Oyun,Oyunlar Kuramı- Simgesel Oyunlar

Oyun,Oyunlar kuramı- Simgesel oyunlar







Genellikle çeşitli ülkelerden gelen temsilcilerin bir araya toplanmasıyla gerçekleştirilen birçok sportif daldaki yarışmaların tümü: Olimpiyat oyunları Üniversite oyunları Akdeniz oyunları

—Antik Kalabalık bir izleyici topluluğu önünde yapılan ve galiplerin ilanıyla sonuçlanan spor karşılaşmaları ya da tiyatro yarışmaları (Bk ansikl böl)
—ansikl Bilinen en eski oyunların izleri Münbit hilal (Verimli hilal) yöresinde, Mısır' da ve Anadolu'da bulundu Mahasna (Yukarı Mısır) mezarlığı'nda, koni biçiminde on bir taşla birlikte bulunan üç çarpı otuz altı hanelik oyun tahtası IV binyılin başlarına tarihlenir Ur kral mezarlarında (III binyıl), haneleri sedef kakmalı iki oyun tahtasının yanı sıra, siyah ve beyaz noktalarla işaretlenmiş on dört yuvarlak taş bulunmuştur Büyük bir olasılıkla Münbit hilal'de yaşayan kavimler, belki de Çin aracılığıyla (bazı metinlerde oyunların bu ülkede II binyıl' da bilindiği belirtilir), dravid Hindistanı'yla oyun alışverişinde bulunmuşlardı Bununla birlikte, tarihi kesin olarak saptanabilmiş belgeler ancak Konfuçius dönemine (İÖ V yy) kadar uzanmaktadır Aynı dönemde Hindistan'da oynanan toplam 18 oyun Buddha'nın diyaloglarında kısaca betimlenir Atina'da Yunanlılar, Platon'un Mısır' dan gelme bir tür oyun olduğunu belirttiği kybeia'ya merak sarmışlardı (İÖ 500) Bu oyun İÖ 100'e doğru Roma'da alea' ya, Roma askerlerince götürüldüğü iran' da da nard'a dönüştü Hindistan'da nard' dan satranca giden ilk aşamalardan biri olan aştapada doğdu Lydlalılar kumar oyunlarına çok düşkündü Bunlar arasında zar ve aşık kemiği ile oynanan oyunlar başta geliyordu Herodotos Lydia halkının bu oyunları uzun süren bir kıtlık döneminin acısını unutmak için bulduklarını yazar İS I yy'ın başlarında tavlaya (fabula) dönüşecek olan duodecim scriptorum Romalılar'ca yaratıldığında, zar ve aşık çoktandır yaygındı VI yy'da iran'da, özellikle de Hindistan'da, caturanga gibi satrancı müjdeleyen oyunlar ortaya çıkarken, Avrupa'da XIII yy'a dek hiçbir yenilik görülmedi Dama oyununun ispanyol kökenli atası alquerque, büyük bir olasılıkla XIII yy'da doğdu Bugün bildiğimiz biçimde oyun kâğıtları Avrupa'da XIV yy'da ortaya çıktı Reversi (XVI yy'a doğru) Fransa'da, whist ve boston (XVIII yy) ingiltere'de yaratıldı Bunları XIX yy'da malilla ve poker, XX yy'da briç, belot, kanasta ve remi gibi başka birçok oyun türü izledi Briç ve satranç gittikçe yaygınlaşmaktadır Strateji oyunları (Uzakdoğu kökenli go gibi) Avrupa'ya yayılıyor Sözcük oyunları (Scrabble gibi) ve konulu oyunlar (Monopoli gibi) çoğalıyor; elektronik geçmişin oyunlarına yeni biçimler veriyor ya da yeni yeni oyunlar yaratılmasını sağlıyor

Oyunlar kimi kez dinsel uygulamaların kültürel kalıntıları olarak kabul edilir: Afrika ave/e'sinde, yıldızların gökyüzündeki hareketi canlandırılırken, Meksika patolli'si güneş ve kehanetle ilgili bir çevrim canlandırır Oyunun yapısı simgeleri yüklenmeye çok elverişlidir






—Antik Hititler'de de tanrılar için yapılan şenliklerde yarışmalar düzenlenir, birinci gelene bir mina gümüş ve iki özel ekmek ya da asker giysileri ödül olarak verilirdi Kimi törenlerde rahiplerle Fırtına tanrısı savaşını simgeleyen oyunların yanı sıra, eğlendirici oyunlar da düzenlenirdi

Homeros'un şiirlerinde sözü geçen kitle oyunları Yunanistan'da çok yaygındı Her zaman bir tanrı onuruna düzenlenen bu oyunlarda başlangıçta yalnız güreş, koşu, boks, disk atma, araba yarışları vb gibi atletizm gösterilerine yer verilirdi Daha sonra bunlara müzik ve şiir yarışmaları eklendi En tanınmışları Olympia, Delphoi, Nemea (Pythia oyunları), isthmia oyunlarıydı

Romalılar'da, şenlikler, yıldönümü kutlamaları, cenaze törenleri, vb sırasında genellikle forum, sirk, amfitiyatro ya da tiyatrolarda çeşitli oyunlar (araba yarışları, gladyatör dövüşleri, sahne gösterileri) düzenlenirdi Oyunlar bireylerce ya da devlet adına düzenlenir, ancak, giderlerin büyük bir bölümü aedilisler, daha geç dönemde de praetorlar tarafından karşılanırdı Oyunlar'ın Etrurla'dan Roma'ya geçişi İÖ IV yy'a rastlar Bunların başlıcaları şunlardı: Apollon onuruna kısmen tiyatroda, kısmen sirkte yapılan ludi Apollinares (5 ya da 6 temmuz-13 temmuz arasında); lupiter onuruna Capitolium oyunları; Flora onuruna mayıs başında düzenlenen açık saçık nitelikte Floralia oyunları; tanrıların anası onuruna Büyük oyunlar (Me-galenses); halkın Aventinus tepesine çekildikten sonra kazandığı zaferin anısına kutlanan pleb oyunları; her yüz on yılda bir, görkemli törenlerle kutlanan saecula-ris oyunları Oyunlar, Constantinus'un ardılları tarafından kaldırıldı, ancak bu pek kolay olmadı

Bizans döneminde Konstantinopolis'in ünlü Hipodrom'u önemli yarışmalara sahne oluyordu Bunların bir bölümü siyasal içerikliydi ve araba yarışmacıları Maviler ve Yeşiller olarak İki grup oluşturuyordu Yarışmalar quadriga denilen dört atlı, iki tekerlekli arabalarla yapılıyordu Hlpod-rom'daki yarışmalar sırasında ayrıca çeşitli eğlenceler düzenleniyordu


—Etol Günümüze kadar yalnızca yavru memeli hayvanların oyunları incelenmiş ve bunlara dayanarak çocukların oyunlarına ilişkin gözlemler yapılmıştır Hayvanlar evreninde daha çok genç bireyler oyun oynarlar; bununla birlikte erişkin kedi ve köpeklerde, hiçbir uyaran bulunmadan (aksi halde oyundan çok bir boş etkinlik sözkonusu olurdu), oyuna benzeyen yakalama davranışları taslakları gözlenmektedir; sonuç olarak, oyunun, bireyin davranışlarını olgunlaştırabilmesi için gerekli bir etkinlik olduğu anlaşılmaktadır Oyun, eksiksiz ve sonlanmış diziler halinde olaya karışan devinimsel öğelerin birbirinden ayrılmasını hem kolaylaştırma hem de gerçekleştirme olanağı verir Ontogenez sırasında oyun etkinliklerinin iki amacı olabilir: bazı davranışları (cinsel, beslenmeyle ilgili, vb) öğrenme; bireyin, yaşadığı çevrede karşılaşacağı olumlu ve olumsuz etkenleri (avlar, türdeşler) tanıması


—Folk Çocuk oyunlarının eğlendirici ve oyalayıcı İşlevi yanında, eğitici ve sosyal ilişkileri geliştirici bir yönü de vardır Anadolu'da çocuk oyunlarında kır-kent ayrımı oldukça belirgindir Her iki kesimde de oynanan yaygın çocuk oyunlarının yanı sıra değişik yörelere özgü oyunlara ya da bilinen oyunların değişik oynanma biçimlerine de rastlanmaktadır Kullanılan oyun gereçlerine ve oynanış biçimine göre kabaca bir gruplama yapılacak olursa, çocuk oyunları başlıca on gruba ayrılabilir:

1Top oyunları değişik türde ve amaçtadır; buna göre topun niteliği de değişir Meşin, lastik toplar yanında bazı oyunlarda bez, kâğıt, vb malzemeden yapılmış toplar da kullanılır Örneğin Konya yöresinde oynanan çindilli oyununda, topun işlevini ebenin takkesi görür

2Bir başka grup, en yaygın türü çelik-çomak olan değnekli oyunlardır Bunların biri hedefe değnekle nişan alınan oyunlar, öteki top ve değnekle oynanan oyunlar olmak üzere iki türü vardır Bu türlerin de yörelere göre pek çok çeşitlemesine rastlanır

3Taş ve gülle oyunları, tüm tehlikesine karşın günümüzde de çok yaygın oyunlardır Bllya, boncuk, ceviz, çeşitli sayıda taş vb nesnelerle oynanan oyunlar da bu gruba girer Üç taş, altı taş, dokuz taş türü oyunların çok eski olduğu bilinmekte-' dir Taş oyunları arasında Tekirdağ'ın tayyare oyunu, çapraz oyunu vb yere çizilmiş çizgiler üzerinde oynanan kaydırağa benzer oyunlar da vardır Taş ve gülle oyunları, yörelere göre farklılıklar göstermekle birlikte Anadolu'nun hemen her kesiminde yaygındır

4Koşma, kovalama, kurtarma oyunları, hem kırsal kesimde hem de kentlerde yaygın oyunlardır Bu tür oyunların en yaygın olanları, "elim sende" türünden ebenin elini değdirerek ebeliği başkasına geçirdiği oyunlardır İstanbul'un ebe çıldır,

Niğde'nin ayağım naili, Kayseri'nin elim yağlı, Gaziantep'in darabil, Tekirdağ'ın ateşliyim oyunları bunlar arasında sayılabilir Oyunların kimisi takım halinde oynanır Tekirdağ'ın körebe, Muğla'nın ula kör çepiş, Safranbolu'nun ebe kışkış, Ilgın'ın depmetura'sı bu türe giren körebe oyunlarıdır Oynanışlarında, yörelere göre kimi farklılıklar görülür Örneğin, avşar oymaklarının yoğun olduğu yörelerde körebe oyunu türkülüdür

5Zor kullanma oyunları, bir oyuncuyu zorla almak, bir oyuncu sırasını kırmak, ya da gözetilen bir nesneyi kaçırmak temeline dayanır Konya'nın alay tura oyunu, Burdur'un zincirkırma oyunu, Antalya türkmenlerlnin davar kurt oyunu, Kayseri'nin dön kuyruğum'u bu tür oyunlardır Bu tür hem kentlerde hem de kırsal kesimde yaygın bir oyun biçimidir

6Atlama, sıçrama, sekme oyunlarının en önemli İki türü birdirbir ve uzuneşektir ip atlama da buna eklenebilir Sekme oyunlarının en yaygınını da yere çizilen çizgiler üzerinde yassı bir taşı gezdirerek oynanan kaydırak oyunları oluşturur

7Saklama-saklanma oyunları, bir kişinin eylemin ya da fikrin saklanması temeline dayanır Bu tür oyunların hemen tümü takım oyunudur Saklambaç, nesi var, el el üstünde kimin eli var vb bu tür oyunların en yaygınlarıdır

8Dilsiz-şaşırtma-şaka oyunlarının temel kişisi ebedir Dilsiz oyunlarında ebe ne yapıyorsa aynısının konuşmadan, gülmeden yinelenmesi; şakalı oyunlarda ise bir elebaşı önderliğinde oyuncuların zor duruma düşürülmesi esastır Burdur'un Dilsiz, İsparta'nın Sende, Niğde'nin işçi, Kayseri'nin Çatlım eşek, Çorum'un Mum dibi oyunları bu türe girer

9Dramatik nitelikte büyülük, törensel oyunların çoğu kişileştirme ve eylemin taklidine dayanır Çocuklara özgü olduğu sanılan kimi oyunlar, daha etkili olacağı düşüncesiyle uygulanması çocuklara bırakılmış geleneksel tören ve büyülerdir Çömçe" gelin, Kepçe kadın, Su gelini gibi yörelere göre çeşitli adlar alan yağmur dillerine töreni, bu tür oyunların başında gelir Anadolu'nun bazı yörelerinde çocuk oyunları, gelecek yılın da habercisi sayılır Örneğin o yıl çocuklar kuyu kazarak oynarlarsa ekinlerin bereketli olacağı ve ekin kuyuları kazılacağına; ev yaparak oynarlarsa yapıların bol olacağı biçiminde yorumlanır Dokuz taş oyununun kumalak falından kaynaklandığı, körebe oyununda eski inanışların uzantısı olduğu görüşleri de vardır Buna göre, körebe oyunu, geçmişte adak adanacağı zaman bir hayvanın gözünü bağlayıp çevresinde halka olma ve hayvan kime değerse onu kurban etme geleneğinin uzantısıdır Kimi törensel nitelikli oyunlarda da türküler, maniler söylenir ve bunların bolluk getireceğine inanılır Ebe seçme tekerlemeleri bunların en yaygın örnekleri olarak değerlendirilir

10 Çocuklar kadar büyükler arasında da yaygın olan yüzük oyunu ise bir başka oyun grubunu oluşturur Yüzük oyunlarının Anadolu folklorunda oldukça önemli bir yeri vardır ve kış geceleri yapılan toplantıların başta gelen oyunlarındandır

■—Mat Oyunlar kuramı Kumarda bir parti sona ermemişken ortaya konan paranın bölüşülmesine bir çözüm getirmeyi ilk öneren Pascal oldu Bunu izleyenler ünlü kişilerdi: Huygens, Bernoulli, Cournot, daha sonra, 1928'de J von Neumann tarafından bulunan oyun kuramırçın temel ilkesinin çok yakınına yaklaşan Emile Bo-rel'dlr Bununla birlikte, Ville'in temel bir tanıtlamasını vermesi için on yıl geçmesini beklemek gerekti; işte ancak 1944'te matematikçi J von Neumann'ın Spieltheorie (Oyun kuramı) ve iktisatçı Morgenstern'in (Theory of Games and Economic Behawior)[Oyunlar kuramı ve iktisadi davranış) adlı yapıtının yayımlanmasıyla, oyunlar kuramı oigunluk evresine girmiş oldu Kuramın tümüyle incelediği temel oyun düello'dur: bunu İki kişi ya da iki taraf oynar Birinin yitirdiğini yalnızca öbürü kazanır Oyunun oynanışı, oyuncuların ustalığına bağlıdır, yani her oyuncunun kazancı ya da yitimi yalnızca kendi özel girişimlerine bağlı değil hasmınınkllere de bağlıdır Oyunun kuralları, oyun sırası kendinde olan, yani daha sonraki hamlenin seçimine karar verme durumunda bulunan oyuncu için bir dizi olanaklarla yansıtılmalıdır Oyuncu tarafından birden çok hamleyi öngören oyunlarda, seçimlerin, kesin olarak, tam yerine getirileceği sırada saptanacağı düşünülebilir; bunun için tam gerektiği anda partinin durumundan edinilen bilgi hesaba katılır Ama çeşitli seçimler ortaya çıktığında, tutulacak yol daha önceden kararlaştırılabilir

Bir konumlar ve durumlar kümesiyle belirli ve kesin hareket ve kararlara olanak veren bir oyun verildiğine göre, genellikle, tasarlanacak bütün eylemlerin listesi düzenlenebilir Sonlu oyun denen böyle bir oyunda bir oyuncu için olanaklı seçimlerin birine taktik, taktiklerin bir devşirimine de strateji denir Oyun kuramınca kabul edilen ve "sakınma politikası" diye nl-telendirilebilen görüş, oyuncunun daima rizikosu en az olan durumda bulunmasıdır Kazanç sağlamanın en iyi yolu bu değildir; çünkü yetenekli bir hasım böyle bir girişimi önler


Oyun kuramındaki bir görüş de, oyuna katılanların her birinin aynı durum değerlendirmesi yapabileceği ve hesaplaşma adı verilen aynı kazanç ve yitim tablolarını hazırlayacağıdır Bütün gerçekleşebilir hallerin fonksiyonu olarak A oyuncusunun kazançları (bu aynı zamanda B oyuncusunun yitimlerini gösterir) göz önüne alınsın A ile B den her ikisi de birer tablo oluşturabilirler, bunda A nin çeşitli taktikleri satırlarla gösterilir, B nin taktikleri de sütunlarla gösterilir Oyunun kuralları bu iki A ve B oyuncusuna, birbirinden bağımsız olarak aynı tabloyu kurmaya olanak sağlar Bir satırla bir sütunun birleştiği yerdeki eleman, A nin benimsediği bir taktikle B nin benimsediği bir taktiğin sonucudur ve uzlaşımla A nin kazancının değerini verir Sonuç olarak A yüksek bir kazanç, B de düşük bir yitim elde etmeye çalışır Ama A sistemli olarak en fazla kazancı içeren satırı seçerse, B nin kendine uygun gelmeyen sütunu seçmesi beklenemez


Öyleyse A, B nin seçimi ne olursa olsun, kendine olabildiğince en yüksek bir kazanç sağlayacak satırı seçecektir Bu yüzden A, her satır için en küçük kazançları (minimumları) saptamalı ve bu minimumlar arasında maksimin adı verilen en büyüğünü gösteren satırı seçmelidir B de kendi yönünden, sütunlardaki maksimumların, minimaks adı verilen en küçüğünü seçecektir Tabloda, hem kendi sütununda maksimum olan, hem de kendi satırında minimum olan bir eleman vardır, bu elemana denge noktası adı verilir ve A nin oynadığı ile B nin oynadığı hamleye İlişkin hesaplaşmanın değerini verir Denge noktasının bulunduğu satırı oynayarak A, en küçük kazancı sağlar, B de kötü oynayarak A nin kazancını yükseltebilir, ama A nin kazancını düşünemez B ye gelince, oyun sırası kendine geçince denge noktasını taşıyan sütunu seçerse, bu durumda daha fazla yitimi olmaz; ama A en iyi taktiğini kullanmazsa, hesaplaşmada B daha elverişli bir değer elde eder

Böylece bir denge noktasının -eğer varsa- belirlenmesi, her bir oyuncuya, hasmının bir yanılgısıyla, daha iyi olabilecek bir konum sağlamaya olanak verir, ama hasmın ustalıklı bir oyunuyla daha kötüye gidemez Daha genel olarak, denge noktası yoksa, A bekleyebileceği minimal kazançların en büyüğünü bilir, B de rizikolu maksimal yitimlerin en küçüğünü anlamış olur işte bu, oyuncuları her İki tarafın yararına, bu iki değer arasındaki farkı azaltmayı amaçlayan seçimlere doğru yönetmeye olanak verecek stratejilerin kurulmasıdır


Strateji konusunda gerçek ustalık, hasmın psikolojik tepkilerini hesaba katmaya çalışmak değil, ama hasma, bu nitelikteki her bilgiyi vermemektedir, bunun için de oyuncunun, hasmın sezebileceği bir davranıştan kaçınması gerektir, dolayısıyla bu davranış bir rastlantı ilkesine, örneğin tümüyle şansa dayandırılmalıdır Oyunculardan her biri, böylece ağırlıklı duruma gelmiş devşirimleri stratejiler oluşturacak olan taktikler kümesi üzerinde olasılıklar bölüşecektir Bu durumda yeni oyun iki biçim içerebilir Oynanacak bir tek hamle varsa (bu hale XVIII yy'dan sonra Prusya'da incelenmiş savaş oyunlarında sık sık rastlanmıştır), bir stratejiye giren bir tek rastlantısal seçim, karar vermeyi sağlayacaktır


Bir stratejide, olasılıkları 1/6, 1/3,1/2 olan üç taktik işe karışırsa, zar atarak karara varılabilir: 1, birinci taktiğin, 2 ve 3 ikinci taktiğin, 4, 5 ve 6 da üçüncü taktiğin kullanılmasına karşılık gelecektir Stratejiyi gizlemenin en iyi yolu, zarı ancak en son atmaktır, böylelikle stratejinin öğrenilmesinin, hasma büyük yardımı olmaz Bir çok hamle oynanabilirse (örneğin ticari bir yarışma hali), bu durumda zar atışları -ya da kabul edilen dağılıma uygun gelen başka her yöntemle talih çekilişi- olasılık-lanmamış ilk oyuna göre sonucu yine iyileştirmeye olanak verecektir

Bir S stratejisi her taktiğe eşlik ettirilen olasılıklar kümesiyle belirlenir, A oyuncusu da, S nin seçimi için, kazancın erişebildiği minimal değeri maksimalleştirmek gereğindedir

Oyun kuramının temel teoremine göre, her oyuncunun taktikleri üzerindeki olasılıklar ne olursa olsun, maksimin ve minimaks eşittir ve bu ikisi oyunun ortalama hesaplaşmasını gösteren bir değer alır A oyuncusu, maksiminin hesaplanmasında sağlanan ölçüt uyarınca, taktiklerinin kullanım frekansını düzenlemezse, bu durumda, B nin stratejisi ne olursa olsun, beklenen hesaplaşmayı (yani kazancın en büyüğünü ya da yitimin en küçüğünü) güven altına alamaz


"Taktik" oyununun hesaplaşma tablosuna dayanarak, bu olasılıkların işe sokulması, gerekirci oyunun en iyi hesaplaşmaları arasında bulunan genişliği sıfırlamaya olanak sağlar: her iki oyuncu, ortak olarak, örneğin talih işi gibi, rastlantı ilkesinin işe sokulmasıyla indirgenmiş yeni kuralları kullanmada yarar bulurlar ve yeni denge her iki tarafın da lehinedir Böylece, çelişkili olmaklâbirlik-te, eşit biçimde güçlü oyuncularca tutulan bir birlik ortaya çıkar Bununla birlikte, rastlantı stratejilerinin -pek küçük olasılıkla-pek büyük bir riziko taşıdıkları durum olabilir Bu halde, iki oyuncudan biri, gerekirci oyuna geri gelip ilk önceden tasarladığı yararlı durumunu koruyabilir

Oyunlar kuramı daha genel problemler de ele alır, bunlar arasında, ikiden fazla oyuncu bulunması, örneğin aynı bir parti sırasınca yarar gruplaşmaları ya da koalisyonlar kurulur ya da bozulabilir Daha önceki uğraşım alanı olan şans oyunları, iş hayatında ya da siyasette ortaya çıkan çatışma durumları, bunun gibi askeri bağlaşmalar ya da toplu, özellikle de iktisadi eylemler incelenmelerini hep bu kurama borçludur

Büyük sayıda (örneğin birkaç yüz basamağında) taktiklere sahip olan iki yarışmacının en iyi stratejileri belirlemek amacıyla bilgisayarlar kullanmak zorunludur, daha sonra bu stratejilerden yararlanılması talih çekilişinin genelleştirimini sağlayan rasgele sayıların çizelgeleri1 nin kullanılmasını gerektirir

—Ruhbil Ruhbilimciler ve psikanaliz uzmanları, çocuğun duygu ve düşünce yaşamı bakımından oyunun zorunlu bir denge sağlayıcı olduğunu ileri sürerler J Piaget'ye göre, oyunun evrimi, yaşla birlikte düşünsel evrimi izler Alışma oyunları, ortaya ilk çıkan ve bebekte görülen tek oyunlar olmakla birlikte, her yaşta ve çeşitli derecelerde sürüp gider Duyusal -devimsel şemaların hazzına yönelik bir etkinlik olan bu oyunlar, işlevsel bir haz, kendini bir olayın nedeni bilmenin ve yeni edinilen bir bilgiyi kusursuz duruma getirmenin hazzını sağlarlar, iki ve altı yaş arasında simgesel oyun ya da yapar gibi görünme oyunu, semiyotik işlevin ortaya çıkmasıyla birlikte doruğuna ulaşır ve gerçekle imgeseli sürekli olarak birbirine katar Araç olarak oyuncaklardan (otomobil, bebek vb) yararlanmakla birlikte, iplerden, çakıl taşlarından ve kutulardan da yararlanır Altı yaştan başlayarak bu oyunun yerini, gerçeğe sıkı sıkıya uymaya dayanan bireysel oyunlar olan kurma oyunları ve her şeyden önce kolektif oyunlar olan, toplumsal aktarım ve başkalarıyla işbirliğinin büyük bir önem taşıdığı kurallaşmış oyunlar alır


Simgesel oyunlar, işlemsel düşüncenin benmerkezcilik etkisini taşırlarken, kurallaşmış oyunlar ve kurma oyunları, işlemsel düşüncenin ayırtedici özelliği olan içselleşmiş bilişçi şemaların merkezsizleşme ve eşgüdüm yeteneğini ortaya koyarlar Bununla birlikte, çocuğun simgesel oyunları, özünde ruhsal çatışmaları bir boşaltma ve ortadan kaldırma süreci olarak ve ilkin kendi bilinçdışı süreçlerinin bir "ana yolu" olarak ortaya çıkmakta ve çocukların ruhsal tedavisinde bu bilinçdışı süreçlerden yararlanılmaktadır