Yeni Asgari ücret ve Oluşacak Maliyetleri

YENİ ASGARİ ÜCRET VE OLUŞACAK MALİYETLERİ

Değerli okurlarımız 1 Kasım 2015 tarihinde genel seçim yapıldı ve seçimden tek parti iktidarı çıktı Bilindiği gibi asgari ücretin 1300-TL olacağı Başbakan tarafından açıklanmıştı Seçimlerden en karlı çıkanlardan biri de asgari ücretle çalışanlar olmuş oldu Gelirlerinde aylık bazda 300-TL artış olacaktır Bugünkü yazımda asgari ücretin net 1300-TL olması halinde bunun devlete ve işverene ne kadar maliyet getireceğini ele alacağım


Aşağıdaki rakamlar Eylül ayına aittir Eylül ayı örnek olarak seçilmiştir


Asgari ücretin ilk altı aylık tutarı, muhtasar verginin ve SGK’nin diğer aylara ait matrahları gibi hususlar ihmal edilerek yalnızca Eylül rakamları ile yükün boyutunu görmeye çalışalım İlk sütun asgari ücretin mevcut durumunu (net 1000,54-TL), ikinci sütun asgari ücretin net 1300,00-TL olması durumunu göstermektedir


Türkiye’de çalışan toplam asgari ücretli sayısının 3 milyon kişi ile 5 milyon kişi arasında olduğu kabul edilmektedir Biz asgari ücretli sayısının 3 milyon ve 5 milyon olması durumuna göre ayrı ayrı hesaplama yapacağız
Asgari ücretin net 1300-TL olması halinde işveren asgari ücretle çalışana doğrudan 300-TL fazla ödeme yapacaktır Ancak bu tutar çalışana ödenen tutardır Bu tutara ilave olarak ise aylık kişi bazında 192-TL vergi ve SGK yükü gelecektir Aylık bazda çalışan kişi başı yük toplamda 492-TL olmaktadır Bu da 3 milyon asgari ücretli olduğu kabul edildiğinde (3000000 x 492=) 1476000000,00-TL olmaktadır Bu tutarın aylık bazda hesaplandığını da unutmamak gerekir 12 ay için ise yükün tutarı 17712000000,00-TL olmaktadır Bu da yıllık maliyetin yaklaşık 6 milyar 300 milyon dolar olması demektir


Yani asgari ücretin net 1300-TL olması halinde 3 milyon çalışan olduğunu kabul edecek olur isek bunun işverenlere yükü 1476000000,00-TL olmaktadır Asgari ücretle çalışan sayısı 5 milyon olarak kabul edildiğinde ise bu yük (5000000 x 492=) aylık 2460000000,00-TL olmaktadır Senelik ise 29520000000,00-TL olmaktadır Dolar bazında tutar ise yaklaşık olarak 10 milyar 500 milyon dolar olmaktadır


Bu hesaplamalar yapılır iken işverenlerin asgari ücretin artışı nedeniyle gider yazabileceği tutarın ihmal edildiği varsayılmıştır Şimdi de işverenin bu artışı gider yazarak vergi matrahından düştüğünü kabul edecek olur isek, (vergi oranının %20 olduğu kabul edilmiştir) 192-TL’lik vergi ve SGK yükü yaklaşık 90-TL’ye düşmektedir Ancak hemen belirtelim ki, gelir ya da kurumlar vergisi bakımından kar etmeyen/zarar eden mükellefler için yük yine 192-TL olmaya devam edecektir Vergi ve SGK yükünün 90-TL olduğu varsayılır ise de işverene toplam yük (asgari ücretli sayısı 3 milyon olarak kabul edilecek olur ise) (390 x 3000000=) 1170000000,00-TL olacaktır Çalışan sayısı 5 milyon olarak kabul edilecek olur ise bu tutar 1950000000,00-TL olacaktır


Bu yük kimin üzerinde kalmaktadır?


Hemen vurgulayalım ki bu yük işverenlerin üzerinde kalmaktadır Devletin bu yükte payı var mıdır der isek devlet SGK ödemesinin gününde yapılması halinde %5 civarında indirim yaparak alacağından vazgeçmektedir Bu da 3 milyon çalışanda yaklaşık 63000000,00-TL, 5 milyon çalışanda yaklaşık 105000000,00-TL olmaktadır Bu indirimden yararlanabilmek için gününde ödeme şartı bulunmaktadır Gününde ödenmez ise bu indirim hakkı ortadan kalkmaktadır


Asgari ücretin 1300-TL olması halinde yükün bir miktarını devlet üstlenebilir mi ve devletin bu işten kazancı nedir?


Böyle bir durumda devlet sadece vergi ve SGK almaktan vazgeçerek ya da oranları düşürerek vergi ve SGK yükünü (kişi başı 192-TL) düşürebilir İşçiye ödenecek olan ek ödemeyi ise (300-TL) işverenler yapacaktır
Kişi başı 192-TL vergi ve SGK yükü olduğuna göre devlet 3 milyon çalışan olduğu kabul edildiğinde 576000000,00-TL aylık gelir elde edecektir Yıllık ise bu tutar 6912000000,00-TL olmaktadır Çalışan sayısı 5 milyon olarak kabul edilecek olur ise de aylık 960000000,00-TL, yıllık 11520000000,00-TL devlet gelir elde etmiş olacaktır İşverenlerin işçiye ödedikleri tutarları tamamen gider unsuru olarak vergi matrahından düşüldüğü varsayılır ise de kişi başı vergi ve SGK yükü 90-TL olacağından bu rakamlar 3 milyon çalışan varsayımında aylık 270000000,00-TL yıllık 3240000000,00-TL olacaktır 5 milyon çalışanda ise aylık 450000000,00-TL, yıllık 5400000000,00-TL olacaktır muhasebedrcom
Kanaatimce de asgari ücretin net 1300-TL olması halinde devlet bu alacağının en azından bir bölümünden vazgeçmelidir Aksi türlü kayıt dışı istihdam artabilir ya da daha az çalışana daha fazla iş yaptırmak istenebilir Bu da işsizliğin artmasına neden olabilir
Sonuç olarak asgari ücretin net 1300-TL’ye çıkartılması halinde gelecek yük toplam çalışan sayısına göre değişmekle birlikte yukarıda hesapladığımız üzere asgari ücretin net 300-TL artırılması halinde yıllık bazda yaklaşık 6 milyar dolar ile 10 milyar dolar arasında bir yük gelebilmektedir


EKREM ÖNCÜ
dkrdenetimcom

Asgari ücretin net 1300 TL olması halinde oluşacak maliyetler




ADI SOYADI


GİRİŞ TARİHİ 01/09/2015 01/09/2015 FARK ÇIKIŞ TARİHİ


TC KİMLİK NO


SSK SİCİL NO


GÜN 30 30
NORMAL KAZANÇ 1273,50 1692,37 418,87 DİĞER KAZANÇ 0,00 0,00 0,00 TOPLAM KAZANÇ 1273,50 1692,37 418,87 SSK MATRAH 1273,50 1692,37 418,87 SSK PRİMİ 178,29 236,93 58,64 SSK PRİM İŞVEREN 261,07 346,94 85,87 SSK TEŞVİKİ 63,68 84,62 20,94 İŞSİZLİK PRİMİ 12,74 16,92 4,18 İŞSİZLİK PRİM İŞVEREN 25,47 33,85 8,38 GVM (AYLIK) 1082,47 1438,52 356,05 GELİR VERGİSİ 162,37 215,78 53,41 ASGARİ GEÇİND 90,11 90,11 0,00 KALAN GVER 72,26 125,67 53,41 DAMGA VERGİSİ 9,67 12,85 3,18 ÖZEL KESİNTİ 0,00 0,00 0,00 AGI Hariç Ücret 910,43 1209,89 299,46 NET İSTİHKAK 1000,54 1300,00 299,46 MUHTASAR İLE ÖDENEN 81,93 138,52 56,59
29,9 29,90 0,00 SGK İLE ÖDENEN 413,89 550,02 136,13
22,3 22,30 0,00 TOPLAM VERGİ 548,02 740,74 192,72



GEÇİCİ VERGİ YE KONU OLAN MALİYET 1560,04 2073,16 513,12