Nelumbonales,tek Bir Familya ( Nelumbonaceae) Ile Nilüfere Benzeyen Iki Su Bitkisi Türünü Kapsayan Takım.

NELUMBONALES

nelumbonales,tek bir familya ( Nelumbonaceae) ile nilüfere benzeyen iki su bitkisi türünü kapsayan takımTürlerden biri,Asya"nın tropik ve astropik kesimlerinde yetişen Hint lotosu ( Nelumbo nucifera) öbürü ABD"nin doğusunda ve Kolombiya"nın güneyinde bulunan Amerika lotosudur( Nlutea ya da Npentapetala)

Nelumbo türleri,nilüferlerden çiçektozları ,embriyonları ve gözenekli tohum kabuklarıyla olduğu kadar,lateks (süt) kanallarının bulunmasıyla ve kromozom yapılarındaki değişikliklerle de ayırt edilirAyrıca,genişliği kimi zaman 60 cm"ye ulaşan,yukarıya dönük kenarlarıyla hunimsi bir görünümü olan hafif tüylü ve yuvarlak yapraklar da bu takımın tipik özelliklerinden biridirSudan yurarıya yükselen yaprakların arasından ayrılarak açan gösterişli çiçekleri çok sayıda taçyapraktan oluşurçiçeklerin çapı kimi zaman 25 cm"ye ulaşırHint lotosunun su üstünde 1,8 mkadar yükselebilen pembe renkli ve hoş kokuluAmerika lotosunun ise 60 cm"ye kadar yükselebilen açık sarı çiçekleri vardırHint lotosunun cüce formları ile beyaz,pembe ve kırmızı çiçekli pek çok süs çeşidi geliştirilmiştirÇiçeklerin ortasında yer alan yukarı doğru genişlemiş etli bir yapının ( ya da süngersi çiçektablası) yassı üst yüzeyinde çok sayıda tohum ( gerçekte fındıksı meyve) oluşurBu yapı tümüyle olgunlaştığında kuruyup parçalanırsuya dağılan tohumlar dibe batar ve çimlenerek yeni bitkiler oluşturur

Büyük göl ve havuzlarda süs bitkisi olarak yetiştirilen her iki lotus türünden yerel besin olarak da yararlanılırHint lotosunun tohumları Keşmir"de köksapları (rizom) ve genç yaprakları da çeşitli Asya ülkelerinde pişirilerek yenirKöksaplar değerli bir nişasta kaynağıdırErkekorganları ise Çinhindi"nde koku verici olarak çaya katılırBenzer biçimde kullanılan Amerika lotosunun da özellikle bol nişastalı iri köksapları bir zamanlar Amerika Yerlileri için önemli bir besin kaynağı olmuştur

Doğal yaşamda da bazı önemli işlevleri olan lotoların köksapları kunduzlara besin sağlarken sualtı bölümleri de balıklar için iyi bir sığınak oluştururUzun ömürlülüğün simgesi olarak kabul edilen Hint lotusu tohumları uygun koşullar altında yıllarca canlılığını koruyabilirMançurya"da eski bir türbalıktan çıkarılan tohumların radyoaktif karbon tarihleme yöntemiyle yaklaşık bin yıllık olduğu ve hala çimlenme yeteneğini koruduğu anlaşılmıştır

kaynak,AnaBritannica cilt 23 frmsinsinet için derlenmiştir