Dünya Nüfusunun Dağılımı

Nüfus dağılışını gösteren bir haritaya dikkat edilirse, dünya nüfusunun bilhassa üç bölgede çok sık olarak yaşamakta olduğu görülür1- Doğu ve Güney Asya 2- Batı ve Orta Avrupa 3- Kuzey Amerikanın doğu tarafları Filhakika buraları dünya nüfusunun % 80 ini
toplamıştır Asyada yaşayanlar dünya nüfusunun yarısını, Avrupa’da yaşayanlar dörtte birini Kuzey Amerikanın doğusundakiler on beşte birini meydana getirmektedir
Asya da yaşayan bu büyük kitle esas itibariyle iki bölgede toplanmıştır Biri kıtanın doğusunda diğeri güneyinde Bu kalabalık yerler dışında yaşayan insanların sayısı çok azdır Sık nüfuslu yerler Avrupa’da , batıda İngiltere’den başlayıp doğuda Urallara kadar devam eden bir şerit halinde uzanmaktadır Kuzey Amerika da ise Birleşik Devletlerin kuzeydoğusundan batıya doğru uzanmakta kuraklığın arttığı yerlere doğru önemi azalarak devam etmektedir Ekümen saha içinde nüfusun nasıl dağıldığını anlayabilmek için kıt’ların durumlarını kısaca gözden geçirelim





ASYA :

Ayanın doğu ve güneyinde yaşayan insanlar esas itibariyle geçimlerini topraktan sağlarlar Temel besin pirinçtir Bu yüzden zengin toprakların bulunduğu ovalara ve nehir kenarlarına yerleşmişlerdir Bu sebeple en kalabalık bölgeler içinde bulunan ve sulamaya elverişli olmayan yamaçlar dikkati çekecek derecede tenhadır


Çin

Doğu Asyanın hatta dünyanın en çok nüfuslu ülkesidir Fakat her tarafı aynı derecede kalabalık değildir Batıda Batı Türkseli, Tibet,Moğolistan da yaşayanların sayısı 30 milyondan azdır Doğuda asıl Çin adı verilen ve 4 milyon kilometre kare kadar bir yer kaplayan sahada yaşayanların miktarı ise çok fazladır Burada bilhassa Sarı ırmak ( Hoang-Ho) Gök ırmak (Yangçe-Kiang) ve Kırmızı ırmak (Si-Kiang) nehirlerinin deltaları ve alüvyonlu ovaları çok kalabalıktır Nüfus sıklığı pek çok yerde 800 ün üstünde bazı yerlerde ise 1500 ün yakınındadır Kalabalık yerler bu nehirlere karışan ikinci derecedeki akarsuların etrafında uzanan ovalar boyunca ilerleyerek ağaç gövdesini andırır bir görünüş kazanmıştır Ancak kıyılarda bilhassa güneye doğru kalabalık bir diğer alan ortaya çıkar Burası engebeli, tepelik fakat çay, şekerkamışı, baharat, pirinç vs… yetiştirilen ipekböceği beslenen, denizden fazlaca faydalanılan bir bölgedir Bu çeşitli kaynaklar buralarda çok sayıda insanın toplanmasına sebebiyet vermiştir


Japonya

Japonya’da yaşayan halkın büyük bir kısmı iklimi yumuşak olan güney kısmında (37 derece kuzey paralelinin güneyinde ) toplanmıştır Buralarda halkın %50 si şehirlerde yaşamakta ve geçimini endüstri sahasında çalışarak sağlamakta, geri kalanı alüvyonlu ovalara ve deniz kıyılarına yerleşmiş bulunmaktadır Deniz ürünleri, Japonların besinleri arasında pirinç, çay kadar önemli bir yer işgal eder Ülkenin kuzey kısımları ve dağlık yerler tenhadır


Hindistan ve Pakistan

Bu ülkelerde nüfus dağılışını akarsular boyunca uzanan alüvyonlu ovalar ile yağış miktarına bağlı olduğu görülmektedir Filhakika bu ülkelerin en kalabalık yerleri Ganj ve İndus vadileri üzerinde bulunmakta aynı kalabalık saha Himalayaların güneyinde Brahmaputra vadisi boyunca kuzeydoğuya doğru uzanmaktadır Buralarda km kareye düşen insan sayısı 1000 i aşmaktadır Ancak, Ganj ve Brahmaputra deltası ıslah edilmemiş olduğu için kısmen bataklıklar kısmense içine girilmesi güç ormanlarla kaplıdır Bu sebeple oldukça tenha durumdadır Hindistan da kuzeydeki bu kalabalık saha dışında yarımadanın doğu kıyılarındaki ovalık alanlarla, batı kıyılarındaki çok yağış alan yerler nüfus yoğunluğu yüksek yerlerdir Bu ülkede de dağılış esas itibariyle tarım imkanına bağlı olarak gelişmiştir


Avrupa

Avrupa da nüfus dağılışının gayrı muntazam olduğunu görüyoruz Ancak bu kıtada kalabalık nüfuslu sahaların sınırı Asya da ki gibi keskin değildir Keşif bölgelerden az nüfuslu yerlere doğru 50 inci kuzey paraleli boyunca hemen hemen kesintisiz olarak Urallara kadar uzanmaktadır Bunun dışında birkaç yerde az veya çok geniş sahalar kaplayan keşif nüveler mevcuttur Yüksek sıradağlar nüfus dağılış haritasında beyaz şeritler halinde görülmekte 60 kuzey paralelinin kuzeyinde kalan sahalar kutba doğru ilerledikçe tenhalaşmaktadır


Kalabalık nüfuslu şeridin başlangıcı İngiltere’nin ortasında penin sıradağlarının iki tarafında bulunur Buralarda zengin kömür yatakları mevcuttur Bu sebeple bu bölge Avrupa’nın endüstrileşmeye ilk başlayan sahası olmuş bu günde bu sahanın en ileri yerleri olmak vasfını kaybetmemiştir Penin bölgesinde demir çelik endüstrisinin hemen her kolu yünlü ve pamuklu dokuma endüstrisi en fazla göze çarpan endüstri kollarıdır Bu sahada yaşayan insanların % 90 ı şehirlerde toplanmış ve geçimini endüstri ve ticarete bağlamıştır Nüfus yoğunluğu 1500 i bulan yerler vardır

Penin bölgesindeki kalabalık nüfus sahası bir taraftan güneybatıya doğru uzanırBristol kanalının kuzey kıyılarındaki endüstri sahasını kaplarDiğer taraftan güneydoğuya doğru ilerleyerek Londra havzasına ulaşırLondra havzasının kalabalık bölgesi,güneyde Manş denizi kıyılarına kadar yayılırBu havza,bilhassa kömüre ve diğer hammaddelere ihtiyacı az olan daha çok bilgi ve yüksek teknik ile fazla değerlendirilen maddelere istinat eden endüstri kollarına sahiptirKimya ve elektrikle işleyen aletler endüstrileri gibiAyrıca Londra,İngiltere de ticaretin en fazla gelişmiş olduğu bir şehir,büyük bir antrepo limanı,siyasi ve kültürel bir merkezdirBütün bu sebepler Londra havzasına çok sayıda insanın toplanmasına sebep olmuştur


İngiltere de demir ve kömür çıkarılan ve maden endüstrisinin geliştiği New Castle çevresi ile İskoçya’da Lowlandbler orta İngiltere derecesinde kalabalık yerlerdir
İngiltere’den başlayan kalabalık saha,Manş denizi üzerinden Avrupa’ya geçer,Fransa’nın kuzeyini Belçika ve Hollanda’yı kaplarBuralar,yer altı zenginliği önemli,tarım ve hayvancılığı ileri,endüstri ve ticareti gelişmiş sahalardırOrtalama nüfus yoğunluğu 320 civarındadır
Kalabalık saha daha doğuda Almayanın Ruhr havzasına ulaşırBurası,bu ülkenin en Kalabalık yeridirkilometre kareye isabet eden sayısının 1200 ü bulduğu Ruhr havzasında nüfusu 100000 i aşan büyük endüstri şehirleri kısa mesafede yan yana sıralanmışlardır

Ruhr havzasından sonra kalabalık sahanın ikiye ayrıldığı görülürBiri Ren nehri boyunca güneye uzanırİsviçre yaylasını kaplar ve Ren nehrini takip ederek Fransa ya geçerGittikçe incelmek ve yoğunluğu azalmak suretiyle Akdeniz kıyılarına ulaşır”Buralarda Avrupa’nın belli başlı endüstri sahalarıdırDiğeri orta Almanya üzerinden geçerek Silezya ve Çekoslavakyadaki Bohemya hazasına,Güney Polonya üzerinden doğuya doğru ilerleyerek Karpatların kuzeyinden Ukrayna ya ulaşırBu saha çeşitli madenler çıkarılan,endüstri bakımından gelişmiş,zengin toprakların mevcudiyeti ve tatbik edilen metotların mükemmel oluşu gibi sebeplerle tarımında çok ilerlemiş olduğu yerlerdirbütün bu sebeplerle buralara toplanmış olan insanlar nüfus yoğunluğunun 100 ün üstüne çıkmasına sebep olmuştur