Coğrafi Keşiflerin Korkulu Rüyası ;iskorpit

COĞRAFİ KEŞİFLERİN KORKULU RÜYASI;İSKORPİT





Vasco da Gama yalnızca daha önce Müslüman denizcilerin bildiği Hindistan Deniz Yolunun Avrupa lılar tarafından öğrenilmesini sağlamamış aynı zamanda ,tüm denizcilerin o zamana dek tutulabilecekleri en tehlikeli hastalık olan ’’ İskorpit ‘’ denen hastalığı da ortaya çıkarmıştı

Genç yaşta denizcilik konusunda çok tecrübeler edinen Gama ,Portekiz kralı 2Joao tarafından Afrikada olduğuna inanılan Hıristiyan Kral Papaz Jean’a (Preston John) ve Hindistan’a ulaşmak amacıyla düzenlenen sefere görevlendirilmiştiAncak Kral ölünce sefer halefi Talihli Manuel zamanına kaldı

8 Temmuz 1497 de başlayan sefer Hindistan’ın Kaliküt limanına ulaşıldıktan sonra 2 yıl sonra Lizbon’a dönülmesiyle son bulduBundan sonra Gama’nın 2 doğu seferi daha vardırFakat bunlar keşif amaçlı değil sömürge ve Afrika kıyılarındaki yerli halka baş eğdirmek için yapılmıştırGama 1524 de Hindistan da Koşin de ölmüştür
Gama uzun seyahatine çıkmadan önce Ümit Burnunu daha önce keşfeden Bartholomeo Diaz ile görüşmüş ve ondan önemli taktikler almıştıDiaz o zamana kadar çok aramasına rağmen bir türlü Papaz Jean’ın ülkesini bulamamıştıPortekiz Kralları bu Papaz Jean ile aynı soydan geldiklerine ve onunla yapacakları ittifak sayesinde Müslümanların hakimiyetine son vereceklerine emindilerBu toplantı esnasında Portekiz kralı Gama’ya ünlü hükümdara verilmek üzere hazırlanmış bir mektubu da teslim etmeyi ihmal etmedi

Diaz nerelerin tehlikeli olduğunu,kıyıdan uzaklaşmaması gerektiğini,kayalıkları,düşman yerlilerini vb tehlikeleri Gama ya anlatırken ,onun aklında tüm bu tehlikelerle beraber bir fikir belirdi

Madem devamlı kıyıdan gidilecek ve kesin şekilde bir sürü tehlikeyle karşılaşılacaktı ,o halde açıktan gidilip varlığı şüpheli tehlikelere göğüs germek daha mantıklı değil miydi?Gama tam da bunu yaptı açıktan gidip yolu kısalttı ve kesin tehlikeler yerine şüpheli tehlikelere yelken açtı


Fakat kıyıdan fazla açıktan yapılan bu yolculukta onu çok sinsi bir tehlike daha bekliyordu ve Gama ve denizcileri onunla ve acımasız ölümle tanışacaklardı
Gama kıyıdan açıktan uzun yolculuğuna başladığında ilk zamanlar her şey yolunda gidiyorduNe düşman yerliler, ne zorlu kayalıklar nede salgın hastalıklardan iz yoktu
Fakat bir gün…

Gama denizcilerinde bir gevşeklik hissetmeye başlamıştıYolculuğun başında enerjik ,hareketli olan gemiciler daha yavaş hareket etmeye başlamışlardıÖnce bunun moral bozukluğundan olduğunu düşünmüştüFakat günler geçtikçe bunun bir hastalık olduğunu düşünmeye başladıÇünkü giderek dermansızlaşan , sessizleşenlerin sayısı artmaya başlamıştıNe kadar dinlenselerde ,yorgunluklar geçmiyordu
Bu başka bir şeydi

Başlıca belirtiler dermansızlık,eklemlerde ağrı ve sancıydıGemicilerde sıcaklık değişimi ve nemli rüzgarlar nedeniyle romatizma çok doğal bir rahatsızlıktıAma bu Romatizma da değildiDenzicilerin bir kısmının derileri buruşmaya ,deri altı kanamalar görülmeye hatta dişleri dökülmeye başlamıştıYeni yaralar kolay kapanmıyor,kapananların acısı dinmiyorduKan kusarak ölümler de başlamıştıBundan başka gemicilerin fiziksel görünümleride değişiyor saçları kıvırcıklaşıyordu
Bu sanki bir kara büyü yada lanettiDümencinin can çekişerek feci ölümü gemide panik yarattıHerkes bunu salgın bir hastalık veya veba türü sanıyorduAma bu o da değildiBuna hiçbir ilaç kar etmiyorduTayfaların 1/3 ü bu hastalıktan kırılmıştı





Kristof Kolomb devrine gelene kadar denizciler devamlı kıyılardan giderler, sık sık kıyılara uğrayıp taze meyve ve sebzeler alırlardıAma okyanusları aşmak için uzun seyahatlere başlanınca kıyılara sık sık uğramak ve yiyecek ikmali yapmak mümkün olmadıGama nın ki ise o zamana kadar yapılan en uzun seyahattiBu seyahatlerde denizcilerin en önemli besinleri başta deniz ürünleri oluyorduBu besinlerse C vitamininden yoksundular

Gama nın karşılaştığı bu amansız hastalık anlaşılana kadar daha birkaç yüzyıl denizcilerin en amansız korkusu olmaya devam edecek olan ‘’İskorpit’’ ti İskorpit C vitamini eksikliği demekti ve bu vucudun bağ dokusunun yenilenmesini engelleyen bir durumdu

Gama yolunu biraz doğu ya çevirerek kıyıya ulaştıGemiciler taze sebze ve meyvelere kavuşunca kısa sürede düzeldilerÜmit Burnu dönüldükten sonra kıyıdan fazla uzaklaşılmadı ve hastalık görülmediDönüş sırasında aynı yerde aynı belirtiler görülünce bunun bölgede bulunan bir salgın olduğu düşünülmeye başlandı
Gama ,bir çok denizciyi feda etmesine rağmen cesareti ve hiç yapılmayanı yapması, denenmeyeni denemesi sayesinde unutulmaz denizciler arasına girmeyi başardı