Şengül Şirin
|
Modelcilik,Model Setleri,Trenler,Otomobiller,Gemiler,Uçaklar,Kendi Modelini Hazırlama
Modelcilik,Model Setleri,Trenler,Otomobiller,Gemiler,Uçaklar,Kendi Modelini Hazırlama

MODELCİLİK, genç yaşlı milyonlarca insanın yapmaktan zevk aldığı bir uğraştır Model, uçak, gemi, lokomotif, otomobil, ev ya da başka herhangi bir şeyin kopyasıdır Aslına tıpatıp benzeyen ama genellikle daha küçük boyutlarda yapılan modeller belirli bir ölçeğe göre küçültülür Örneğin 1:100 ölçeğine göre modeli yapılan bir geminin 100 cm uzunluğundaki bir bölümü, modelde 1 cm uzunluğunda olur Modeller gerçek planlara titizlikle uyularak yapılır
Modelcilikten tasarım mühendisliğinde de yararlanılır Örneğin bir yapının bitince nasıl bir görünüm alacağı, bu yapının bir modeli yapılarak önceden görülebilir Buna maket de denir Sergilerde, müzelerde, okullarda ve fabrikalarda bu gibi maketlerden yararlanılır Televizyon ve sinema filmlerinin çekiminde de böyle maketler kullanılır Bilimkurgu filmlerindeki uzay gemileri bu türden modellerdir Bir de gerçek boyutlarda yapılan modeller vardır Örneğin bir uçağın, tıpkı modeli yapılarak aerodinamik özellikleri saptanır
20 yüzyılda model yapımı, kullanılan maddelerin ve yapıştırıcıların gelişmesi sonucu büyük bir ilerleme gösterdi Elektronik denetleme sistemlerinin ve küçük motorların yapılmasıyla motorlu modellere ilgi arttı Uçak, otomobil, gemi, tren gibi taşıt modellerine küçük boyutlu motorlar yerleştirilmeye başlandı
Biri sergilemek için, öteki ise hareketli iki tür model vardır Bunlardan birincisi hareketsiz olup bir rafı ya da masayı süslerken, öbürü demiryolu ve tren modellerinde olduğu gibi bir odanın tamamını kaplayabilir
Model Setleri
Eskiden büyük bölümü elle yapılan modellerin yerini günümüzde modelin yapımında kullanılacak bütün parçaları ve parçaların nasıl birleştirileceğine ilişkin bilgileri içeren hazır setler almıştır Uçak, gemi, tren ve otomobil modellerinden, uzay araçları, dinozorlar ve masal karakterlerine kadar birçok çeşidi olan bu setlerde, modelin yapımında kullanılacak araçlar ve yapıştırıcı dışında model için gerekli olan bütün parçalar vardır
Model Trenler
19 yüzyılın sonlarında demiryolu modelleri yapılmaya başlandı Önceleri model lokomotifler buhar gücü ya da zemberekle çalıştırılıyordu, daha sonra buharlı izlenimi veren, ama küçük bir elektrik motoruyla hareket eden lokomotif modelleri yapıldı
Demiryolu modellerinin bir ölçeğe göre yapılması özellikle önemliydi; çünkü raylar, vagonlar, lokomotif ve sinyal sistemi gibi kurularak bir araya getirilecek birçok birimin birbirine uyması ancak bunların bir ölçeğe göre yapılmasıyla sağlanabilirdi
Demiryolu modellerinde elektronik denetleme sistemlerinin kullanılması, birden fazla trenin aynı ray üzerinde birbirinden bağımsız olarak ve bir uyum içinde hareket edebilmesini sağladı Demiryolu modellerinin ilginç bir özelliği de küçük bir setle işe başladıktan sonra, zamanla modele eklenen yeni parçalarla, büyük ve karmaşık bir demiryolu modeli yapılabilmesidir
Model Otomobiller
Otomobil modelleri iki türlüdür Birinciler, ünlü markaların sergilenmesi amacıyla yapılmış; ikinciler ise, uzaktan denetlenebilen küçük bir motorla donatılmış hareketli modellerdir Bundan başka, elektrik motoruyla hareket eden model yarış otomobillerinin bir yarış pisti modeli üzerinde yarıştırıldığı setler de vardır
Model Gemiler

Bilinen en eski modeller gemi modelleridir Günümüzden 3 000 yıl kadar önce yapılmış olan gemi modelleri bulunmuştur Yüzyıllardan beri dünyanın birçok yerinde model yelkenli yarışları yapılmaktadır ABD ve İngiltere'de kuruluş tarihi 1870'lere dayanan model gemi kulüpleri vardır
II Dünya Savaşı'ndan sonra küçük motorların ve radyo dalgalarıyla çalışan uzaktan kumandalı aygıtların yaygınlaşmasıyla gemi modelciliğine ilgi hızla artmıştır Günümüzde dünyanın birçok yerinde model gemi kulüpleri ve bu alanda çalışan uluslararası kuruluşlar vardır
Gemi modelleri, serbest biçimde hareket edenler, bir kabloya bağlı olanlar ve radyoyla denetlenenler olarak üç ana gruba ayrılır Model uçaklar gibi model gemiler de çok yüksek hıza ulaşabilir ve yarıştırılabilir Bir kabloya bağlı olarak bir noktanın çevresinde dönecek biçimde yapılmış olan bir model hidroplan (bak DENİZ TEKNELERİ), saatte 200 kilometrenin üstünde bir hıza ulaşabilmektedir
Gemi modelleri için de hazır setler vardır Ama birçok modelci, modelin yalnızca planını alıp model parçalarım kendi yaparak çalışmayı yeğler Büyük modellerin yapımı küçüklere göre daha kolay olduğu için yeni başlayanların büyük modellerle çalışması daha uygundur
Model Uçaklar

İlk uçakların göklerde görülmeye başlamasından çok önce model uçaklar uçurulmuştu 1804'te Sir George Cayley model planörler uçurmuş ve 1872'de Alphonse Penaud, pervanesi bir kauçuk şeritle döndürülen bir model uçak tasarlamıştı 1930'larda benzinli, iki zamanlı, küçük motorların kullanılmaya başlanmasına kadar, model uçakların pervanelerini çevirmek için yalnızca kauçuk şeritler kullanılmıştır
1930'larda modelciler yeniden planörlere ilgi gösterdi Kablolu ya da radyo denetimli model uçaklar da bu sıralarda ortaya çıktı Böylece model uçaklarda en yaygın üç uçuş biçimi belirlendi Bunlar serbest, radyo denetimli ve kablolu uçuş biçimleriydi
Serbest uçuşlu modeller planörler, kauçuk şeritli ya da motorlu uçaklardır Bu modeller gerçeklerinin bir ölçeğe göre küçültülmüş bir kopyası olabileceği gibi, çoğu zaman büyük kanatlı ve yüksek itiş güçlü özel modeller de olabilir Serbest uçuşlu modeller, yarışmalarda uçuş uzaklığı ve havada kalma sürelerine göre değerlendirilir
Radyo denetimi, yerdeki "pilot"un model uçağı havalandırmasına, havada uçağı yönlendirmesine ve yere, önceden belirlendiği biçimde iniş yaptırmasına olanak sağlar
Kablolu modellerde model uçakla komuta aygıtı arasında 25 metre kadar uzunlukta iki ince tel vardır Bu tellere bağlı olarak kullanıcının çevresinde dönen uçak, bazen saatte 300 km hıza ulaşabilir Komuta aygıtı kullanılarak, uçağa istenen her türlü manevra yaptırılabilir
Uçan modeller tahtadan, genellikle hafif ve dayanıklı olan balsa ağacından yapılır ve ince kâğıt ya da ipekle kaplanır Üzerine sürülen bir tür cilayla kaplamanın su geçirmemesi ve gergin durması sağlanır Model uçak yapımında camyünü, polistiren gibi yeni gereçler ve kendinden yapıştırıcılı, ısıyla büzüşen mela-min plakalar da kullanılır
Bütün model uçaklar uçmaz Birçok modelci, tahta parçaları ya da model setlerinde bulunan önceden hazırlanmış plastik parçaları kullanarak ünlü uçakların ölçekli modellerini yapmayı yeğler
Kendi Modelini Hazırlama

Çevremizde model yapmak için kullanılabilecek birçok gereç vardır Tahta, plastik, kil, karton, kâğıt, düğme, tel, hatta çeşitli makine parçaları bu amaçla kullanılabilir Bu gibi gereçleri kullanarak tümüyle kendi yaratısı
olacak bir model tasarlamak çok zevklidir Bütün dünyada modelci örgütleri vardır Bunlar sergiler düzenler, gazete ve dergiler yayımlar
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|