Abanoz - Tropik Bölgelerde Yetişen Bir Grup Ağacın Odunu

Abanoz - Tropik bölgelerde yetişen bir grup ağacın odunu

Tropik bölgelerde yetişen bir grup ağacın odununa abanoz denir Bu odunların en içteki öz bölümü çok koyu renkte, hatta simsiyahtır Bu nedenle abanoz sözcüğü birçok dilde siyah rengi tanımlamak için kullanılır

Adını odunundan alan abanoz ağaçları Hindistan, Sri Lanka, Doğu ve Batı Hint Adaları ile Batı Afrika'nın bazı bölgelerinde yetişir Daha çok Sri Lanka'da yetişen gerçek abanoz ağacının (Diospyrus ebenum) gövdesi kalın, kabuğu kömür gibi parlak siyah renkte, kabuk ile odun özü arasındaki odunu ise bembeyazdır

Abanoz çok sert bir odundur ve parıltılar saçacak kadar iyi cila tutar Bu özellikleriyle öbür odunlara hiç benzemediği için eski çağlardan beri çok değerli sayılmıştır Tevrat' ta tarihi Sur kentindeki abanoz ticaretinden söz edilir; Binbir Gece Masallarında anılan değerli mallardan biri de abanozdur Eskiden krallar abanozdan yapılmış asalar kullanır ve
zehirin etkisini giderdiği inancıyla, içkilerini abanoz kaplardan içerlerdi

Çağlar boyunca abanozdan heykeller yontulmuş, yeraltı dünyasının mitolojik kralı Plüton ya da Hades, simyisah abanozdan bir taht üzerinde otururken gösterilmiştir Günümüzde bu değerli odun siyah piyano tuşlarının ve özellikle dolap, yazı masası gibi çeşitli mobilyaların yapımında kullanılır

Abanoz,abanozgiller (Ebecaceae ) familyasının Diospyyros cinsenden yaygın olarak tropikal ormanlarda bulunan birçok ağaç türünün odunuİyi abanoz çok ağırdırsiyaha yakın renktedirve yalnızca ağacın orta bölümünden elde edilirRengi,dayanıklılığı sertliği ve iyi cila tutma özelliği nedeniyle abanoz,marangozluk ve kakma işlerinde payanoların siyah tuşlarının ve bıçak saplarının yapımında torna işlerinde kullanılırEski Hint kralları abanozdan asalar ve simgeler ve abanozun zehire karşı koruyucu etikisi olduğuna inandıkları içinde içki kapları yaptırırlardıHerodotos,Etiyopyalıların üç yıldabir 200 Abanoz kütüğünü vergi olarak İran"a yolladıklarını anlatır

En iyi Hint ve Seylan abanozu,Sri Lanka da (seylan) Trincomalee"nin batısındaki düzlüklerde bolca yetişen Diospyros ebenum"dan elde edilirAğaç,geniş gövdesi ve simsiyah rengiyle tanınırkabuğunun kömürleşmiş gibi görünmesine karşın,altındaki odun ağacın orta yerine kadar beyazdırAğacın asıl kullanılan koyu renkli orta bölümünden ise 30-100 cmçapında kütükler elde edilirDoğu Hint abanozlarının çoğunu Dmelanoxylon türü verirHindistan"daki Dmontana"nın abanozu ise sarımsı -gri renkli,yumuşak ama dayanıklı bir odundurDguaesita ağacından Sri Lanka"da Calamander olarak bilinen bir odun elde edilirBu odun damarlarının sıklığı,yüksek sertlik derecesi,sarıya çalan kestane rengi,siyah benekleri,ve çizgileri nedeniyle kaplama ve mobilya yapımında kullanılan çok değerli bir malzemedirAnayurdu Angola olan ve Gabon,Lagos ,Calabar ve Nijerya abanozu olarak da bilinen,siyah abanoz,(Ddendo) simsiyah ve sert odunun nedeniyle değerli bir kereste ağacıdırJamaika ya da Amerikan abanozu ve ticarette kullanılan yeşil abanoz baklagiller ( Leguminosae) familyasından bir ağaç yada ağaççık olan brya ebenus"dan elde edilirBunun odunu parlak koyu kahverengi,sudan daha ağır çok sert ve cilalanmaya çok elverişlidir

Kaynak;AnaBritannica cilt 1 denforumsinsinet için derlenmiştir