Dökme Demirler

**Şengül Şirin** · 12-17-2010

Dökme Demirler

1

BEYAZ DÖKME DEMİRLER:

İçerisinde bulunan manganezin etkisi ile karbonun tamamının veya tamamına yakın kısmının sementit yaptığı dökme demirlerdir

Yapısında grafit bulunmadığı için beyaz görünüşlüdür

Beyaz dökme demirler sert ve kırılgan olup aşınmaya büyük direnç gösterirler

Makinede işlemeleri zordur

Beyaz dökme demir içerisinde %4

5 Ni , %1

5 Cr ilave edilirse dayanımı %100 artar

Beyaz dökme demirler sert, özlü ve dayanıklı olması gereken yerlerde kullanılırlar

Üstün kalitede beyaz dökme demir kupol ocakları, besemmer fırınları veya elektrik fırınlarında elde edilir

2

GRAFİTLİ (ESMER) DÖKME DEMİRLER:

Esmer dökme demir, esmer ham demirin hurda malzeme ile birlikte ergitilmesi ile elde edilir

Esmer dökme demirde karbonun büyük kısmı grafit halindedir

Bu sebeple rengi esmerdir

Dokudaki grafit sebebiylede yumuşak ve dayanıksızdır

Dökme demirlerde bulunan kükürdün zararlı etkisini ortadan kaldırmak için kükürdün iki katından biraz fazla manganez ilave edilir

Karbür şeklinde fazla karbona sahip dökme demirler sert, kırılgan ve aşınmaya dayanıklı olurlar

Buna karşılık makinede işlemeleri zordur

Grafit ve perlit yapılı dökme demirler çok daha dayanıklı, özlü, makinede işlemesi kolay ve düzgün yüzey veren malzemelerdir

Lamel Grafitli Dökme Demirler:

Bu dökme demirler %2

6’dan fazla karbon ihtiva ederler ve içerisindeki grafitler çizgi görünümün delerdir

Lamel grafitli dökme demirin genel malzemesi ferrit + perlit şeklindedir

Lamel grafitli dökme demirler, kolay talaş kaldırabilen, özlü, titreşimleri sönümleyebilen, genleşme oranı az olan bir malzemedir

DDL şeklinde sembolize edilen lamel grafitli dökme demirlerin özgül ağırlıkları 7

25 kg/dm3, ergime sıcaklığı 1250 Co , çekme dayanımı 10-35 kg/mm2 ve çekme payları %1’dir

Lamel grafitli dökme demirler motor blokları, makine ve şanzıman gövdeleri gibi titreşim ve yüklere maruz kalan parçaların yapımında kullanılır

Küresel Grafitli Dökme Demirler:

Bu dökme demirin içerisindeki grafitler, magnezyumun etkisiyle küre biçimindedirler

Bu dökme demirin doku yapısı çeliklere benzemektedir ve tavlama, yüzey sertleştirme gibi ısıl işlemlere uygundur

DDL şeklinde sembolize edilen küresel grafitli dökme demirin yoğunluğu 7

2 kg/dm3 , çekme dayanımı 40-80 kg/mm2 ve çekme payı %1

2’dir

Küresel grafitli dökme demirler dişli çarklar, krank milleri, pompa ve motor muhafazaları gibi parçaların yapımında, yüksek dayanınım ve uzama göstermesi gereken boru tesisatlarında kullanılmaktadır

12-17-2010	#1
Şengül Şirin	Dökme Demirler Dökme Demirler 1BEYAZ DÖKME DEMİRLER: İçerisinde bulunan manganezin etkisi ile karbonun tamamının veya tamamına yakın kısmının sementit yaptığı dökme demirlerdir Yapısında grafit bulunmadığı için beyaz görünüşlüdür Beyaz dökme demirler sert ve kırılgan olup aşınmaya büyük direnç gösterirler Makinede işlemeleri zordur Beyaz dökme demir içerisinde %45 Ni , %15 Cr ilave edilirse dayanımı %100 artar Beyaz dökme demirler sert, özlü ve dayanıklı olması gereken yerlerde kullanılırlar Üstün kalitede beyaz dökme demir kupol ocakları, besemmer fırınları veya elektrik fırınlarında elde edilir 2GRAFİTLİ (ESMER) DÖKME DEMİRLER: Esmer dökme demir, esmer ham demirin hurda malzeme ile birlikte ergitilmesi ile elde edilir Esmer dökme demirde karbonun büyük kısmı grafit halindedir Bu sebeple rengi esmerdir Dokudaki grafit sebebiylede yumuşak ve dayanıksızdır Dökme demirlerde bulunan kükürdün zararlı etkisini ortadan kaldırmak için kükürdün iki katından biraz fazla manganez ilave edilir Karbür şeklinde fazla karbona sahip dökme demirler sert, kırılgan ve aşınmaya dayanıklı olurlar Buna karşılık makinede işlemeleri zordur Grafit ve perlit yapılı dökme demirler çok daha dayanıklı, özlü, makinede işlemesi kolay ve düzgün yüzey veren malzemelerdir Lamel Grafitli Dökme Demirler: Bu dökme demirler %26’dan fazla karbon ihtiva ederler ve içerisindeki grafitler çizgi görünümün delerdir Lamel grafitli dökme demirin genel malzemesi ferrit + perlit şeklindedir Lamel grafitli dökme demirler, kolay talaş kaldırabilen, özlü, titreşimleri sönümleyebilen, genleşme oranı az olan bir malzemedir DDL şeklinde sembolize edilen lamel grafitli dökme demirlerin özgül ağırlıkları 725 kg/dm3, ergime sıcaklığı 1250 Co , çekme dayanımı 10-35 kg/mm2 ve çekme payları %1’dir Lamel grafitli dökme demirler motor blokları, makine ve şanzıman gövdeleri gibi titreşim ve yüklere maruz kalan parçaların yapımında kullanılır Küresel Grafitli Dökme Demirler: Bu dökme demirin içerisindeki grafitler, magnezyumun etkisiyle küre biçimindedirler Bu dökme demirin doku yapısı çeliklere benzemektedir ve tavlama, yüzey sertleştirme gibi ısıl işlemlere uygundur DDL şeklinde sembolize edilen küresel grafitli dökme demirin yoğunluğu 72 kg/dm3 , çekme dayanımı 40-80 kg/mm2 ve çekme payı %12’dir Küresel grafitli dökme demirler dişli çarklar, krank milleri, pompa ve motor muhafazaları gibi parçaların yapımında, yüksek dayanınım ve uzama göstermesi gereken boru tesisatlarında kullanılmaktadır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır