Ücretsiz Çalışan Eşlerin Sigorta Ve Vergi Durumuna Genel Bakış / Vedat İlki

Ücretsiz Çalışan Eşlerin Sigorta Ve Vergi Durumuna Genel Bakış / Vedat İlki

09052013



5510 sayılı SS ve GSSK 6’ıncı Maddesinde Sigortalı Sayılamayanlar Kısmında ‘’İşverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi’’ sigortalı sayılmaz denilmiştir
Buna göre işverenin işyerinde yardım etme amacı ile eşi çalışıyorsa sigortalı olma zorunluluğu bulunmuyor
Örneğin:
Muhasebeci Mehmet beyin eşi Ayşe Hanım telefonlara bakması, yazışmaları takip etmesi , müşteriler ile ilgilenmesi gibi eşinin işine yardımcı olmaları durumunda ücret almıyorlarsa sigorta kapsamında değerlendirilmeyecektir
Eczacı Ayşe Hanımın eczanesinde eşi Ahmet bey yardımcı oluyor , kasa ve muhasebe işlerini takip ediyor, karşılığında ücret almıyorsa sigorta kapsamında değerlendirilmeyecektir
Bu istisna sadece işverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi için uygulanacaktır
Bu tarz çalışmalarda hizmet tespit davası yönünden dava konusu yapılamaz
Denetmenler tarafından yapılan işyeri kontrollerin de işverenin işyerinde yardım eden eşini kapsam dışı olarak değerlendirilmeyecektir
Şayet yapılan denetimlerde resmi yada gayri resmi kayıtlarda ücret yada maaş ödendiğine dair evrak bulunduğunda SGK kapsamına alınacaktır
İşlemler ise sigortasız kapsam dışı çalışan gibi değerlendirilecektir
Ücret olmayan çalışmalarda vergi de ortaya çıkmaz
Eşin adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulmaması veya eş için Sosyal Güvenlik Kurumuna sigorta primi yatırılmaması halinde gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır
Tersi olursa eşinize bu işler karşılığında bir ücret ödemesi yapılması halinde sigorta kapsamı başlayacaktır
Eşinizde sigortalılar gibi Uzun ve Kısa Vadeli Sigorta Kollarına tabi olduğu gibi, GSS kapsamına dahil olacaktır
Bu durum karşısında Gelir Vergisi gereğince vergi de ödenecektir
Konuyla İlgili Özelgeyi sizlerle paylaşıyorum
Başlık
Eşin İşyerinde Ücretsiz Çalışması hk
Tarih
08/03/2013
Sayı
16700543-120-15
Kapsam

TC
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
GAZİANTEP VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
VERGİ VE ANLAŞMALAR UYGULAMA MÜDÜRLÜĞÜ



Sayı
:
16700543-120-15
08/03/2013
Konu
:
Eşin İşyerinde Ücretsiz Çalışması


İlgide kayıtlı talep formunuzda, tuhafiyecilik işi ile iştigal ettiğinizi, 23082012 tarihinde bakkallık yapmak için bir şube işyeri açtığınızı, açmış olduğunuz şube işyerinde eşinizin ücret almadan çalıştığını, eşinizin ücret almadan çalışmasından dolayı işçi niteliği taşıyıp taşımadığı, muhtasar beyanname verilip verilmeyeceği hususunda bilgi verilmesi istenilmektedir
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Ücretin tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde; "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez" hükmü yer almıştır
Öte yandan, aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde ise hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden, (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır
Aynı Kanunun 96 ncı maddesinde; "Vergi tevkifatı, 94 üncü madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder" hükmü yer almakta olup, yine aynı Kanunun 98 inci maddesinde ise 94 ncü maddeye göre gelir vergisi tevkifatı yapmaya mecbur olanların beyanname verme süreleri belirtilmiştir
Buna göre, eşiniz adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulmaması veya eşinize Sosyal Güvenlik Kurumuna sigorta primi yatırılmaması halinde gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır
Ancak eşiniz adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulması veya yanınızda çalıştırdığınız eşinizin sigorta primlerini yatırmanız halinde ücretin ödenmiş olduğunun kabul edilerek, Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri gereğince gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen vergilerin aynı Kanunun 98 inci maddesine göre muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir
Bilgilerinize rica ederim

Sonuç:
Eşimiz sadece ev de çalışmakla kalmayıp, işveren olan eşinin işyerinde yardım ediyorsa karşılığında ücret almıyorsa hem SGK hem de Gelir vergisi yönünden muaf olduğundan çiftte aile kazancınıza faydası olmaktadır
Kaynak: Alitezelcom