İngres (Jean Auguste Dominique)

İngres (Jean Auguste Dominique), fransız ressam (Montauban 1780 - Paris 1867), Bu resim ustası sağlığında büyük bir üne kavuştu, ama estetik amaçları pek anlaşılamadı Enstitü'den meslektaşlarıyla durmadan fikir tartışmalarına giren bu güneyli ressamın tutkulu karakteri, kendini betimlediği portrelere yansır (1804, Condé müzesi, Chantilly; 1858, Ufflzi, Floransa) 1775'te Montauban'a yerleşen tou|ouse-lü bir sanatçının (Joseph Ingres, 1755 -1814) oğlu olan ressam, 1791'de Toulouse akademisi'ne kaydoldu, iki yıl sonra, tamoyma dalında bir büyük ödül kazandı Müziğe olan yeteneği (Capitole orkestrası'nda ikinci kemandı) Paris'e gidişine değin (1797) ona geçim olanağı sağladı

1806 Salonu'na yolladığı tablolar "gotik" sayılıp küçümsendi; yirmi, otuz yıl sonra İse akademizmle suçlandı Joseph Roques, manzara ressamı Jean Briant ve heykelci Jean-Pierre Vigan sanatçının öğretmenleriydi


David'in atölyesine girdi, Raffaello'ya fransız ve flaman primitif ressamlara ve yunan sanatına ilgi duydu 1801'de Roma Büyük ödülü'nü aldı; Roma Fransız okulu bir süre için ödeneksiz kaldığından italya'ya ancak 1806'da gidebildi Bu arada desenler ve kitap resimleri yaparak geçimini sağladı ve ilk portre siparişlerini aldı 1806 Salonu'nda Napoléon İmparatorluk tahtında (Askeri müze, Paris) adlı tablosu ile Monsieur Madame ve Mademolselle Rivière (üçü de Louvre'da) adlı portreleri en beklenmedik eleştirilere yol açtı ingres sonunda Roma'ya gidebildi; kısa bir süre kaldığı Floransa'da Brancacci ca-pellası (Masaccio'nun freskleri) ona nitelikli resim sanatının beşiği gibi gözüktü J Cassou, "ingres kuzey ülkelerinin uygarlığına karşı gelen bir güneylidir ve onun için başkent Paris değil, Roma'dır" diye belirtmektedir Gerçekten de ingres, Roma'ya yaptığı bu İlk yolculuğu 1820'ye kadar uzattı

O zamanlar bir fransız vilayeti olan Roma, imparatorluğun ikinci başkenti olarak kabul ediliyordu Rejimin temsilcileri -bunların arasında general Miollis ile M de Norvlns de vardı- ressama portreler yaptırdılar ve resmi siparişler verdiler: Mme Devauçay (1807, Condé müzesi, Chantilly), M ßochef(1811, Louvre), Mme de Senonnes (1814, Nantes müzesi) Gra-net'nin portresinde (Aix müzesi) olduğu gibi, Quirinale sarayı için yaptığı Ossiarí in düşü adlı tabloda da (1813, Ingres müzesi, Montauban), Alba dükü Sint Gudul-la'da (1815-1819, Montauban), Paolo ve Francesca (Bayonne) gibi kimi küçük resimlerini de etkileyecek önromantik bir duyarlık göze çarpar Roma'dan gönderdiği Oidipus ile Sfenks (1808, Louvre) ve Val-pinçon da denilen Yıkanan kadın (1808, ay y) şaşkınlık uyandırdı Birincisi "fazla gerçekçi", ikincisi ise "gölgeden yoksun" bulundu

1819 Salonu'nda, Büyük Odalık (Louvre) adlı tablosundaki figürün ma-niyerist bir pozda gerinmesi arıtıcıları öfkelendirdi İmparatorluğun çöküşü 1815' ten sonra ingres'ın müşterilerinin sayısını azalttı Heykelci Bartolini'nin davetlisi olarak, dört yıl Floransa'da kaldı (1820-1824) Aziz Sixtus Madonnasindarı oldukça etkilenerek yaptığı Louis Xlliün yemini (1820-1824, Montauban katedrali) adlı tablosunda Raffaello'ya duyduğu hayranlık öteki eğilimlerine baskın çıkar 1824 Salonu'nda seyirci, bu tabloyu Delacroix'nin Sakız katliamı'nın temsil ettiği romantizme karşı klasikçiliğin bir manifestosu olarak gördü; iki ustanın ölümüne kadar, hayranları onları birbirlerinin karşıtı olarak göstermeyi sürdürdüler

1825'te Enstitü'ye seçilince, ingres bir atölye açtı Öğrencilerine "Raffaello ile Yunanlılar, işte tek yol onlar" diyor ve onlara Homeros'un tanrılaştırılması adlı tablosuy-la ortaya koyduğu örneği salık veriyordu Öte yandan bu görüşü onu, iş burjuvazisini yücelttiği M Berlin'in portresi' nde (1832, Louvre) en katıksız gerçekçi üslubu uygulamaktan alıkoymadı 1834'te, Aziz Symphorianus'un martyr'i (1824 -1834, Autun katedrali) adlı tablosunun uğradığı başarısızlığa kırılarak, ingres bundan böyle Salonlara yapıt göndermemeye karar verdi ve Villa Medici'nin yöneticiliğini yapmayı kabul etti Villa Medici'de-ki öğrencileri, o sıralar Stratonike (1840, Chantilly) adlı yapıtına çalışan ustalarından büyük ölçüde etkilenerek birbirinin benzeri resimler yollamaya başladılar; bu durum Güzel sanatlar akademisi'ni rahatsız etti Paris'e dönünce, gerçekleştirilmesi bir işkenceye dönüşen portre siparişleri ingres'in elini kolunu bağladı (Hausson-ville kontesi, 1845, Frick Collection, New York; Mme Moitessier, 1851 [National Gallery, Washington] ve 1856 [National Gallery, Londra] vb) Luynes dükünün Dampierre için istediği süslemelerde (tamamlanmamıştır) estetik programını ortaya koymayı düşledi; Altın çağı ve Demir çağı adlarını taşıyan bu süslemeler için, her zamanki gibi, çok sayıda desen yaptı, ingres desende rakipsizdir; kurşunkalemle yaptığı portrelerde (Forestier ailesi [1806, Louvre] ve ilk Mme ingres [1814, Montauban]) büyüleyici bir yetkinliğe ulaşmıştır

Paganini'nln portresi (1819), ingres'in yapıtı kurşunkalemle desen (Louvre müzesi, Paris) ingres'in yapıtları içinde, dinsel resimler (Hostialı Meryem, 1841, Puşkin müzesi, Moskova; Jeanne d'Arc, 1854, Louvre; isa din bilginlerinin arasında, 1862, Montauban) oldukça yavan bir idealizmi yansıtırlar Ingres en büyük başarılarını onu en çok uğraştıran tarih resmiyle kazanmamıştır Sanatının iki büyük kutbu portreler ve nü'lerdir Çok sevdiği nü'ler ise 1807'de yaptığı çekingen Yıkanan kadın'\a (Bayon-ne) başlar, Türk hamamı'nın (1863'te tamamlanmıştır, Louvre) rehavet içindeki erotizmiyle son bulur

Portreleri, modanın yapma-cılıklarının ötesinde, dizginsiz bir modernlik taşırlar Venüs Anadyomene' nin (1848, Chantilly) ya da Kaynak'ın (1856, Louvre) dingin arabeski, Odalık ve köle'nin (1839, Fogg Art Muséum, Cambridge) dolambaçlı çizgileri ingres'in üslubunun özünü oluşturur: resimde mekân hilelerinin reddi, ölçülü renk kullanımı, çizginin üstünlüğü

İngres'in öğrencileri üzerindeki etkisiyle (Flandrin'ler, V Mottez, J-L Janmot, isviçreli Adolf von Sturler) XIX yy'da klasik resimde yenilik hareketi başladı Puvis de Chavannes M Denis, aynı zamanda da Degas, Gauguin, hatta Renoir, sağlam yapılı ve kafaya hitap eden bu sanattan esinlendiler; Seurat, Matisse ve kübistler de bu sanattı yücelttiler (- ingresçilik) Montauban"daki ingres müzesi'nde, sanatçının dört bini aşkın desen ve etüdü vardır