Ampütasyon

AMPÜTASYON



Ampütasyon, vücudun çıkıntı biçimindeki herhangi bir organının, özellikle de kol ve bacakların tamamen ya da kısmen cerrahi yöntemlerle kesilip alınması Kol ya da bacakların biri ya da her ikisi doğuştan eksik olan kişiler için de doğuştan gelme (konjenital) ampütasyon terimi kullanılır

Ampütasyon kelimesi Latince keserek çıkarmak anlamına gelen amputare kelimesinden türemiştir 17 yy'ın sonlarından itibaren tıp terminolojisinde baskın hale gelmiştir Ampütasyon kelimesi Fransızca Amputation kelimesinden Türkçe'ye geçmiştir
Genellikle yaralanma, enfeksiyon, tümör, şeker hastalığı ya da bir organa yeterince kan gitmemesi gibi durumlarda ampütasyonlara başvurulur; bazen işlev görmeyen ya da aşırı derecede biçim bozukluğu olan kol ya da bacaklara da ampütasyon uygulandığı olur Kan kaybı ve enfeksiyon görülen yaralılarda şeker hastalığına ya da damar tıkanıklığına bağlı, yayılma tehlikesi gösteren gangren olaylarında, kötü huylu (habis) kemik ya da yumuşak doku tümörleri olan kişilerde ampütasyon hayat kurtarıcı bir önlem olabilir




Bugünün cerrahisi, ağır hasar görmüş organların ampütasyona başvurmadan tedavi edilmesini olanaklı kılmıştır II Dünya Savaşı sırasında, özellikle kan ve plazma kullanarak ağır yaralanmaların tedavisinde kazanılan deneyimler, pek çok kişiyi kolsuz ya da bacaksız kalmaktan kurtarmıştır Özellikle bacak ampütasyonlarından sonra takılan modern protezler de (yapay organlar) hastanın sorunlarını bir ölçüde azaltmaktadır Kol ya da bacakları doğuştan eksik kişilerde cerrahi onarım pek gerekmediğinden daha çok yapay organlar kullanılır Doğuştan gelme ampütasyonların nedeni bilinmemekle birlikte, bu eksikliğin kalıtımsal bir yapı bozukluğu olmadığı sanılmaktadır


Bazı ülkelerde cezalandırma amacıyla ampütasyona (organ kesme) başvurulur

Ampütasyon,vücudun herhangi bir bölümünün,özellikle de kol ve bacakların tamamen ya da kısmen cerrahi yöntemlerle kesilip alınmasıKol ya da bacaklarının biri ya da her ikisi doğuştan eksik olan kişiler için de doğuştan gelme ( konjenital) ampütasyon terimi kullanılırGenellikle yaralanma,enfeksiyon,tümör,şeker hastalığı ya da bir organa yeterince kan gitmemesi gibi durumlarda ampüsasyona başvurulurbazen işlev görmeyen ya da aşırı derecede biçim bozukluğu olan kol ya da bacaklara ve enfeksiyon görülen yaralılarda şeker hastalığına ya da damar tıkanıklığına bağlı yayılma tehlikesi gösteren gangren olaylarında,kötü huylu (habiş)kemik ya da yumuşak doku tümörleri olan kişilerde ampütasyon hayat kurtarıcı bir önlem olabilir

Bugünün cerrahisi,ağır hasar görmüş organların ampütasyona başvurmadan tedavi edilmesini olanaklı kılmıştırIIDünya Savaşı sırasında özellikle kan ve plazma kullanarak ağır yaralanmaların tedavisinde kazanılan deneyimler ,pek çok kişiyi kolsuz ya da bacaksız kalmaktan,kurtarmıştır,Özellikle bacak ampütasyonlarından sonra takılan modern protezler de ( yapay organlar) hastanın sorunlarını bir ölçüde azaltmaktadırKol ya da bacakları doğuştan eksik olan kişilerde cerrahi onarım pek gerekmediğinden daha çok yapay organlar kullanılırDoğuştan gelme ampütüsyonların nedeni bilinmemekle birlikte ,bu eksikliğin kalıtımsal bir yapı bozukluğu olmadığı sanılmaktadır

Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir