2012’de Mirasçı Başına 131 Bin Liraya Vergi Yok / Prof. Dr. Şükrü Kızılot

2012’de mirasçı başına 131 bin liraya vergi yok / Prof Dr Şükrü Kızılot


HALK arasında kullanılan “Gelin girmeyen ev vardır ama ölüm girmeyen ev yoktur” sözü, hayatın acı gerçeklerinden biri
Bunun dışında bir de “ölüm hak miras helal” diye bir atasözü var Bu da ölümün olağanlığı gibi mirasın da paylaşılması olağandır, anlamına geliyor

ÖLÜM, MİRAS VE VERGİ

Ölüm halinde, ölenin borcu daha fazlaysa, ölüm tarihinden itibaren “üç ay içinde” mirası reddetmek mümkün (Medeni Kanun Md 606) Bu süre içinde reddedilmediği takdirde, miras; mirasçı tarafından kabul edilmiş oluyor (MK Md 610) Mirası reddeden kişi, ölen kişiden bağlanacak olan dul ve yetim aylığını alabiliyor Bu da önemli bir avantaj
Ölüm halinde, mirasçılar dört ay içinde “veraset ve intikal vergisi” beyannamesi verecekleri için bu süre dolmadan “sulh hukuk mahkemesi”ne ya da notere başvurup “veraset ilamı” yani kimlerin ne oranda mirasçı olduklarını gösteren mahkeme kararı almaları gerekiyor
Ölüm nedeniyle intikal eden miras üzerinden, mirasçılar beyanname verip “veraset ve intikal vergisi” ödüyorlar Duruma göre de ödemiyorlar

İSTİSNA TUTARI

2012 yılında, mirasçılara uygulanacak “istisna tutarı” ve “tarife” yeniden belirlendi Buna göre;
1- Miras kalan menkul ve gayrimenkul mallardan (borçlar düşüldükten sonra), evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ (altsoy yani bir kimsenin çocukları, onların çocukları, onların da çocukları) ve eşten her birine isabet eden miras hissesinin 2012 yılında 130 bin 589 TL’si veraset ve intikal vergisinden müstesna
İlginçtir çocuk, torun hatta torunun torunu bile 130 bin 589 TL’lik istisnadan yararlanabilmesine karşılık; anne, baba ve kardeş yararlandırılmıyor Çünkü yasa böyle!
2- Füruğ bulunmaması halinde, eşe isabet eden miras hissesinin 2012 yılında, 261 bin 336 TL’si veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulacak

VERGİ TARİFESİ

Veraset ve İntikal Vergisi hesaplanırken;
- Önce her mirasçıya isabet eden miras payının tutarı belirleniyor
- Sonra her birinden ayrı ayrı “istisna tutarı” düşülüyor
- Kalan tutarın vergisi, (yüzde 1’den başlayıp 10’a kadar çıkan) tarifeye göre hesaplanıyor
2012 yılı tarifesi Tablo-I’de gösterilmiştir
Hesaplanan Veraset ve İntikal Vergisi, her biri Mayıs ve Kasım ayında olmak üzere, 3 yılda 6 eşit taksitte ödeniyor

BAĞIŞ, ÖDÜL VE HEDİYELER

Bağış, hediye veya ödüllerde, farklı bir tarife uygulanıyor
Hemen belirtelim örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan (örneğin düğünlerde verilen) hediye, cihaz, yüz görümlüğü ve drahomalar (kız babasının damada verdiği başlık parası), veraset ve intikal vergisinden müstesna
Bağış, hediye ve ödüllerin, 2012 yılında 3 bin 10 TL’si vergiden müstesna tutuluyor Örneğin; eş, çocuk ya da sevgiliye bağışın 3 bin 10 TL’si vergiden müstesna
Tablo-II’de de görüldüğü gibi bir şahsa; anne-baba, eş ve çocuklardan mal intikalinde, vergi oranı yüzde 50 indirimli uygulanıyor
Örneğin eşe ve sevgiliye 500’er bin liralık gayrimenkul bağışında; eş yüzde 5-15, sevgili ise yüzde 10-30 arasında değişen tarifeye göre vergi ödüyor

BANKADAKİ PARANIN MİRASÇILARA ÖDENMESİ

Bankalar, ölen kişinin (murisin) hesabındaki parayı mirasçılara ödemeden önce, mirasçılardan “veraset ve intikal vergisinin ödenmiş olduğuna dair bir tasdikname” isterler Tasdikname ibraz etmeyen mirasçılardan ödeme aşamasında “yüzde 5 oranında vergi kesintisi” yapılıyor


Kaynak: Hürriyet Gazetesi