıklı bronzlaşmak için kendinizi güneşin rahatlatıcı kollarına atmadan önce, UV ışınlarıyla nasıl başa çıkacağınızı
öğrenmelisiniz!



Soğuk geçen bir kıştan sonra güneşli ve sıcak günler nihayet kapımızı çaldı Bizde, biran önce tenimizi güneşin sıcaklığıyla buluşturmak istiyoruz Ama dikkat!
Ozon tabakasının incelmesiyle birlikte özellikle son yıllarda güneş artık insanlar için tehlikeli bir unsur haline gelmeye başladı Çünkü yeryüzüne ulaşan ultraviyole miktarında büyük bir artış oldu Eskiden, yeryüzüne sadece A ve B ultraviyole ışınları ulaşırken (UVA ve UVB), artık ultraviyole C ışını da (UVC) ulaşmaya başladı
UVA cildin erken yaşlanması ve kırışmasına neden olurken, UVB ve UVC radyasyonları ise deri kanserleri riskini artırıyor Bu yüzden de sadece deniz ya da havuz kenarında güneşlenirken değil, günün her saatinde güneşten korunmamız büyük bir önem taşıyor
Güneş ve yanık
Güneş karda bile yansıma yapar Hatta karda yansıma oranı %80’lere kadar çıkar Bu yüzden koruyucu kremleri hem güneşli günlerde hem de yazın bulutlu havalarda bile kullanmamız gerekir Güneş yanığına UVA ve UVB ışınları sebep olur Bu ışınlar cildinize nüfuz eder ve yeni hücreler üreten canlı hücrelerinizi öldürür Bronz olmak için ödediğiniz bedel uzun vadede ödeyeceğiniz bedelin yanında bir hiçtir Çünkü güneş yanığı ve aşırı bronzlaşma, ilerde çeşitli cilt kanserlerinden birine sebep olabilir
Yapılan araştırmalar, insanların büyük bir çoğunluğunun 20 yaşından önceki dönemde ultraviyole ışınlarına maruz kaldığını ispatlıyor Bu nedenden dolayı özellikle çocuklarınızı erken yaşta güneşten koruyacak olursanız, onların kanser ve erken yaşlanma riskini de azaltmış olursunuz

Çok açık tenliler ve kızıllar
en riskli grup
Güneşin zararlı ışınlarından hiç kuşkusuz en çok açık tenliler etkileniyor O yüzden beyaz tenliler, kızıllar ve hiç bronzlaşamayanlar güneşten mümkün olduğunca uzak durmalılar Cildin rengi ne kadar koyu ise, yanma riski de o oranda azdır Ancak esmer tenlilerde bile ozon tabakasının incelmesiyle birlikte güneş yanığı görülmesi az rastlanır bir durum olmaktan maalesef artık çıktı

Ne zaman güneşe çıkılmalı?
Güneşlenme için en ideali sabahları saat 1000’a kadar ve öğleden sonraları 1530’dan sonraki zaman dilimidir Bu saatlerin dışında ise kesinlikle gölgede kalınmalıdır Bu arada, beton zeminlerin ve deniz suyunun ultraviyole ışınlarını çok iyi yansıttığını aklınızdan çıkarmayın Bu yüzden gölgede dahi yanabileceğinizi unutmayarak, şemsiye altında otururken de koruyucu kreminizi sürün

Suyun içindeyken de
güneş yanığı olur muyuz?
UVB ışınları (güneş yanığına neden olan ve cilt kanseri riskini arttıran ışınlar) ve UVA ışınları (erken ortaya çıkan kırışıklıkların ve cilt kanserinin nedeni) su yüzeyinden içeri sızabilir, hatta suyun 3 metre altındayken bile etkilerini gösterebilirler Üstelik suyun, tıpkı bir büyüteç gibi bu ışınları güçlendirme etkisi vardır Dolayısıyla yüzmeye düşkün olanların mutlaka suya girmeden önce, suya dayanıklı bir güneş kremi kullanmaları ve yüzdükten sonra da kremi tazelemeleri şarttır Hatta dudaklar, göz çevresi ve burun için yüksek koruma faktörlü koruyucuları

tercih edin Bu bölgeler daha hassas olduğundan çoğu zaman güneşten en fazla zararı görürler
Güneşsiz bronzlaştırıcılar
güneşe karşı korur mu?
Suni bronzlaştırıcılar asla güneş kreminin yerini tutmaz Çünkü kendinden bronzlaştırıcılar, cildin sadece en üst tabakasını koyulaştırırlar ve en fazla 2 derecelik bir koruyucu içerirler Cildinizi seviyorsanız, 15 veya 20 derece koruma faktörlü bir krem sürün

Solaryum ve güneş
Solaryum makineleri, UV ışını üreten yapay bronzlaştırıcılardır UVA lamba ve reflektörleri yüze uygulamada kullanılır UVB lambaları ise UVA lambaları ile birlikte solaryum yatakları veya kabinlerinde uygulanır Solaryum makinelerinde ışınlar insan sağlığına en uygun şekilde filtre edilebilir ve ten tipine göre ayarlanabilir Dolayısıyla güneşte oluşabilecek aşırı kızarma, soyulma, su toplama gibi durumlar solaryumda pek söz konusu değildir Ama çok fazla solaryuma girmek de kanser riskini yükselten faktörlerdendir Sonuçta filtrelenmiş bile olsa bu ışınlara sürekli maruz kalmak çok tehlikelidir
Losyon mu, krem mi, jel mi?
Koruyucu ürün seçerken yüzünüz için krem, vücudunuz için losyon formundaki ürünleri kullanabilirsiniz Çok yağlı bir cilde sahipseniz, jel formundakiler ya da sprey şeklindeki yağsız kremler daha doğru olur





Giysiler güneşten korur mu?
Giysiler, güneş ışınlarını bloke etmez O yüzden giyinmeden önce vücudunuza uygun bir koruyucu krem sürmenizde yarar var Açık renkli ve pamuklu giysiler ultraviyole ışınlarını daha fazla geçirir Geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü ile de yüzünüzü ve gözlerinizi koruyabilirsiniz Uzun zaman güneş ışığına maruz kalan gözlerde katarakt riskinin arttığı bugün bilinen bir gerçek

Koruyucuları nasıl kullanmalı?
Terleme, deniz suyu gibi etkiler koruma faktörünün bir kısmının çıkmasına sebep olur Bu nedenle koruyucu kreminizi en fazla dört saatte bir yenilemelisiniz Güneş koruyucularını cilt tarafından emilmesi ve etkin bir koruma sağlayabilmesi için güneşe çıkmadan yarım saat önce sürmeniz gerekiyor

Yanıklara doğru müdahele
Güneş yanığı hemen belirti vermez, genellikle güneşlendikten 6 saat sonra ortaya çıkar Belirti vermeye başladığında cilt sıcak ve kızarıktır Dokunmakla acır ve bir süre sonra su toplamaya başlar Eğer her şeye rağmen başınıza bunlar geldiyse, işte o zaman yapmanız gereken bazı ilk yardım önerileri:
Yanığın üzerine asla diş macunu, yoğurt ya da yağlı merhem sürmeyin Ağrı için basit bir ağrı kesici kullanabilirsiniz Su kabarcıkları varsa, bunları da sakın patlatmayın Aksi takdirde mikrop kapıp, başınıza daha büyük dertler açabilirler Ağrı ve sıcaklık hissi için günde 3-4 kez nemlendirici krem sürmek, soğuk banyo yapmak ve soğuk su ile ıslatılmış bezleri yanık yerlere koymak etkili olur
Güneş koruyucusu seçerken… Güneş kremlerinde yer alan ve SPF olarak adlandırılan koruma faktörlerinden cilt tipinize en uygun olanını seçmelisiniz Peki, koruma faktörünü nasıl seçeceksiniz?
Cildiniz güneşle buluştuğunda 15 dakikada kızarıyorsa ve yanma gösteriyorsa, koruyucu bir kremde yer alan 15 koruma faktörü sizi güneşe karşı 15x15 dakika koruyacak anlamına gelir Güneşe en fazla hassasiyet gösteren yaşlılar ve bebekler 45-50 SPF, çok açık tenliler 60 SPF, esmerler 15-25 SPF içeren ürünleri tercih etmeliler