Eski Bir Şirket Hissesi Devralınırken Borçlarla İlgili Hangi Tedbirler Alınmalıdır?

Eski Bir Şirket Hissesi Devralınırken Borçlarla İlgili Hangi Tedbirler Alınmalıdır?

Eski Bir Şirket Hissesi Devralınırken Borçlarla İlgili Hangi Tedbirler Alınmalıdır?

Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm<img src="i...lineimg" />com

Özellikle, halı, iplik, mobilya, bitkisel yağ, inşaat gibi sektörlerde faaliyet gösteren firmalarca son günlerde yoğun olarak sorulan bazı sorular da;
“1-Limited ve anonim şirketlerde hisse devri yapıldıktan sonra, mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan yeni ortaklar (yeni hisse alanlar) sorumlu olabilir mi?



2-Limited ve anonim şirketlerde hisse devri yapıldıktan sonra, mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan şirketin kendisi ile yeni kanuni temsilciler (Limited şirketlerde şirket müdürü, anonim şirketlerde yönetim kurulu başkanı ve üyeleri) sorumlu olabilir mi?


3- Mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan şirketin sorumlu olmaması için hisse devri sırasında hangi tedbirler alınmalıdır?


Şeklindedir Sözü edilen sorulara ilişkin açıklamalar 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 329, 365, 371, 573, 549, 553, 602 ve 623Maddelerinde yapılmış olup, özetle şöyledir:


1-Ticaret hukukun temel ilkelerinden birisi ortakların, şirketlerin özel borçlarından dolayı sorumsuzluğudur Nitekim Türk Ticaret Kanununun 573/II Maddesi uyarınca limited şirket ortakları, şirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle yükümlüdür Ticaret Hukukunda ortakların bu sorumluluğuna “sınırlı sorumluluk” denilmektedir Bu sorumluluk uyarınca şirketin üçüncü kişilere olan borçlarından dolayı ve şirket alacaklılarına karşı ortağın, hiçbir şekilde sorumluluğu ve bu borçları karşılamak gibi bir mükellefiyeti bulunmamaktadır Bir başka ifadeyle, şirket alacaklıları, ortaktan doğrudan ya da dolaylı olarak kişisel herhangi bir talepte bulunamaz


Yine, Türk Ticaret Kanununun 329/IIMaddesi uyarınca anonim şirket pay sahipleri sadece taahhüt etmiş oldukları sermaye payları ile şirkete karşı sorumludur


Bu nedenle, limitet ve anonim şirketlerde hisse devri yapıldıktan sonra, mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan yeni ortaklar (yeni hisse alanlar) sorumlu değildir
2-
a-Anonim Şirketlerde Özel Borç Yükümlülüğü:


aa) Türk Ticaret Kanununun 365Maddesi uyarınca anonim şirket, yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunur


ab)Türk Ticaret Kanununun 329Maddesi uyarınca anonim şirketler, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumludur


ac)Türk Ticaret Kanununun 371/2Maddesi uyarınca anonim şirketi temsile yetkili olanların, üçüncü kişilerle, işletme konusu dışında yaptığı işlemler de şirketi bağlar


ad) Türk Ticaret Kanununun 371/5Maddesi uyarınca temsile veya yönetime yetkili olanların, görevlerini yaptıkları sırada işledikleri haksız fiillerden şirket sorumludur


b-Anonim Şirketlerde Cezai Sorumluluklar:


ba-Türk Ticaret Kanununun 549Maddesi uyarınca şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhütlerin, beyanların ve garantilerin yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olmasından, gerçeğin saklanmış bulunmasından ve diğer kanuna aykırılıklardan doğan zararlardan, belgeleri düzenleyenler veya beyanları yapanlar ile kusurlarının varlığı hâlinde bunlara katılanlar sorumludur Bu maddeye aykırı hareket edenler, aynı kanunun 562/8Maddesi uyarınca 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar




bb-Türk Ticaret Kanununun 553Maddesi uyarınca yönetim kurulu üyeleri ve yöneticiler kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ihlal ettikleri takdirde, kusurlarının bulunmadığını ispatlamadıkça, hem şirkete hem pay sahiplerine hem de şirket alacaklılarına karşı verdikleri zarardan sorumludurlar


c-Limited Şirketlerde Özel Borç Yükümlülüğü:


ca) Türk Ticaret Kanununun 602Maddesi uyarınca limitet şirketler, borç ve yükümlülükleri dolayısıyla sadece malvarlığıyla sorumlu tutulur


cb)Türk Ticaret Kanununun 623Maddesi uyarınca şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir Şirketin sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir En azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekir


Buna göre;
- Limited ve anonim şirketlerde hisse devri yapıldıktan sonra, mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan şirketin kendisi malvarlığı ile sorumludur Yeni kanuni temsilciler (Limited şirketlerde şirket müdürü, anonim şirketlerde yönetim kurulu başkanı ve üyeleri) sorumlu değildir


-Anonim şirketlerde hisse devri yapıldıktan sonra, mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatların ortaya çıkması halinde Türk Ticaret Kanununun 549Maddesi uyarınca “gerçeğin saklanmış bulunması” fiili işlendiğinden, aynı kanunun 562/8Maddesi uyarınca eski yönetim kurulu üyeleri hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır


3- Mali tablolarda yer almayan çek ve senetler ile kayıtlarda yer almayan teminatlardan şirketin sorumlu olmaması açısından ve mahkemelerde açılacak davalar için kanıt oluşturmak amacıyla hisse devri sırasında aşağıdaki tedbirler alınmalıdır:


a-Bastırılmış çekler bankalardan bilgi alınmak suretiyle sayılarak kayıtlara göre verilen çek sayısı ile birebir karşılaştırılmalıdır Farklılığın bulunması halinde tutanak düzenlenerek bu tutanak noter onayından geçirilmelidir
b-Aşağıdaki hesap kalanları envanter defterine yazılarak noter onayından geçirilmelidir


Aktif Hesaplar
Pasif Hesaplar
103-Verilen Çekler
320-420-Satıcılar
126-226-Verilen Depozito ve Teminatlar
321-421-Borç Senetleri


326-426-Alınan Depozito ve Teminatlar


327-Diğer Ticari Borçlar


331-431-Ortaklara Borçlar


335-Personele Borçlar


336-436-Diğer Çeşitli Borçlar


340-Alınan Sipariş Avansları





Kaynak ► http://www.muhasebetr.com/yazarlarim...riyaaslan/061/