Ispanak

ISPANAK a Yaprakları yenen sebze bitkisi (Bil a Spinacia oleracea; ıspanakgiller familyası)

—Mutf Ispanak çorbası, ince kıyılmış ıspanak, haşlanmış havuç, kereviz kökü, yağ, tuz ve su ya da et suyuyla yapılan bir tür çorba, (Kısa süre haşlanan sebzeler, suyu süzüldükten sonra ince ince doğranır Yağda hafifçe pembeleşene değin kavurulan una su ya da et suyu eklenip kaynatıldıktan sonra kıyılmış sebzeler ilave edilir Terbiyelisi de yapılır)

|| Ispanak kavurması, ıspanağı bol soğanla yağda kavurarak yapılan yemek (Yağda kavrulan soğanlar pembeleşince ince kıyılmış ıspanak eklenir ve birlikte sürekli karıştırarak kavrulur Üzerine isteğe göre yoğurt ya da sarmısaklı yoğurt dökülür)

|| Ispanak kökü, ıspanak kökü, kuşbaşı koyun eti ya da kıyma, soğan, yağ ve tuzla yapılan bir tür yemek (Pişirilen ya da kavrulan ete, ayıklanıp doğranmış ıspanak köklerini ekleyip pişirerek yapılır Terbiyelisi de olur)

|| Ispanak püresi, ince kıyılmış ıspanak, soğan, süt, un, yağ ve tuzla yapılan püre türü yiyecek (Ispanak kısa bir süre haşlanıp suyu süzüldükten sonra ince ince kıyılır Başka bir kapta soğan ve un pembeleşinceye değin kavrulur, ıspanaklar ilave edildikten sonra bir süre daha karıştırılarak pişirilir Daha sonra üzerine süt ve yağ gezdirilip karıştırılır) |] Ispanak sotesi, kısa süre haşlanıp süzüldükten sonra kıyılmış ıspanağı, yağda çevirip sote ettikten sonra kısa bir süre et ya da tavuk suyuyla pişirerek yapılan yemek

|| Kıymalı ıspanak, soğanla kavrulmuş kıyma, ince kıyılmış ıspanak, pirinç, salça, tuz, su ve yağla yapılan bir yemek (Kavrulmuş kıymaya ıspanaklar eklenip suyunu salıncaya değin pişirilir Daha sonra pirinç ve su ilave edilir, genellikle yoğurtla yenir)

|| Kuşbaşı etli ıspanak, kuşbaşı etle pişirilen ıspanak yemeği (Yapılışı kıymalı ıspanak gibidir Kıyma yerine kuşbaşı doğranmış koyun eti kullanılır)

|| Yumurtalı ıspanak, kavrulmuş ıspanağın üzerine yumurta kırılarak yapılan yemek (Soğan ve yağla kavrulan ıspanaklar düz bir tepsiye alınır Kırılacak yumurta sayısı kadar üzerinde boşluk açılıp buralara yumurtalar kırılır Kapağı kapatılarak kısık ateşte yumurtalar pişinceye değin tutulur)

—Ansİkl Ispanak Asya kökenli bir bitkidir; XV yy'da Avrupa'ya girmiştir Çoğunlukla ikiyıllık, ikievcikli olanları sebze olarak yetiştirilir; tohumları pütürsüz ya da dikenli olur
Ispanağın yetiştirilmesi çok kolaydır Kış türleri sonbaharda, daha ağır gelişen yaz türleri ise ilkbaharda ekilir Pek çok da çeşidi vardır

Ispanak besleyici bir sebzedir, pişirilerek yenir Taşıdığı yüksek orandaki tuzlar (özellikle oksalatlar) nedeniyle idrar yolları, böbrek, sindirim sistemi ve karaciğer hastalığı olanlara ve şeker hastalarına tavsiye edilmez Halk hekimliğinde, yaprakları idrar artırıcı, müshil ve kuvvet verici olarak, tohumları kalp kuvvetlendirici ve yatıştırıcı olarak kullanılır Doğal boyamacılıkta ıspanak yaprakları kaynatılarak dayanıklı olmayan yeşil renk elde edilir