Basit Usule Tabi Mükelleflerin Dikkat Etmesi Gereken Bilgiler

BASİT USULE TABİ MÜKELLEFLER İÇİN VERGİ REHBERİ

BASİT USULDE TİCARİ KAZANÇ

Gelir vergisine tabi olan ticaret ve sanat erbabı kazancın tespit usulü bakımından ikiye ayrılmaktadır
• Basit usulde gelir vergisine tabi olanlar,
• Gerçek usulde gelir vergisine tabi olanlar

Basit usulde ticari kazanç; Bir hesap dönemi içinde elde edilen
hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri
arasındaki müspet farktır

Basit usulde vergilendirme kapsamında bulunan mükelleflere, gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden farklı bir takım avantajlar sağlanmıştır Basit usulde vergilendirmenin sağladığı bazı avantajlar şunlardır

Ø Defter tutulmaz
Ø Vergi tevkifatı yapılmaz ve muhtasar beyanname verilmez,
Ø Geçici vergi ödenmez
Ø Basit Usulde vergilendirilen mükelleflerin teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden istisnadır
Ø Ticari kazancın tespitinde amortismana tabi iktisadi kıymet alışları ve satışları dikkate alınmaz
Ø Alınan ve verilen belgelerin kayıtları mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutulmaktadır Ancak, isteyen mükellefler kayıtlarını hiçbir yerden izin almadan kendileri tutabilecekleri gibi meslek mensuplarına da tutturabilir
Ø Belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda toplu belge düzenleyebilirler (Toplu belge düzenleme uygulaması 259 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 31122007 tarihine kadar uzatılmıştır)

• Basit Usule Tabi Olmanın Genel Şartları

1 Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak, (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz Ölüm halinde, iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmaz)
2 İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde, emsal kira bedeli, kiralanmış olması halinde, yıllık kira bedeli toplamı büyükşehir belediye sınırları içinde (01012005 tarihinden itibaren 3200 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 3500 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 3700YTL) diğer yerlerde (01012005 tarihinden itibaren 2300 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 2500 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 2600 YTL) yi aşmaması[1]
3 Ticari, zirai veya mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tabi olmamak

• Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları

1 Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alımları tutarının (01012005 tarihinden itibaren 47000 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 50000 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 53000 YTL) veya yıllık satışları tutarının (01012005 tarihinden itibaren 66000 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 72000 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 77000 YTL) yi aşmaması *
2 (1) numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının, (01012005 tarihinden itibaren 23000 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 25000 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 26000 YTL) yi aşmaması *
3 (1) ve (2) numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının (01012005 tarihinden itibaren 47000 YTL, 01012006 tarihinden itibaren 50000 YTL, 01012007 tarihinden itibaren 53000 YTL) yi aşmaması *
Milli Piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kâr hadleri emsallerine nazaran bariz şekilde düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için, (1) ve (3) numaralı bentlerde yazılı hadler yerine ilgili Bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığı’nca belirlenecek alım satım hadleri uygulanır[2]

• Basit Usulden Yararlanamayacak Olanlar

1 Kollektif şirket ortakları ile, komandit şirketlerin komandite ortakları;
2 İkrazat işleriyle uğraşanlar;
3 Sarraflar ile kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ile uğraşanlar;
4 Gelir Vergisi Kanunu`nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar;
5 Sigorta prodüktörleri;
6 Her türlü ilan ve reklam işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut edenler;
7 Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar;
8 Tavassut işi yapanlar (dayıbaşılar hariç);
9 Maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları işletenler;
10 Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri, (Yapısı itibarıyla sürücüsünden başka on dört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç);
11 Maliye Bakanlığı’nca teklif edilen ve Bakanlar Kurulu’nca kararlaştırılan iş grupları, sektörler, il ve ilçeler, büyükşehir belediyeleri dahil olmak üzere il ve ilçelerin belediye sınırları (mücavir alanlar dahil), belediyelerin nüfusları, yöreler itibarıyla veya sabit bir işyerinde faaliyette bulunulup bulunulmadığına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler
Bu yetkiye istinaden çıkarılan 8/5521 sayılı, 92/2683 sayılı ve 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile bir kısım mükellefler gerçek usulde vergilendirilme kapsamına alınmıştır

• Bakanlar Kurulu Kararları İle Gerçek Usule Alınan Mükellefler
- 95/6430 Sayılı BKK İle Gerçek Usulde Vergilendirme Kapsamına Alınan Mükellefler
Gelir Vergisi Kanunu’nun 51 inci maddesinin Bakanlar Kurulu’na verdiği yetkiye istinaden yayımlanan 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile büyükşehir belediyesi olan illerin (Erzurum, Diyarbakır ve Sakarya ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine alınan yerlerden, yeni bağlanan mahallelerle birlikte 2000 yılı genel nüfus sayımındaki nüfusu 30000’den az olan yerler hariç) mücavir alan sınırları dahil olmak üzere büyükşehir belediye sınırları içinde aşağıda belirtilen faaliyetleri yapan mükellefler, 01051995 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilme kapsamına alınmıştır
a) Her türlü emtia imalatı ile uğraşanlar,
b) Her türlü emtia alım-satımı ile uğraşanlar,
c) İnşaat ile ilgili her türlü işlerle uğraşanlar,
d) Motorlu taşıtların her türlü bakım ve onarım işleriyle uğraşanlar,
e) Lokanta ve benzeri hizmet işletmelerini işletenler,
f) Eğlence ve istirahat yerlerini işletenler
Bu mükellefler, basit usulden yararlanmaya ilişkin genel ve özel şartları taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın gerçek usulde vergilendirileceklerdir
Ancak, Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 9 uncu maddesinde yer alan esnaf muaflığına ilişkin şartları topluca taşıyanlar, 95/6430 sayılı kararname kapsamına girmediklerinden, esnaf muaflığından yararlanabilmektedirler
Bu kararın uygulanmasında, mükelleflerin faaliyette bulundukları yörelerin ekonomik özellikleri, işyerlerinin durumu ve iş hacimleri de dikkate alınmaktadır
2004/8269 sayılı kararname ile yapılan değişiklik sonucu, 5216 sayılı Kanun ile büyükşehir belediye sınırları içine alınan yerlerden nüfusu 30000’den az olan yerlerde yukarıda sayılan işlerle uğraşan mükellefler basit usulde vergilendirilmeye devam edeceklerdir
Diğer yandan, büyükşehir belediye sınırları içine talebe bağlı olarak alınan köylerin bir ilçe veya ilk kademe belediyesine katılımıyla 30000’den az nüfuslu olan bu yerlerin nüfusunun 30000’in üzerine çıkması halinde, bu yerlerde 95/6430 sayılı kararnamede belirtilen faaliyetlerde bulunan ve basit usulde vergilendirilen mükellefler basit usule tabi olmanın şartlarını kaybederler Bu mükellefler izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler

- 8/5521 Sayılı BKK İle Gerçek Usulde Vergilendirme Kapsamına Alınan Mükellefler
Zirai mahsul satın alarak bu mahsulleri kısmen veya tamamen tüketici dışında kalanlara satan ticaret erbabı 8/5521 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01011983 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmışlardır
Canlı hayvan alım-satımı faaliyeti anılan Kararname kapsamında değerlendirildiğinden, bu şekilde faaliyette bulunan mükellefler gerçek usulde vergilendirilecektir
Zirai mahsulün toptancı hallerinden veya ticari faaliyette bulunan sebze komisyoncularından sonraki teslim aşamaları 8/5521 sayılı kararname kapsamında kalmamaktadır

- 92/2683 Sayılı Kararname İle Gerçek Usulde Vergilendirme Kapsamına Alınan Mükellefler
Her türlü televizyon, video, radyo, teyp, müzik seti, disk-çalar, kamera, bilgisayar, soğutucu, çamaşır ve bulaşık makinası, elektrikli süpürge, elektronik müzik aletleri, elektrikli dikiş makinası ile elektrikle çalışan benzeri eşyaların alım-satımı ve üretimi ile uğraşan mükellefler 92/2683 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile gerçek usulde vergilendirme kapsamına alınmışlardır

Kararnamede yazılı malların yanında, diğer mal ve hizmetleri satan mükellefler de gerçek usulde vergilendirilmektedir
Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen elektrikle çalışan benzeri eşyalar ibaresinden, doğrudan elektrik enerjisiyle çalışan veya elektrikle şarj edildikten sonra çalışan emtianın anlaşılması gerekmektedir
Bu Kararnamede belirtilen emtianın alım-satımı yoluyla ticaretinin yapılmasında, eski, yeni veya kullanılmış olma ayrımına gidilmeksizin, kararnamede yer alan emtiaların ticaretini yapanlar ile belirtilen işlerle uğraşan bütün mükellefler girmektedir

Örnek:
Denizli ilinde ikinci el cep telefonu alım-satımı faaliyetinde bulunan Bay (D) nin bu faaliyeti, 92/2683 sayılı kararname kapsamında kaldığından bu mükellef gerçek usulde vergilendirilecektir

Basit usule tabi olma şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilir

• Ortaklıklarda Basit Usule Tabi Olmanın Şartları

Ortaklıkların basit usule tabi olup olmadığının tespitinde, iş hacmi ölçüleri ile yıllık kira bedelleri toplu olarak dikkate alınır
Ortaklıklarda, ortakların birinin gerçek usule tabi olması diğer ortakları da gerçek usule tabi hale getirir
Adi ortaklık halinde çalışanların aynı zamanda şahsi bir işle de iştigal etmeleri durumunda tespit, GVK’nın 47 nci maddesinin 2 numaralı bendi ile 48’inci maddesinde yer alan ölçülerden şahsi işine ait olanlara, ortaklıklardan payına düşen kısmın ilave edilmesiyle yapılır
Bir mükellefin birden fazla ortaklıkta hissesinin bulunması durumunda, ortaklıklardaki paylarına düşen işyeri kirası ve iş hacmi ölçüleri tek tek toplanır ve böylece basit usulden yararlanabilme şartlarının aşılıp aşılmadığı tespit edilir

Aynı işte ortak olarak çalışanlar hakkında, Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen yıllık kira bedeli ve iş hacmi ölçüleri toplu olarak değerlendirilir

Örnek:
Bay (A), Trabzon’da Bay (B) ile Adi Ortaklık kurmuştur Bay (A) nın hissesi %50, Bay (B) nin hissesi %50 dir Ortaklığa ait işyeri kira tutarı 01012006 tarihi itibarıyla 1500 YTL olup, 2006 yılındaki alışları 50000 YTL, satışları ise 62000 YTL dir Ayrıca Bay (A) nın kendine ait işletmesi nedeniyle 1200 YTL kira ödemesi, 39000 YTL mal alışı bulunmaktadır
Bay (A) nın ortaklıktan payına 750 YTL kira düşmektedir Kendi işyerinin yıllık kirası 1200 YTL olup ikisinin toplamı 1950 YTL olduğundan yıllık kira tutarı bakımından basit usulün şartlarına haizdir
Bay (A) ya ortaklık alışlarında 25000YTL düşmektedir Kendi işletmesindeki alışları 39000 YTL dir İkisinin toplamı 64000 YTL olup, (2006 yılı için belirlenen 50000 YTL lik haddi aştığından) Bay (A), 48 inci maddede belirtilen şartları ihlal etmiştir
Bay (A), 31122006 tarihi itibarıyla basit usule tabi olmanın şartlarını kaybettiğinden, 2007 vergilendirme döneminden itibaren gerçek usulde vergilendirilecektir
Ortaklığın devam etmesi halinde, bay (B) nin kazancıda, ortağının kazancı gerçek usulden vergilendirildiğinden, hadleri aşıp aşmadığına bakılmaksızın 2007 yılından itibaren gerçek usulden vergilendirilecektir

• Basit Usulde Ticari Kazancın Tespiti

Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır Bu fark, faaliyetle ilgili olarak alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ve hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanacaktır
Kazancın bu şekilde tespiti sırasında emtia ticareti ile uğraşanlarca;
- Hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata,
- Hesap dönemi başındaki emtia mevcudunun değeri giderlere,
ilave edilecektir
Ancak, kullanılan sabit kıymetler gider yazılmayacak ve üzerlerinden amortisman hesaplanmayacaktır Kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflerin defter tutma yükümlülükleri bulunmamaktadır Bu mükellefler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanununun defter tutma hükümleri hariç, bildirme, vesikalar, muhafaza, ibraz diğer ödevler ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidirler

• Basit Usulden Gerçek Usule Geçiş
Basit usule tabi olmanın genel ve özel şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirileceklerdir
Basit usulün şartlarına haiz olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler bu talepleri doğrultusunda takip eden ay başından veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilirler

Yapılan denetimlerde basit usulde vergilendirilen mükelleflerden sahte
veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri veya
kullandıkları tespit edilenler basit usulden yararlanamazlar
Bu hususun kendilerine tebliğ tarihini takip eden aybaşından
itibaren işletme hesabı esasına göre defter tutmak kaydı ile
gerçek usulde vergilendirilirler

Herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, bir daha hiçbir şekilde basit usulden yararlanamazlar Daha önce gerçek usulde vergilendirilmekte iken işini terk eden mükellefler bu tarihten sonra işe başlamaları halinde yine gerçek usulde vergilendirileceklerdir
Gerçek usulde vergilendirilen kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeni ile basit usulden yararlanamazlar

Örnek :
Osmaniye ili sınırları içinde öteden beri bakkallık faaliyetinde bulunan ve gerçek usulde vergilendirilen Bay (A), bu faaliyetini 2003 yılında terk etmiştir Bu mükellef, herhangi bir faaliyeti nedeniyle yeniden mükellefiyet tesis ettirmesi halinde, GVK`nun 46 ncı maddesinin son fıkrasında yer alan, “herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve gerçek usulde vergilendirilen mükellefler bir daha hiçbir şekilde basit usulden yararlanamazlar” hükmü uyarınca basit usulden yararlanamayacağından, gerçek usulde vergilendirilecektir

• Basit Usule Tabi Mükellefler İçin Beyanname Verilme Zamanı ve Beyannamenin Nereye Verileceği

Ø Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde, 2006 yılı kazançlarına ilişkin beyanname 2007 yılı ŞUBAT ayının onbeşinci günü akşamına kadar verilecektir
Ø Basit usulde tespit edilen ticari kazanç yanında beyana tabi başka bir gelir unsurunun bulunması halinde, yıllık beyanname 2007 yılı MART ayının onbeşinci günü akşamına kadar verilecektir
Ø Beyanname, kayıtlı bulunulan vergi dairesine verilecektir
Ø Beyanname elden verilebileceği gibi posta ile de gönderilebilecektir
Ø Beyanname taahhütlü olarak posta ile gönderildiğinde, postaya veriliş tarihi beyannamenin verildiği tarih olarak kabul edilecektir
Ø Beyanname normal (adi) posta ile gönderilirse, vergi dairesine ulaştığı tarih beyannamenin verildiği tarih olarak kabul edilecektir
Ø Tam otomasyona geçen vergi dairesi mükelleflerinden Maliye Bakanlığı’nca belirlenen şartları taşıyanlar, beyannamelerini elektronik ortamda da gönderebilirler

Beyannamenizi posta yoluyla gönderecekseniz
taahhütlü olmasını tercih ediniz!

• 2006 Takvim Yılı Gelirlerine Uygulanacak Vergi Tarifesi
7000 YTL’ye kadar
%15
18000 YTL’nin 7000 YTL’si için 1050 YTL, fazlası
%20
40000 YTL’nin 18000 YTL’si için 3250 YTL, fazlası
%27
40000 YTL’den fazlasının 40000 YTL’si için 9190 YTL, fazlası
%35
• Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesinin (Beyana Tabi Geliri Sadece Basit Usulde Tespit Edilen Mükellefler için) Doldurulmasında Dikkat Edilecek Hususlar
Ø Beyanname bir örnek doldurulacaktır Fotokopi ile çoğaltılan beyannameler kesinlikle kullanılmayacaktır
Ø Mavi veya siyah tükenmez kalem kullanılarak BÜYÜK MATBAA HARFLERİ ile doldurulacaktır
Ø Kurşun kalem kesinlikle kullanılmayacaktır
Ø Silinti ve kazıntı yapılmayacak, beyanname ve ek föy katlanmayacak ve buruşturulmayacak, okunaklı düzenlemeye özen gösterilecektir
Ø Rakamlar arasına herhangi bir işaret konulmayacaktır BİLGİLER İLGİLİ ALANA SIĞDIĞI KADAR YAZILACAKTIR
Ø Sayısal ifadeler romen rakamı ile yazılmayacaktır
Ø Alfabetik karakterler sola, sayısal karakterler sağa yanaşık olarak yazılacaktır
Ø Kelimeler arasında bir karakter boşluk bırakılacaktır
Ø Noktalama işaretinden sonra boşluk bırakılmayacaktır

• Verginin Ne Zaman Ödeneceği

a) Şubat ayının onbeşinci günü akşamına kadar verilecek beyannameler üzerinden hesaplanan gelir vergisi Şubat ve Haziran aylarında olmak üzere, iki eşit taksitte ödenecektir
b) Mart ayının onbeşinci günü akşamına kadar verilecek beyannameler üzerinden hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere, iki eşit taksitte ödenecektir

•Verginin Nereye Ödeneceği
Vergi;

1) Vergi tahsiline yetkili olan banka şubelerine,[3]
2) Bağlı bulunulan vergi dairesine,
3) Bağlı bulunulan vergi dairesinin belediye sınırları dışındaki herhangi bir vergi dairesine,
ödenebilir

BASİT USULDE UYGULANACAK ESASLAR

• Basit Usule Tabi Mükelleflerde Belge Düzeni
- Kullanılacak Belgeler
Basit usulde vergilendirilen mükellefler, hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre fatura, perakende satış vesikaları ve ilgili mevzuatta sayılan diğer belgeleri düzenlemek ve kullanmak zorundadırlar
- Belge Temini
• Basit usule tabi mükelleflerin kullandıkları belgeler ve zarflar sadece Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) tarafından bastırılmaktadır
• Bu mükelleflerin kayıtları ister odalar bünyesinde oluşturulan muhasebe bürolarında tutulsun, ister kendileri tutsun, belgelerini bağlı oldukları oda veya birlikten temin edeceklerdir
• Mükelleflerin bulunduğu yerde bağlı oldukları oda veya birlik yoksa veya bulunduğu yerde bağlı olacağı oda veya birlik kurulmamış ise; en yakın oda veya birliğe veya karma odaya kayıt yaptıracaktır Belgelerini de kayıt yaptırdığı bu odadan temin edeceklerdir
• Basit usulde vergilendirme kapsamında bulunup, meslek odalarına üye kayıtları yapılamayan, traktörle nakliyecilik yapanlar, hususi oto ile ticari faaliyette bulunanlar, biçer döver işletmecileri ile inşaat ustaları gibi mükellefler, kullanacakları belgeleri ikinci sınıf tüccarların tabi oldukları esaslar çerçevesinde (anlaşmalı matbaalara bastırmak veya noterlere tasdik ettirmek suretiyle) temin edebilmektedirler Anılan mükellefler, diledikleri takdirde kullanacakları belgeleri faaliyette bulundukları yerdeki herhangi bir oda veya birlikten de temin edebilmektedirler

- Kayıtların Tutulması

• Basit usule tabi mükelleflerin kayıtları, bağlı oldukları oda veya birlikler bünyesinde kurulan muhasebe bürolarında tutulmaktadır Bu bürolarda 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış yeterli sayıda meslek mensubunun çalıştırılması zorunludur
• İsteyen mükellefler, kayıtlarını hiçbir izne gerek olmadan kendileri de tutabilmektedir Bu takdirde, vergilendirme ile ilgili ödevlerin tamamı kendilerince yerine getirilecektir İsteyen mükellefler ise kayıtlarını meslek mensubuna da tutturabilirler
• Mükellefler, satış ve hizmetleri için düzenledikleri hasılat belgelerini bir zarfta, faaliyetleri ile ilgili olarak mal ve hizmet alışları ile giderleri için aldıkları gider belgelerini başka bir zarfta toplayıp saklayacaklardır Kayıtları odalarda tutulan mükellefler ise her aya ait zarfları izleyen ayın 10’una kadar kaydının tutulduğu büroya teslim edeceklerdir
• Mükelleflerden zarf içinde alınan belgeler bürolarda işletme hesabı defterinin gelir ve gider sayfalarındaki işlem başlıkları esas alınarak bilgisayar ortamına aktarılacaktır Bu belgeler cari yıl sonuna kadar bürolarda saklanacaktır

• Belge Düzenlenmesinde Uyulacak Esaslar

Basit usulde vergilendirilen mükellefler ikinci sınıf tüccarların tabi olduğu usul ve esaslar dahilinde belge düzenlemek durumundadırlar Ancak; Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesindeki yetkiye istinaden, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için;
– Belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri,
– Düzenlenen faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine “ tarihli toplam hasılat” ibaresinin yazılması,
şeklinde kolaylık sağlanmış ve konuya ilişkin açıklamalar 215 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır
Söz konusu uygulama aynı usul ve esaslar dahilinde 259 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 31122007 tarihine kadar uzatılmıştır Bu imkandan yararlanmak isteyen mükellefler, müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırlar

• Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanılması
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden isteyenler ödeme kaydedici cihaz kullanabileceklerdir

• İktisadi Kıymetlerin Satışında Belge Düzenlenmesi

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin taşıt ve diğer sabit kıymetlerini satmaları dolayısıyla fatura düzenleme yükümlülükleri bulunmamaktadır Bu mükelleflerce yapılan taşıt satışlarının noter satış sözleşmesi ile, diğer sabit kıymet satışlarının ise gider pusulası düzenlenerek tevsik edilmesi mümkündür

• Belgelerin İptali

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden işlerini terk edenlerin kullanmadıkları belgelerin iptal işlemleri, belgeleri veren oda veya birliklerce yapılmaktadır Belgelerini anlaşmalı matbaalara bastırmak veya noterlere tasdik ettirmek suretiyle temin eden mükelleflerin belgelerinin iptali, vergi dairelerince yapılmaktadır
İşini terk edenlerden, söz konusu belgeleri ibraz edemeyenler ile eksik belge ibraz edenler veya belgelerini kaybettiğini bildiren mükelleflerin durumu, belgeyi veren oda veya birliklerce düzenlenen tutanak ile tespit edilecektir Bu mükellefler hakkında ikinci sınıf mükelleflerde olduğu gibi bir taraftan usulsüzlük cezası kesilirken, diğer taraftan dönem vergi matrahlarının tespiti için takdir komisyonuna sevk edilir

• Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin, bir takvim yılı içinde aldıkları mallara ve hizmetlere ait alış belgeleri ve yaptıkları giderler ile hasılat belgeleri kayıtlarının tutulduğu bürolarda muhafaza edilecektir Cari takvim yılına ilişkin belgelerin ibrazı da bu bürolardan talep edilecektir
Cari takvim yılı kayıtlarının tutulması ve vergilendirmeyle ilgili tüm ödevler bürolarca yerine getirilecektir Yıllık beyannamenin verilmesinden sonra o yıla ilişkin belgeler muhafaza edilmek üzere mükellefe teslim edilecektir Teslim alınan belgeler, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılı başından başlayarak 5 yıl süre ile mükelleflerce muhafaza edilecektir

• Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenlediği veya Kullandığı Tespit Edilen Mükelleflerin Durumu
Basit usule tabi ticaret erbabından, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlediği veya kullandığı tespit edilenler, bu hususun kendilerine tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ikinci sınıf tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olurlar

• Basit Usule Tabi Mükelleflerin Yanında Çalışanların Durumu

Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin kendi işyerlerinde bilfiil çalışmaları veya bulunmaları şarttır Ancak, bu mükelleflerin işlerinde yardımcı işçi çalıştırmaları veya çırak kullanmaları bu şartı bozmayacaktır
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yanında çalışan kişiler diğer ücretli olarak vergilendirilecektir Diğer ücret kapsamında vergilendirilenler vergi karnesi almaya mecburdurlar Kazançları basit usulde vergilendirilen ticaret erbabı, yanında çalışanların vergi karnesi almalarını ve karnelerinde yazılı vergilerini ödemelerini temin etmeye mecburdurlar

• Basit Usulde Katma Değer Vergisi Uygulaması

Basit Usulde vergilendirilen mükelleflerin teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden istisna tutulmuştur Buna göre;
• Basit usulde vergilendirilen mükellefler, mal teslimleri ve hizmet ifalarında katma değer vergisi hesaplamayacaklar, bunlardan mal ve hizmet alan mükellefler de katma değer vergisi indirimi yapmayacaklardır
• Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden mal ve hizmet satın alan basit usulde vergilendirilen mükellefler, ödedikleri katma değer vergisini gider veya maliyet olarak dikkate alacaklardır

• Basit Usulde Vergi Tevkifatı ve Geçici Vergi
• Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinde, yaptıkları ödemelerden vergi tevkif edecekler arasında basit usulde vergilendirilen mükellefler sayılmamıştır Bu nedenle, bu mükellefler yaptıkları ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapmayacaklar ve muhtasar beyanname vermeyeceklerdir
• Basit usulde vergilendirilen mükellefler geçici vergi ödemeyeceğinden buna ilişkin beyanname vermeyecekler ve bildirimde bulunmayacaklardır

VERGİNİZİ ÖDEYEBİLECEĞİNİZ ANLAŞMALI BANKALAR

Banka Adı
TC ZİRAAT BANKASI AŞ
TÜRKİYE HALK BANKASI AŞ
TÜRKİYE İŞ BANKASI AŞ
YAPI KREDİ BANKASI AŞ
AKBANK TAŞ
TÜRKİYE VAKIFLAR BANKASI TAO
TÜRKİYE GARANTİ BANKASI AŞ
ŞEKERBANK TAŞ
FORTİSBANK AŞ
TÜRK EKONOMİ BANKASI AŞ
FİNANSBANK AŞ
DENİZBANK AŞ
ANADOLUBANK AŞ
TEKSTİLBANK AŞ
HSBC BANK AŞ
OYAKBANK AŞ
ALTERNATİFBANK AŞ
TEKFENBANK AŞ
TURKISHBANK AŞ
TÜRKİYE FİNANS KATILIM BANKASI AŞ
ASYA KATILIM BANKASI AŞ
ALBARAKA TÜRK KATILIM BANKASI AŞ
KUVEYT TÜRK KATILIM BANKASI AŞ




[2] Yukarıda yer alan maddelerin ticaretini yapanların 2005 yılında basit usulden yararlanmaları için alış satış ve hasılat hadleri 28 seri Nolu Gelir Vergisi Sirküleri, 2006 yılında basit usulden yararlanmaları için alış satış ve hasılat hadleri 41 ve 43 Nolu Gelir Vergisi Sirküleri, 2007 yılında basit usulden yararlanmaları için alış satış ve hasılat hadleri 259 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile yeniden belirlenmiştir