|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
düzeltme or yargılamanın, fevkalade, iadesi, kanun, yolları or temyiz or karar, yolu |
![]() |
Kanun Yolları/Temyiz/karar Düzeltme/yargılamanın Iadesi (fevkalade Kanun Yolu) |
![]() |
![]() |
#1 |
Şengül Şirin
![]() |
![]() Kanun Yolları/Temyiz/karar Düzeltme/yargılamanın Iadesi (fevkalade Kanun Yolu)KANUN YOLLARI: Yanlış olan kararların tekrar incelenmesini ve değiştirilmesini sağlanır ![]() Kararın kanun yollarından geçmesinden sonra veya bu kanun yollarına başvurma sürelerinin geçirilmesi ile karar kesinleşir; artık onun aleyhine normal bir kanun yoluna gidilemez ![]() Kanun yolları nihai kararlar için kabul edilmiştir ![]() 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() Kanun Yollarına Başvurmanın Genel Şartları: Hukuki yarar şartı; kural olarak davacı, lehine bir hükmü temyiz edemez ![]() ![]() Kendisine karşı açılan dava tamamen reddedilen ve fakat yargılama giderlerine mahkum edilen davalı da hükmü (yargılama giderlerine ilişkin bölümü) temyiz edebilir ![]() Davalı haklı çıkmış olan taraf da, hukuki yararı bulunmak şartı ile, hükmü temyiz edebilir ![]() Bir taraf, hukuki yararı varsa, kendi lehine olan yargıtay kararına karşı karar düzeltme yoluna başvurabilir ![]() ![]() Her kanun yoluna başvurma belli bir süreye tabidir ![]() ![]() ![]() Temyiz hakkı doğmadan, henüz nihai karar verilmeden önce taraflardan birinin temyiz hakkından feragat etmesi geçerli değildir ![]() ![]() ![]() katılma yolu ile temyiz talebi geçerlidir ![]() TEMYİZ: Hüküm mahkemesinin kararı yalnız hukuka uygunluk bakımından inceleme konusu yapılır ![]() İncelenen vakıalar tekrar inceleme konusu yapılamaz ![]() ![]() yargıtayda ileri sürülebilir ![]() Temyiz Edilebilen Kararlar: Kanun tarafından belirlenir ![]() ![]() ![]() Görevsizlik kararı, yetkisizlik kararı, dava dilekçesinin iptali kararı,hakimin çekinmesi kararı, davanın iptali kararı… temyiz edilebilir ![]() ![]() Temyiz Edilemeyen Kararlar: 1 ![]() ![]() ![]() edilmeyen bölümü 40 milyon lirayı geçmeyen tarafın temyiz hakkı yoktur ![]() ![]() ![]() ![]() Temyiz edilemeyen kesin kararlara karşı temyiz yoluna başvurulursa, kararı veren mahkeme, temyiz isteminin reddine kendisi karar verir ![]() TEMYİZ (BOZMA) SEBEPLERİ: nihai kararlar ilk derece mahkemelerinin hukuk kuralını yanlış uygulamış olması nedeniyle temyiz edilir ![]() 1 ![]() 2 ![]() maddi hukuka dayanan temyiz sebepleri: mesela bir haksız fiilden dolayı tazminat davasında, mahkeme haksız fiil şartları mevcut olmadığı halde davalıyı tazminata mahkum etmiştir ![]() ![]() ![]() Maddi meselenin takdirinde hata edilmesi ![]() usul hukukna dayanan temyiz sebepleri: usul hukuku kurallarının yanlış uygulanması ![]() 1 ![]() ![]() a) mahkemenin görevsiz olması b) tarafları, dava sebebi ve konusu aynı olan bir (aslında iki) dava hakkında birbirine çelişik kararlar verilmiş olması- birinin bozulması gerekir- c) iki taraftan birinin davasını ispat için gösterdiği delillerin kanuni sebep olmaksızın reddedilmiş olması d) yargı yolunun caiz olmaması (yani idari mahkemenin görevli olması) e) bir davaya bakması yasak olan hakimin yargılamaya ve karara iştirak etmesi f) vekil ve mümessil olmayan kişiler huzuruyla davaya bakılmış ve hüküm verilmiş olması g) hüküm mahkemesinde davanın görülmesi sırasında tarflardan birince bir usul kuralının yanlış uygulandığını ispat edecek derecede itiraz edildiği halde mahkemenin bu itirazı incelememiş olması h) hükmün gerekçesiz olması i) bütün dava şartlarının bulunmaması Yargıtay bu sebeplerden birinin mevcut olduğu sonucuna varırsa kararı bozar ![]() 2 ![]() ![]() ![]() Örneğin gerekli olduğu halde bilirkişi incelemesi yaptırılmadan hüküm verilmiş olması ![]() Mahkemenin yapmış olduğu usul yanlışlığı sonuç üzerine etkili olmalı ![]() ![]() TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULMASI: Ancak davanın tarfları başvurabilir ![]() İhtiyari dava arkadaşları, her biri hükmü yalnız başına temyiz edebilir ![]() ![]() ![]() Temyiz Süresi: 1 ![]() ![]() ilamın taraflardan her birine tebliğ edildiği tarihten itibaren işlemeye başlar ![]() 2 ![]() ![]() taraflardan her birine tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar ![]() İş mahkemelerinde süre 8 gündür ![]() ![]() 3 ![]() tebliğ edilir ![]() ![]() 4 ![]() ![]() Temyiz süresini arzu ve ihtiyarı dışında bir nedenle kaçırmış olan taraf, eski hale getirme yoluna başvurmak ve aynı zamanda hükmü temyiz etmek suretiyle hükmün temyizen incelenmesini sağlayabilir ![]() süresini geçirmiş olan taraf, diğer tarafın süresinde yaptığı temyiz talebi üzerine, cevap süresi içinde hükmü temyiz edebilir ![]() temyiz) Temyiz Talebi: Bir kararın temyizen incelenebilmesi için taraflardan birinin kararı temyiz etmiş olması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() gününden başlayarak 10 gün içinde hükmü veren mahkemeye veya başka bir mahkemeye cevap dilekçesi verebilir ![]() ![]() (katılma yolu ile temyiz)dosyanın yargıtaya gönderilmesi: temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamının ödenmesi gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() yargıtaya aittir ![]() 2 durumda kararı veren mahkeme temyiz talebinin reddine karar verebilir: 1 ![]() 2 ![]() Bu durumlarda ret kararını kendiliğinden temyiz edene tebliğ eder ![]() ![]() ![]() ![]() durdurulabilir ![]() ayni haklara, aile ve şahsın hukukuna dair hükümler gibi ![]() ![]() Yargıtay İncelemesi: Ön incelemeyi tetkik hakimi yapar ![]() ![]() ![]() 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() 4 ![]() 5 ![]() davalarında verilen hükümlerin temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenebilir ![]() Bunalrın dışındaki hallerde yargıtayda duruşma istenemez ![]() ![]() ![]() Yargıtay Kararı: Yargıtay ilk önce temyiz talebinin mesmu olup olmadığını inceler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yargıtay kararı başlıca 3 şekilde olabilir: 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() BOZMA KARARI yargıtay, temyiz sebebini yerinde görürse hüküm mahkemesinin kararını tamamen veya kısmen bozar ![]() ![]() ![]() olan bir hüküm veremez ![]() ![]() ![]() Yargıtayın bozma kararı üzerine dava dosyası kendisine gönderilen mahkeme aşağıdaki ihtimallere göre işlem yapar: 1 ![]() kendiliğinden tarafları duruşmaya davet edip dinledikten sonra, yargıtayın bozma kararına uyulup uyulmayacağına karar verir ![]() 2 ![]() tebliğ edilir ![]() a)bozma kararının tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna gidilmezse, mahkeme kendiliğinden tarfları hemen duruşmaya davet edip dinledikten sonra bozma kararına uyulup uyulmayacağına karar verir ![]() b)taraflardan biri, bozma kararının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurursa, mahkemenin tarafları kendiliğinden duruşmaya davet edebilmesi için, karar düzeltme incelemesinin sonuçlanması beklemesi gerekir ![]() Yargıtayın bozma kararı üzerine kendiliğinden (resen) tarafları duruşmaya davet eden mahkeme bu duruşmada tarafları dinledikten sonra, iki şekilde karar verebilir: 1 ![]() 2 ![]() Mahkemenin bozma kararına uyması: Mahkeme, bozmadan sonraki ilk duruşmada bozma kararına uyduğunu bildirirse,artık bu kararı ile bağlıdır ![]() ![]() Bozma kararına uyulması üzerine, yargılamaya devam edilir ![]() ![]() ![]() Bir karar görevsizlikten dolayı bozulursa görevsiz mahkemenin yaptığı bütün işlemler ve verdiği kararlar geçersiz olur ![]() ![]() ![]() ![]() hüküm verme neticesini doğuracak bir durumdur ve buna usuli müktesap hak yahut usule ait müktesap hak denilmektedir ![]() Yargıtayın bozma kararına uymuş olan mahkeme, bozma kararı gereğince inceleme yapıp karar vermek zorunda olduğu gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan yargıtay dairesi de sonradan ilk bozma kararıyla benimsemiş olduğu esaslara (usuli müktesap hakka) aykırı şekilde ikinci bir bozma kararı veremez ![]() bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi ile meydana gelir: yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir ![]() kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez ![]() olan bu kısımlar, o kısımlar lehine olan taraf yararına bir usuli müktesap hak teşkiş eder ![]() Bir hususun bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi iki şekilde olabilir: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() Usuli müktesap hak müessesinin bazı istisnaları vardır: 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() görevsizlikten dolayı bozabilir ![]() ![]() ![]() ![]() Mahkemenin kendi kararında direnmesi: Mahkeme, yargıtayın bozma kararını doğru bulmuyorsa kendi kararında direnebilir ![]() Mahkeme direnme kararı ile davadan elini çeker ![]() ![]() ![]() olan taraf direnme kararını temyiz edebilir ![]() ![]() halde ise direnme kararını bozar ![]() ![]() ![]() direnemez ![]() uymayabilir; yani kararın bir kısmında direnebilir ![]() Mesela mahkeme, yargıtayın bozma kararında gösterdiği birinci bozma sebebine uyar, ikinci bozma sebebine karşı direnebilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mahkemeler aşağıdaki hallerde direnme kararı veremezler: 1 ![]() hakkı yoktur ![]() 2 ![]() kararına karşı direnme hakları yoktur ![]() 3 ![]() kararına uymak zorundadır, direnme kararı veremez ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() ONAMA KARARI Yargıtay temyiz edilen kararın usul ve kanuna uygun olduğu kanısına varırsa,hüküm mahkemesinin karraını (aynen) onar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() HÜKMÜN DEĞİŞTİRİLEREK VE DÜZELTİLEREK ONANMASI Aşağıdaki 3 halde yargıtay mahalli mahkemenin hükmünü değiştirerek ve düzelterek onayabilir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() düzelterek hükmü onayabilir ![]() ![]() bozulamaz, hüküm bu yanlışlar düzeltilmek suretiyle onanır ![]() ![]() ![]() ![]() Temyiz eden sonradan temyiz talebinden feragat ederse yargıtay, gene esas hakkında temyiz incelemesi yapamaz, temyiz incelemesine yer olmadığına karar vererek, dosyayı mahalli mahkemeye gönderir ![]() KANUN YARARINA TEMYİZ: temyiz yolu kesin olmayan kararlara karşı başvurulan normal bir kanun yoludur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() Bu hükümler verilirken, hukuk kuralları yanlış uygulanmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() sağlanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yargıtay, başsavcının kanun yararına temyiz talebini reddederse başsavcı bu ret kararına karşı karar düzeltme yoluna başvuramaz ![]() ![]() KARAR DÜZELTME Karar düzeltme, yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararlarına karşı tanınmış olan normal bir kanun yoludur ![]() ![]() bağlanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yargıtayın her kararına karşı karar düzeltme yoluna başvurulamaz ![]() 1 ![]() ![]() a)sulh hukuk mahkemsinin mirasçılık belgesi verilmesi hakkındaki isteklerle bu belgenin değiştirilmesi veya iptali davaları hakkındaki kararlarının temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna gidilebilir ![]() ![]() b)kira sözleşmesi ile ilgili davalarda karar düzeltme:kira sözleşmesine dayanan tahliye davalarına ilişkin olmak üzere s ![]() ![]() ![]() ![]() yıllık kira bedeli toplamının 600 milyon liradan az olmaması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() tutarının 600 milyon liradan az olmaması gerekir ![]() açılan karşılık davalara ilişkin olmak üzere s ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() c)kat mülkiyeti kanunundan doğan davalarda s ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna gidilebilir ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() 7 ![]() ![]() 8 ![]() ![]() Bir hüküm taraflardan her ikisince de temyiz edildiği halde, yalnız bir tarafın temyiz talebi hakkında karar verilir, diğer tarafın ismi temyizedenler arasında görülmediğinden onun temyiz itirazları yargıtay kararında cevapsız bırakılır ise bunun üzerine temyiz itirazları hiç incelenmemiş olan taraf karar düzeltme yoluna başvurduğunu bildirirse bile bu halde karar düzeltme incelemesi değil temyiz incelemesi yapılır ![]() ![]() Bir tarafın temyiz talebi, süre aşımı veya kararın temyiz edilemeyeceği gibi bi nedenle, esasa girilmeden reddedilmiş olup da, karar düzeltme talebi üzerine bu yanlışlığın farkına varılmış ise yargıtayın bu defa esas hakkında yapacağı inceleme karar düzeltme incelemesi değil temyiz incelemesi niteliğindedir ![]() başvurulabilir ![]() yapılan bir karar düzeltme talebi yargıtay tarafından kabul edilerek karar düzeltilmiş ise yargıtayın bu son kararına karşı artık karar düzeltme yoluna gidilemez ![]() İstisnalar dışında yargıtayın asliye hukuk mahkemesi kararlarının temyizi üzerine vermiş olduğu kararlara karşı karar düzeltme yoluna başvurulabilir ![]() Karar düzeltme sebepleri 4 tanedir ![]() karar düzeltme yoluna başvurulamaz ![]() 1 ![]() ![]() halinde, karar düzeltme talebi mesmudur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Karar düzeltme yoluna başvurulması: Ancak davanın tarafları başvurabilir ![]() ![]() ![]() Bir tarafın karar düzeltme yoluna başvurabilmesi için hükmü temyiz etmiş olmasına gerek yoktur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Taraflardan biri süresi içinde karar düzeltme talebinde bulunursa diğer taraf –asıl karar düzeltme süresini geçirmiş olsa bile- karar düzeltme dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde vereceği ayrı bir dilekçe veya cevap lahiyası ile karar düzeltme talebinde bulunabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Karar düeltme talebinin incelenmesi: Karar düzeltme talebi aynı yargıtay dairesinde, yani temyiz incelemesini apmış ve karar bağlamış olan yargıtay dairesinde veya HGKda incelenir ![]() ![]() ![]() Karar düzeltme incelemesi 3 aşamalı olabilir: 1 ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() Yargıtay, karar düzeltme dileçesinin kabulüne karar verince, karar dzüeltme talebini esastan incelemeye başlar ![]() ![]() 1 ![]() 2 ![]() yagıtay mevcut olduğu kanısına vardığı karar düzeltme sebebini temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararının esasını etkileyecek nitelikte bulmazsa karar düzeltme talebini reddeder ![]() Karar düzeltme talebinde bulunan taraf, hükme etkili olup olmadığını kendisi takdir edemeyeceğinden, karar düzeltme isteme yetkisini kötüye kullanmış ve yargıtayı gereksiz yere işgal etmiş sayılamaz ![]() ![]() ![]() karar düzeltme talebinin esastan kabul edilmesi: Karar düzeltme talebini esastan kabul eden yani karar düzeltme sebebini temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararı etkileyici nitelikte bulan yargıtay, bunun üzerine temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu eski kararını düzeltir ![]() ![]() Yargıtay temyiz üzerine vermiş olduğu kararın bazı yönlerden usul ve kanuna aykırı olduğu kanısına varırsa bunları düzeltir ![]() ![]() ![]() başvurmuşsa, yargıtay mahalli mahkeme hükmünü o taraf aleyhine olarak bozmaz ![]() Yargıtay temyiz incelemesi sonucunda bozmuş olduğu bir hükmü karar düzeltme talebi üzerine bu defa onayabilir ![]() ![]() ![]()
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Cevap : Kanun Yolları/Temyiz/karar Düzeltme/yargılamanın Iadesi (fevkalade Kanun Yolu) |
![]() |
![]() |
#2 |
Şengül Şirin
![]() |
![]() Cevap : Kanun Yolları/Temyiz/karar Düzeltme/yargılamanın Iadesi (fevkalade Kanun Yolu)KESİN HÜKÜM Kesin hükmün amacı kişiler arasındaki uyuşmazlıkların kesin biçimde çözümlenmesidir ![]() ![]() Kesin hükmün bu amacı şu 2 şekilde gerçekleşir: 1 ![]() ![]() anlamda kesin hüküm) 2 ![]() kesin olarak tespiti veya düzenlenmesi ![]() ŞEKLİ ANLAMDA KESİN HÜKÜM Bir kararın şekli anlamda kesinliği ile, o karar karşı artık normal kanun yollarına (temyiz, karar düzeltme) başvurulamayacağı anlaşılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() kanun yoluna tabi olan kararlar: kanun yoluna tabi olan kararlar kanun yoluna başvurma süresinin geçmesi ile şekli anlamda kesinleşir ![]() ![]() onama kararına karşı karar düzeltme yolu açık ise hüküm 15 günlük karar düzeltme süresi içinde karar düzeltme yoluna başvurulmaması ile kesinleşir ![]() ![]() yargıtayın kararına karşı karar düzeltme yolunun kapalı olduğu hallerde temyiz talebinin reddi ile mahalli mahkeme hükmü kesinleşir ![]() ![]() ![]() Şekli anlamda kesinliğin sonuçları: 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() Şekli anlamda kesinliğin sona ermesi: kural olarak sona ermez ![]() Eski hale getirme talebinin kabul edilmesi şekli anlamada kesinliği ortadan kaldırır ![]() ![]() MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKÜM 3 unsuru kapsar 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Maddi anlamda kesin hükmün şartları: 3 tanedir ![]() Yeni açılan bir davaya karşı o davanın daha önce kesin hükme bağlanmış olduğunu söyleyebilmek için eski dava ile yeni davanın 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() ![]() Müddeabihlerinin aynı olması: müddeabih dava ile elde edilmek istenen sonuçtur ![]() ![]() ![]() ![]() 1 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() ![]() vakıalardır ![]() olmayıp dava dilekçesinde gösterilen vakıaların hukuki niteliğini kendisi doğru olarak belirler ![]() Hukuki sebep davanın sebebi olamaz ![]() Davanın gerçek sebebi vakıalardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İkinci davanın dayandığı vakıalar ilk davadan önce veya sonra doğmuş olsun ilk davada incelenmemiş ise, iki davanın sebepleri ayrıdır ve ikinci davada kesin hüküm itirazında bulunulamaz ![]() ![]() ![]() Kesin hükümden sonra ortaya çıkan vakıalara dayanarak yeni bir dava açılması halinde iki davanın dava sebepleri aynı değildir ![]() ![]() ![]() Tarfların aynı olması: eski dava ile yeni davanın taraflarının aynı olması gerkir ![]() kesin hükümden dolayı reddedilir ![]() Kesin hüküm tarafların mirasçıları hakkında da vardır ![]() ![]() itirazdır ![]() kural olarak hüküm ve sonuçlarını aynı zamanda doğurmaz ![]() MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKMÜN UYGULAMA ALANI Kararların çeşidi bakımından: 1 ![]() ![]() ![]() ![]() 2 ![]() a)mahkemelerin çekişmeli yargıya ilişkin bütün nihai kararları(hükümler,usule ilişkin nihai kararlar) b)hakem kararları c)icra tetkik merciinin takip hukukuna ilişkin kararları karaların muhtevası bakımından: hükmün fıkrası: maddi anlamda kesinlik kararın yalnız hüküm fıkrası hakkında mevcuttur ![]() kararı gösterir ![]() ![]() ![]() anlamda kesinlikle ilgilidir: 1 ![]() hükmün kapsamını belirlemeye yardım eder ![]() 2 ![]() başvurulabilir ![]() 3 ![]() ![]() MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKMÜN ETKİLERİ: kesin hükmün bağlayıcı olması kesin hüküm, hükmü veren mahkeme de dahil diğer bütün mahkemeleri bağlar ![]() ![]() inceleyemezler ![]() ![]() ![]() kesin hüküm itirazı bir dava karar bağlanıp verilen hüküm kesinleştikten sonra aynı taraflar arasında, aynı konuda, aynı dava sebebine dayanılarak yeni bir dava açılamaz ![]() ![]() ![]() Kesin hüküm itirazı bir davanın konusunu oluşturan uyuşmazlığım daha önce kesin bir hükümle çözümlenmiş olması nedeniyle mahkemece yeniden inceleme konusu yapılamayacağına ilişkin usuli bir itirazdır ![]() ![]() ![]() bulunmadığı ileri sürülür ![]() mahkeme, kesin hükmü öğrenince davaya bakamaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bir kira bedelinin tespiti davası sonucunda verilmiş olan hüküm, daha sonra kira alacağının ödenmesi için açılan eda davasında kesin delil teşkil eder ![]() ![]() Aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak ve aynı hukuki ilişki hakkında açılan ikinci davanın müddeabihi, birinci davadakinden farklı olsa bile, iki davanında temelini oluşturan aynı hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığı hakkında verilmiş olan hüküm, ikinci davada kesin delil teşkil eder ![]() Bir satış sözleşmesi ile, satıcı alıcıya iki adet mal satmıştır ![]() ![]() ![]() hüküm, satış sözleşmesinin muvazaalı olmadığı hakkında kesin delil teşkil eder ![]() Bir davada verilen kesin hüküm, bu davanın taraflarından biri tarafından başka birine karşı açılan ve konusu ile dava sebebi aynı olan ikinci bir davada kesin delil teşkil etmez ![]() ![]() ![]() Bir gayrimenkulün hissedarlarından birinin taraf olduğu bir dava kesin hükme bağlandıktan sonra, diğer hissedarlar tarafından açılan ve konusu ile dava sebebi aynı olan ikinci davada, birinci hüküm kesin delil teşkil etmezse de kuvvetli bir takdiri delil teşkil eder ![]() MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKMÜN SONA ERMESİ Maddi anlamda kesin hüküm kural olarak sona ermez ![]() 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() sağlanabilmektedir ![]() ![]() YARGILAMANIN İADESİ Kesin hükme bağlanmış olan bir davaya yeniden bakılamayacağına ilişkin kuralın en önemli istisnası yargılamanın iadesidir ![]() hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan fevkalade bir kanun yoludur ![]() ![]() kararlar için açıktır ![]() YARGILAMANIN İADESİ SEBEPLERİ 1 ![]() ![]() a)bu senet veya belge davaya bakıldığı sırada mevcut olmalıdır ![]() verildikten sonra düzenlenmiş olan bir belgeye dayanarak yargılamanın iadesi istenemez ![]() b)yeni ele geçirilmiş olan belgenin, hükmü etkileyecek nitelikte olması gerekir ![]() c)bu yeni belgenin hükmün verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması gerekir ![]() d)bu yeni senet veya belgenin yargılama sırasında (hükümden önce) bir mücbir sebepten dolayı veya lehine hüküm verilen tarafın eyleminden dolayı elde edilememiş olması gerekir ![]() ![]() Resmi dairenin gerçeğe uygun olmayacak şekilde kayıt çıkarması, doğru kaydı mahkemeye getirmeme bakımından davalı için mücbir sebep sayılır ![]() bu durum gözönünde tutularak yargılamanın iadesi isteği kabul edilmek ve şin esasına girilip kütük üzerinde bilirkişi incelemesi yapılıp gerçek pay miktarına göre karar verilmek gerekir ![]() Yargılamanın iadesini isteme süresi: yeni senet veya belgenin elde edildiği tarihten itibaren 3 aydır ![]() 2 ![]() 2 şekilde olabilir: a)hükümden sonra verilen bir mahkeme kararı ile hükme esas alınmış olan senedin sahteliğine karar verilmiş olması b) hükme esas alınmış olan senedin sahte olduğunun, hüküm lehine olan tarafça, mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar edilmiş olması, yargılamanın iadesini isteme süresi: sahtelik hakkındaki hükmün kesinleştiği tarihten itibaren 3 aydır ![]() 3 ![]() bir dava görülürken kesin delil olarak bir ilam ibraz edilmiş ve bu ilam esas alınarak hüküm verilmiştir ![]() kesin hüküm halini alan başka bir kararla bozularak ortadan kalkmış olması, yargılamanın iadesi sebebidir ![]() yargılamanın iadesini isteme süresi: bunu isteyenin, ilamın kesin bir hükümle ortadan kalktığını öğrendiği tarihten itibaren 3 aydır ![]() 4 ![]() mahkum edilmiş olması yargılamanın iadesini isteme süresi: tanığı yalan tanıklıktan dolayı cezaya mahkum eden ceza mahkemesinin kararının kesinleşmesinden itibaren 3 aydır ![]() 5 ![]() ile sabit olması 6 ![]() yazılı delil ile sabit olmuş bulunması:lehine hüküm verilen tarafın, yalan yere yemin ettiğinin bir ceza mahkemesi kararı ile sabit olması gerekir ![]() kararı bir yargılamanın iadesi sebebidir ![]() ![]() ![]() 7 ![]() ![]() Hileli tebligat ile elde edilen boşanma kararına karşı kadın, boşanma kararını öğrendiği tarihten itibaren 3 ay içinde, kocasına karşı yargılamanın iadesi davası açabilir ![]() yargılamanın iadesini isteme süresi: hilenin öğrenildiği tarihten itibaren 3 aydır ![]() 8 ![]() bağlanmış bulunması:davada taraflardan birinin vekili olarak hareket etmiş olan kişinin mesela avukatın, o tarafı temsil yetkisinin olmaması, yargılamanın iadesi sebebidir ![]() Dava ehliyeti bulunmayan bir tarafın, davada kanuni temsilcisi olmayan bir kişi tarafından temsil edilmiş olması, yargılamanın iadesi sebebidir ![]() ![]() hükmü etkileyip etkilemediğini araştırmaya gerek yoktur ![]() ![]() 9 ![]() verilmiş olması:hükmü etkileyip etkilemediğini araştırmaya gerek yoktur ![]() ![]() 10 ![]() aykırı kesinleşmiş iki hüküm bulunması:bu sebebe dayanarak yargılamanın iadesi yoluna gidebilmek için her iki hükmün de kesinleşmiş olması gerekir ![]() kesinleşmemişse yargılamanın iadesi yoluna değil, ikinci hükme karşı temyiz yoluna başvurulur ![]() taraf kesin hükümden yararlanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() yargılamanın iadesini isteme süresi: zamanaşımı süresi kadardır ![]() ![]() ![]() YARGILAMANIN İADESİNİ İSTEMEYE HAKKI OLANLAR Ancak davanın tarafları başvurabilir ![]() ![]() yararı yoktur ![]() ![]() Hüküm aleyhine olan tarafın halefleri ve alacaklıları istisnaen yargılamanın iadesi yoluna gidebilirler ![]() ![]() Alacaklılardan mal kaçırmak isteyen bir borçlu, üçüncü bir kişi ile anlaşarak, bu üçüncü kişiye kendisi aleyhine uydurma davalar açtırıyor ve aleyhine hüküm verilmesini sağlıyor ![]() ![]() ![]() ![]() YARGILAMANIN İADESİNİ İSTEME SÜRESİ Yargılamanın iadesini isteme sürelerinin hepsi zamanaşımı süresi olmayıp hak düşürücü sürelerdir ![]() ![]() Hüküm icra edildikten sonra da yargılamanın iadesi istenebilir ![]() YARGILAMANIN İADESİ USULÜ Yargılamanın iadesi talebi bir dava olarak açılır ve incelenir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yargılamanın iadesi davacısı, karşı tarafın zarar ve ziyanını ödeyeceğine dair mahkemece takdir olunacak teminatı göstermeye mecburdur ![]() ![]() ![]() verebilir ![]() Yargılamanın iadesi davası, mutlaka duruşması yapılarak incelenir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yeni bir senedin ele geçirilmiş olmasına dayanarak yargılamanın iadesi istenmişse mahkeme bu senedin hükme etkisi olup olmadığını inceler ![]() ![]() ![]() 1 ![]() hükmünü doğru bulur, yani yargılamanın iadesi sebebini hükme etkili bulmaz ![]() Mahkeme eski kararını tasdik eder ![]() 2 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() kabul eden mahkemenin davayı yeni baştan inceleyerek hükme bağlaması gerekir ![]() ![]() Yargılamanın iadesi davası sonucunda, eski hükmün kısmen veya tamamen değiştirilmesine karar verilmiş ise bu karar eski hükmün yerine geçer yani geçmişe etkilidir ![]() ![]() YARGILAMANIN İADESİ İSTENEMEYECEK OLAN KARARLAR 1 ![]() ![]() 2 ![]() HÜKÜMLERİN TAVZİHİ Bir hükmün müphem olması veya birbirine aykırı fıkraları içermesi halinde hükümdeki gerçek anlamın meydana çıkarılması amacıyla başvurulan yola,hükmün tavzihi denir ![]() ![]() ![]() ![]() Hakimin, hükmünü verdikten sonra o davadan elini çektiği hüküm temyiz edilip bozulmadıkça o davaya yeniden bakamaz ![]() ![]() Tavzihi gerektiren haller: açık olmayan birbirine aykırı, çelişik fıkralar içeren hükümlerin tavzihi istenebilir ![]() ![]() ![]() gerekçe arasında bir çelişki varsa bu çelişkinin giderilmesi için tavzih yoluna başvurulabilir ![]() Hükmün gerekçesinde yargılama masraflarına davacının katlanması gerektiği açıkça belirtildiği halde, hükmün fıkrasında yargılama giderlerinin davalı tarafından ödenmesine karar verilmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() duyulur ![]() Hüküm ancak onu vermiş olan mahkeme tarafından tavzih edilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() talebini kural olarak dosya üzerinde inceler ![]() duruşmaya davet edebilir ![]() ![]() Tavzih talebinin kabul veya reddine ilişkin kararlar temyiz edilebilir ![]() ![]() ![]() ![]() talebinde bulunan taraf teminat gösterirse mahkeme, icranın durdurulmasına karar verebilir ![]() Maddi hataların düzeltilmesi: hükümde iki tarafın isim, sıfat ve talep sonuçlarına ilişkin maddi hatalar ve hesap hataları yapılmış ise bu hataların düzeltilmesi için tavzih yoluna başvurmaya gerek yoktur ![]() ![]() basittir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() TAHKİM Hakkına tecavüz edilen kişinin (davacının), hakkının tanınması için, ancak devletin mahkemelerine başvurabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() götürebilirler ![]() Mecburi tahkim: bazı hallerde bir uyuşmazlığın çözümlenmesi için hakeme başvurmak mecburidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ibarettir ![]() 1 ![]() ![]() ![]() 2 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hakem-bilirkişilerin yaptıkları iş sadece bir tespitten ibaret olduğundan kararlar doğrudan doğruya icra edilemez ![]() ![]() TAHKİM SÖZLEŞMESİ: Tahkim sözleşmesi ile taraflar, aralarındaki bir uyuşmazlığın çözümlenmesi için tahkim yoluna, yani hakeme başvurmayı kararlaştırırlar ![]() ![]() 1 ![]() tahkim yolu ile çözümlenmesi için ayrı bir sözleşme yapabilirler ![]() sözleşmenin konusu münhasıran tahkimdir ![]() 2 ![]() uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözümleneceğini şart olarak koyabilirler ![]() Burada tahkim, o sözleşmenin yalnız başına konusu olmayıp, o sözleşmenin yalnız bir şartını teşkil etmektedir ![]() Tarafların bir tahkim sözleşmesi yapmak istediklerinin başka bir deyimle aralarındaki uyuşmazlığın tahkim yolu ile çözümlenmesini istediklerinin,tahkim sözleşmesinde açıkça belirtilmesi gerekir ![]() Tahkim sözleşmesinin şartları: Yazılı şekil: tahkim sözleşmesinin yazılı şekilde olması lazımdır ![]() ![]() ![]() üzerinde kabul veya sulh yolu ile serbestçe tasarruf edemeyecekleri hallerde tahkim mümkün değildir ![]() ![]() ![]() ![]() Uyuşmazlık belirli olmalıdır: ancak belirli bir uyuşmazlık hakkında tahkim sözleşmesi yapılabilir ![]() ![]() ![]() Tahkim sözleşmesinin etkisi:Taraflar tahkim sözleşmesinin konusu olan uyuşmazlık hakkında dava açmak isterlerse tahkim yoluna gitmek zorundadırlar ![]() mahkemelerde değil, hakemlerde açabilirler ![]() Ancak davacı tahkim sözleşmesine rağmen davasını mahkemede açmış ise mahkeme tahkim sözleşmesini kendiliğinden gözeterek görevsizlik kararı veremez ![]() ![]() ![]() Davalı, esasa cevap süresi içinde tahkim itirazında bulunursa mahkeme, dava dilekçesini “ uyuşmazlığın çözümlenmesinin hakeme ait olduğu” gerekçesiyle reddeder ![]() ![]() ![]() ![]() hükümsüz hale gelir ![]() ![]() Hakemlerde açılan bir davaya karşı, davalı “ bu davanın mahkemede açılması gerektiği” hakkında hiç bir itirazda bulunmazsa, hakemler bakmakta oldukları davanın tahkim sözleşmesi kapsamına girmediğini kendiliğinden gözeterek dava açmaları için süre veremezler; davayı esastan inceleyip karara bağlamak zorundadırlar ![]() ![]() ![]() HAKEM SÖZLEŞMESİ VE HAKEMLER Hakem sözleşmesi taraflar ile hakem arasında yapılan bir akittir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hakemler: Hakem sözleşmesi ile iki taraf arasındaki bir uyuşmazlığı çözümlemek görevini üzerine alan kimseye hakem denir ![]() ![]() ![]() ![]() Hakem üçüncü kişi olmalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Hakemlerin seçimi: –hakem tahkim sözleşmesinde ismen gösterilmiştir ![]() etmez istifa eder veya ölürse tahkim sözleşmesi hükümsüz kalır ![]() mahkemede açılması gerekir ![]() gösterilmiş olup da, bunlardan biri hakemliği kabul etmez istifa eder veya ölürse tahkim sözleşmesi gene hükümsüz kalır ![]() –hakem sözleşmesinde hakemlerin taraflarca seçileceği kararlaştıralabilir ![]() Taraflar arasında eşitliğe uyulması gerekir ![]() seçecekleri kararlaştırılır ![]() hakemini tayin ederek, karşı tarafa hakemini tayin emesi için 7 günlük bir süre verir ![]() onun hakemi mahkeme tarafından seçilir ![]() tayin etmezse artık bu hakkı düşer ![]() –tahkim sözleşmesinde hakemin kimin tarafından seçileceğine ilişkin bir açıklık yoksa, hakemler, davaya bakmaya yetkili ve görevli olan mahkeme tarafından seçilir ![]() açıklık yoksa, mahkeme 3 hakem seçer ![]() –tahkim sözleşmesi ile hakemlerin seçimi bir üçüncü kişiye bırakılmış ise, hakemler bu üçüncü kişi tarafından seçilir ![]() seçiminden kaçınması veya ölmesi halinde tahkim sözleşmesi hükümsüz kalır ![]() Hakemler nasıl seçilirse seçilsin ancak iki tarafın muvafakatıyla azlolunabilir ![]() bir başkası seçilir ![]() Hakemlerin reddi: Hakemlerin tarafsız olmaları gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() talebi hakkında bir karar verilip bu karar kesinleşinceye kadar hakemler davaya bakamazlar, davanın ertelenmesi gerekir ![]() Hakem ücreti: Hakemler gördükleri hizmete karşılık bir ücret alırlar ![]() ![]() ![]() TAHKİM USULÜ Dava açılması: dava hakemler tamamen belli olup hakem kurulu oluştuktan sonra açılır ![]() ![]() ![]() dava açılmış sayılmalıdır ![]() ![]() Hakemlerde dava açılması ile de zamanaşımı kesilir ![]() ![]() ![]() ![]() tespit edilen yargılama usulünü uygularlar ![]() ![]() ![]() Her iki halde de hakemler bir yargılama usulünün ana kurallaına uymak zorundadırlar ![]() ![]() ![]() ![]() 40 milyon liradan yukarı hukuki işlemlerin, hakemlerde de senetle ispat olunması gerekir ![]() ![]() ![]() Tahkim süresi: hakemler 6 ay içinde hüküm vermek zorundadırlar ![]() ![]() ![]() Tahkim süresinin başlangıcı: 1 ![]() oldukları tarih 2 ![]() tensip kararını verdiği tarihtir ![]() Taraflar tahkim süresini uzatabililer ![]() ![]() ![]() süresinin uzatılmasına karar vermesi tarafların bu hususta anlaşamamaları ve taraflardan birinin sürenin uzatılmasını hakimden istemiş olması halinde mümkündür ![]() ![]() ![]() yükümlüdürler ![]() yükümlüdürler aksi hal bir bozma sebebidir ![]() ![]() ![]() Hakem kararlarında şunların bulunması lazımdır: 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() hakemler kararlarını oy çokluğu ile verbilirler ![]() ![]() ![]() ![]() itibaren işlemeye başlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() HAKEM KARARLARINA KARŞI KANUN YOLLARI: Temyiz: hakem kararlarına karşı temyiz yolu açıktır ![]() ![]() ![]() Ancak aşağıdaki hallerde bozulabilir: 1 ![]() uzatılmışsa uzatılan süre içinde hakem kararı bozulamaz ![]() uzatılmamışsa, süre geçtikten sonra verilen hakem kararı hükümsüzdür ![]() üzerine, davaya yetkili ve görevli mahkeme tarafından bakılır ![]() 2 ![]() tarafından faiz istenmediği halde hakemlerin faize de karar vermiş olmaları bozma sebebidir ![]() Hakemlerin talepten fazlaya hüküm vermiş olmaları, 850 ![]() ![]() istendiği halde, hakemlerin 950 ![]() ![]() 3 ![]() olmaları: taraflar arasında geçerli bir tahkim sözleşmesi yoksa hakemler yetkileri dahilinde olmayan bir konuda karar vermiş olurlar ve kararları bozulur ![]() 4 ![]() olmaları: mesela dava dilekçesinde faiz istendiği halde, hakemlerin faiz hakkında karar vermemiş olmaları bozma sebebidir ![]() Kanun, hakem kararlarının ancak bu sayılan 4 sebepten brine dayanarak bozulabileceğini bunun dışındaki hallerin temyiz sebebi teşkil etmeyeceğini kabul etmektedir ![]() ![]() Taraflar tahkim sözleşmesi veya şartında hakemlerin, uyuşmazlığı maddi hukuk kurallarına göre çözümlemelerini öngördükleri takdirde, hakemlerin bu kurallar çerçevesinde karar vermeleri zorunlu olup, buna aykırı karar vermeleri bir temyiz sebebi oluşturur ![]() Hakem kararlarına karşı yargılamanın iadesi yoluna gidilemeyeceğinden yargılamanın iadesi sebeplerinin hakem kararları için, öncelikle bir temyiz sebebi teşkil etmesi gerekir ![]() Hakemlerin tarafların tahkim sözleşmesinde taspit ettikleri hatta bizzat kendi tespit ettikleri yargılama usulüne aykırı hareket etmiş olmaları veya tahkim sözleşmesinde hakemlerin kanun dairesinde karar verecekleri belirtilmiş olduğu halde, hakem kararının kanuna uygun bulunmaması temyiz sebebi sayılmamaktadır ![]() ![]() Hakem kararı, tahkim süresi bittikten sonra karar verilmiş olmasından dolayı bozulursa davaya artık hakemler değil yetkili ve görevli mahkeme tarafından bakılır ![]() ![]() ![]() ![]() Yergıtay temyiz süresini 15 gün olarak kabul etmektedir ![]() Tarafların hakem kararının verilmesinden önceki bir dönemde temyiz hakkından feragat ettiklerine ilişkin yaptıkları sözleşme hükümsüzdür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() dönemde yargılamanın iadesini isteme hakkından feragat ettiklerine dair yaptıkları sözleşme hükümsüzdür ![]() Hakem kararının tavzihi: tavzih ve tashihi istenebilir ![]() ![]() ![]() ![]() HAKEM KARARLARININ İCRASI: hakem kararları kesinleşmedikçe icra olunamaz ![]() ![]() olunur bunun üzerine hakem kararı icraya konabilir ![]()
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|