Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi / Tahsin Sınav

Sigortalılık hallerinin birleşmesi / Tahsin Sınav

07032011

Torba Kanun ile yapılan önemli değişikliklerden biri de önceden başlayan sigortalılığın geçerli olacağı ilkesinin tümüyle terk edilmiş olmasıdır Yeni düzenleme gereğince, eskiden olduğu üzere, 4/c sigortalılığı, 4/a sigortalılığı ile 4/b sigortalılığından öncelikli konumunu korumakta; sigortalının 4/a sigortalılığı ile 4/b sigortalılığı kapsamında faaliyetlerinin varlığı halinde ise 4/a sigortalılığı geçerli sayılıp 4/b sigortalılığı pasifleştirilmektedir Bu durumda vergi mükellefi, Ltd Şti ortağı veya AŞ ortağı ve Yönetim Kurulu üyesi olarak 4/b sigortalısı sayılanlar, ortak ve sahibi olmadıkları başka bir işyerinde 4/a sigortalısı olarak çalışmaya başlarlar ise 4/b sigortalılığı bu sürelerde kesintiye uğramaktadır Hemen vurgulayalım ki, bu takdirde kendi işyerinde 4/a sigortalılığı oluşturmak mümkün değildir

Torba Kanun adıyla ünlenen 6111 sayılı Kanunun 33'üncü maddesiyle değişik 5510 sayılı Kanunun 53'üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

"Sigortalının 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde, öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır Ancak, sigortalılık hallerinin çakışması nedeniyle kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı esas alınanlar, yazılı talepte bulunmak ve kanunun 82'nci maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırına ilişkin hükümler saklı olmak kaydıyla, esas alınmayan sigortalılık statüsü kapsamında talep tarihinden itibaren prim ödeyebilirler Bu şekilde ödenen primler; iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar yönünden, kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık statüsünde, kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan diğer yardımlar ile uzun vadeli sigorta kollarından sağlanan yardımlar yönünden ise Kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık statüsünde değerlendirilir Bu fıkra hükümlerine göre ödeme talebinde bulunulduğu halde ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmeyen primlerin ödenme hakkı düşer 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi ile aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendindeki diğer sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde çalışılması durumunda, (b) bendinin (4) numaralı alt bendi dışındaki diğer sigortalılık durumu dikkate alınır"

Bu hükme göre, 01 Mart 2011 tarihinden itibaren,

1)Sigortalının 4/a, b, c sigortalılıkları (yani SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı sigortalılıkları) kapsamında sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde, öncelikle 4/c sigortalılığı (memuriyet) kapsamında sigortalı sayılacaklardır

2)Sigortalının aynı anda 4/a sigortalılığı (SSK) ve 4/b sigortalılığı (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde çalışması halinde ise 4/a sigortalılığı (SSK) kapsamında sigortalı sayılacaklardır Bu durumda primi ödenen son 7 yılda en az 1260 gün (3,5 yıl) 4/a sigortalısı (SSK) olarak çalışırlarsa, 4/a sigortalısı koşullarında emekli olabileceklerdir -Ancak kısmî süreli çalışan 4/c sigortalısı memurlar hakkında bu işlem yapılmayacaktır-

Yukarıda belirtildiği üzere uygulanacak olan "sigortalılığın üstünlüğü" ilkesi, 4/b sigortalıları (Bağ-Kurlular) açısından emeklilik yaşını düşürüp emekli aylığı tutarını yükselten bir uygulama olacak; ancak işverenin prim ödeme yükünü de artıracaktır

"Sigortalılığın üstünlüğü" ilkesinin işveren işlemlerine yansıması hususuna değinir isek şunları söyleyebiliriz: 4/b sigortalısını iş sözleşmesi ile istihdam eden işverenler, bu işçilerini Kurum'a işe giriş bildirgesi ve APHB (Aylık Prim ve Hizmet Belgesi) ile 4/a sigortalısı olarak bildirmeleri gerekecektir Bu şekilde çalışan 4/b sigortalıları hakkında e-sigorta işe giriş sistemindeki "istisnaî durum bildirimi" ile 4/a sigortalısı olarak 01032011 işe başlama tarihli işe giriş bildirgesi verilecek ve takip eden ayda da APHB verilerek primleri tutarının ödenmesi gerekecektir Örneğin Soylu AŞ işverenliği işyerinde işçi olarak çalışan Veli Bey, aynı zamanda Durmaz Ltd Şti ortağı veya vergi mükellefi olduğu için 4/b sigortalısı olması nedeniyle, mevcut uygulamaya göre, kendisine Soylu AŞ işverenliğince ödenen 2500-TL ücretten sadece GV ve DV kesilmekte, 4/a sigortalısı olamadığından sigorta primi kesilmemektedir Veli Bey hakkında 4/b sigortalısı olduğundan sigortalı işe giriş bildirgesi ve APHB verilmiyordu Yeni düzenlemeye göre, Veli Bey hakkında 4/a sigortalısı sayılacağından, 01032011 tarihinden itibaren "istisnaî durum bildirimi" ile sigortalı işe giriş bildirgesi ile çalıştığı gün sayısı ve ödenen ücreti itibariyle de APHB verilecektir

Yapılan bu değişikliğin reformun yapı ve ruhuna yaklaşım sağlama açısından hayırlı bir geçiş süreci oluşturmasını temenni ediyorum
Kaynak: Yeni Şafak