Kira Sözleşmesi

KİRA SÖZLEŞMESİ

Kira sözleşmesi,bir malın,kullanmak ya da ürünlerinden yararlanmak üzere bedel karşılığında başkasına bırakılmasını sağlayan sözleşmeKira sözleşmesine ilişkin hükümler Borçlar Kanunu ile 1955 tarihli ve 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun'da düzenlenmiştir

Kira sözleşmesinin kiracıya sağladığı hak nispi bir hak olduğundan ,kiralanan satılması durumunda kural olarak yeni malike karşı ileri sürülemezBu olanak ancak yeni malikin sözleşmenin devamına razı olmasıkiracının durumunu güçlendirici bazı önlemleri önceden almış olması ya da konunun kiracı hakkını koruyucu nitelikteki yasal hükümlerin alanı içine girmesi durumunda söz konusu olur

Kira sözleşmesinde kiralayanın malik olması zorunlu değildirİntifa ve oturma ( sükna) gibi sınırlı ayni hak sahipleri de hakların kapsam ve sınırı içinde ilgili malı başkasına kiralayabilirBu durum yalnızca Borçlar Kanunu'da öngörülmüştürGayrimenkul Kiraları kural olarak başkasına kiralayamaz,yararlanma hakkını ya da sözleşmesini devredemez

Kiralayan ya da kiracı birden fazla olabilirİştirak halinde,mülkiyette bütün paydaşların oybirliğiyle ,müşterek mülkiyette ise mülkiyetin yarısından fazlasına sahip olan ve sayı olarak da çoğunluğu oluşturan paydaşların alacağı kararla mülk kiralanabilirKiracıların birden fazla olması durumunda bunların kiralayana karşı sorumluluk derece ve oranları sözleşmeyle saptanır

Yasalarda kira bedeli konusunda sınırlayıcı bir özel hüküm yokturSözleşme süresi içinde kira bedeli konusunda çıkacak uyuşmazlıklarda mahkemeye gidilir

Kira sözleşmesi belirli ya da belirsiz bir süre için yapılabilirBu konuda yasal bir sınırlama yokturSözleşmenin yenilenmesi için belirli bir usul öngörülmemiştirGenelde yenileme açık bir biçimde ve yazılı olarak yazılırAçık yenileme ilk kira sözleşmesine konan bir koşulla da sağlanabilirTaraflar sözleşmenin yenilenmesini istemiyorlarsa süre bitmeden önce bunu öbür tarafa bildirirlerBöyle bir özel ihbar kaydı bulunmayan durumlarda,kiracı sözleşme sonunda kiralananı hemen boşaltıp durumu bildirerek ,kiralayan ise kiracı aleyhine sözleşmenin bitiminden başlayarak en geç bir ay içinde tahliye davası açarak yinelenmeyi açıkça önleyebilirBorçlar Kanunu'nda iki taraf için de söz konusu olan bu olanak,Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun'da yalnızca için öngörülmüştür

Kiralayan teslim sırasında ve sözleşme süresi boyunca kiralanan,elverişli durumda bulundurmakla ve üçüncü kişilerin çeşitli ihlallerine karşı kiracıya güvence sağlamakla yükümlüdürKiracının yükümlülükleri arasında kira parasını zamanında ve eksiksiz ödeme,kiralanan şeyi tam bir özenle kullanma,komşuluk gereklerine uyma,kiralayanı belirli konularda bilgilendirme ve onarıma izin verme sayılabilir

Belirli süreli sözleşmeler üstü kapalı yenileme olmadıkça sözleşmedeki sürenin bitmesiyle,belirsiz süreli sözleşmeler ise sözleşmeyi bozma bildirimiyle sona ererAyrıca sözleşmenin bir tarafa yüklediği borçların ihtara karşın yerine getirilmemesi,öteki tarafa sözleşmeyi bozma olanağı verirKiracının iflası yada ölümü ya da kiranın devamına olanaksız duruma getiren önemli nedenlerin ortaya çıkması gibi durumlarda sözleşme sürenin bitiminde önce bozulabilir

Kiralayan ancak belirli nedenlerin varlığı durumunda kiralananın boşaltılmasını isteyebilirBu nedenler,kiralayanın kendisinin,eşinin ya da çocuklarının konut ya da işyeri gereksinimi duyması ,taşınmazın yeniden yapımının ya da kapsamlı onarımdan geçmesinin söz konusu olması,kiracının ya da eşinin kent ya da belediye sınırları içinde oturabileceği meskeninin bulunması,kiracının yazılı boşaltma taahhüdünü yerine getirmemesi ,birkira yılı içinde kira bedelini zamanında ödememe nedeniyle iki kez ihtarda bulunulmuş olması ve kiralayandan izinsiz olarak kiralananın başkasına kiraya verilmesi ,devredilmesi ya da işgal ettirilmesidir

Kaynak;AnaBritannica cilt 19 sayfa 100 frmsinsinet için yazılmıştır