Bağlantı, Bağlantılı Davalar,objektif Bağlantı,subjektif Bağlantı Nedir.

BAĞLANTI

Bağlantı,aynı maddi ve hukuki nedenden doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm ötekini etkileyecek nitelikte olan davalar arasındaki bağBu davaların taraflarının aynı olup olmaması,aynı ya da farklı yargı yerlerinde,açılmış olması,bağlantı konusunda hiçbir rol oynamaz

İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38md'sine göre idare mahkemesi,vergi mahkemesi ya da Danıştay'da ya da birden fazla idare ya da vergi mahkemesine açılmış olan davalarda,bağlantının varlığına taraflardan birinin isteği üzerine ya da doğrudan mahkemece karar verilirBağlantılı davalardan birinin Danıştay'da bulunması halinde dava dosyası Danıştay'a gönderilirBağlantılı davalar aynı bölge idare mahkemesinin yargı çevresindeki mahkemelerde bulunursa,dosyalar doğrudan bölge idare mahkemesine gönderilirBağlantılı davaların birliştirilerek görülmesi için dosyaların gönderildiği mahkeme,bağlantının var olup olmadığı konusunu ivedilikle inceleyerek bir karara varırMahkeme bağlantının varlığına karar vermişse,bağlantılı davaları birlikte görerek hükme bağlar

Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu'na göre,bağlantılı davalar ayrı mahkemelerde açılmışsa,bunların aynı mahkemede birleştirilmesi konusundaki itiraz davanın başında ileri sürülmelidirÖteki davanın görüldüğü mahkeme,davalının bağlantı konusundaki itirazını haklı görerek davaların birleştirilmesine karar verirse,elindeki dosyayı ilk davanın açıldığı mahkemeye gönderirDavalar aynı mahkemede açılmışsa ,davaların bağlantı dolayısıyla birleştirilmesi istemi,davanın her evresinde yapılabilir (m48)Mahkeme,istemi haklı görürse,bağlantılı davaları birleştirerek yürütür ve karara bağlarİdari yargılama usulü ve ceza yargılama usulünden farklı olarak,hukuk yargılama usulünde farklı olarak,hukuk yargılama usulünde bağlantı nedeniyle davaların birleştirilmesine mahkeme kendiliğinden karar veremezbu konuda davalının istemde bulunması zorunludur

Ceza yargılama usulünde bir kimse birkaç suç işlemekten sanık olur ya da bir suçta her ne sıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunursa,açılan davalar arasında bağlantı vardırBir kişinin işlediği suçlarla ilgili bağlantıya sübjektif bağlantı,aynı suçu birden fazla sanığın birlikte işlemesi durumunda ortaya çıkan bağlantıya ise objektif bağlantı denirBundan başka ,bir suçun hazırlanması ,kanıtların yok edilmesi ve benzeri amaçlarla işlenen ikinci bir suç varsa,bu suçlar arasında geniş anlamda bağlantıdan söz edilirCeza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun 3ve 230maddeleri bütün bu bağlantı türlerini düzenlemiş ve bağlantı için irtibat sözcüğünü kullanmıştır

Farklı yerlerdeki ceza mahkemelerinin yetkisi içine giren suçlar bir üst mahkemede birlikte yargılanabilir (m4,5),ama şahsi dava konusu olan bir suça ilişkin yargılama ile ağır cezalık bir suça ilişkin yargılama birleştirilemez

Birleştirme yoluna gidilmesi yasal hükümlerce yasaklanmışsa ya da yargılamanın hızlandırılması bakımından birleştirmeden yarar beklenmiyorsa,bağlantılı davalardan birinin bekletilmesi olanağı vardırAyrıcabakbekletici sorun

Kaynak:AnaBritannica cilt 4 sayfa 139 frmsinsinet için derlenmiştir

BAĞLANTILI DAVALAR:


Madde 38 - 1 (Ek bent: 10/06/1994 - 4001/18 md) Aynı maddi veya hukuki sebepten doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek nitelikte olan davalar bağlantılı davalardır
2 İdare mahkemesi, vergi mahkemesi veya Danıştaya veya birden fazla idare veya vergi mahkemelerine açılmış bulunan davalarda bağlantının varlığına taraflardan birinin isteği üzerine veya doğrudan doğruya mahkemece karar verilir
3 Bağlantılı davalardan birinin Danıştayda bulunması halinde dava dosyası Danıştaya gönderilir
4 Bağlantılı davalar, değişik bölge idare mahkemesinin yargı çevrelerindeki mahkemelerde bulunduğu takdirde dosyalar Danıştaya gönderilir
5 Bağlantılı davalar aynı bölge idare mahkemesinin yargı çerçevesindeki mahkemelerde bulunduğu takdirde dosyalar o yer bölge idare mahkemesine gönderilir


BAĞLANTININ DANIŞTAYCA İNCELENMESİ:


Madde 39 - 1 Danıştayın dava konusu uyuşmazlığı incelemeye yetkili dairesi, bağlantılı dava dosyalarını öncelikle ve ivedilikle inceler ve karar verir
2 Danıştay bağlantının bulunduğuna karar verdiği takdirde:
a) (Değişik alt bent: 05/04/1990 - 3622/14 md) Davalardan biri Danıştayda açılmış ve çözümlenmesi Danıştayın görevine dahil bir uyuşmazlıkla ilgili ise, davaların tümü Danıştayda görülür ve durum ilgili mahkemelere ve taraflara bildirilir
b) Davaların çözümlenmesi, ayrı bölge idare mahkemesinin yargı çevresindeki idare veya vergi mahkemelerinin görevlerine giren uyuşmazlıklarla ilgili ise Danıştayın ilgili dairesi yetkili mahkemeyi kararında belirtir ve dosyaları bu mahkemeye göndererek diğer mahkemeye veya mahkemelere durumu bildirir Yetkili mahkeme de durumu ilgililere duyurur
c) (Değişik alt bent: 10/06/1994 - 4001/19 md) Danıştayca verilen karar bağlantı bulunmadığı yolunda ise, dosyalar İlgili mahkemelere geri gönderilir


BAĞLANTININ BÖLGE İDARE MAHKEMESİNCE İNCELENMESİ:


Madde 40 - 1 Bölge idare mahkemesi bağlantılı dava dosyalarını öncelikle ve ivedilikle inceler ve kararını verir Bölge idare mahkemesince verilen karar, bağlantının bulunduğu yolunda ise, yetkili mahkeme kararda belirtilmek suretiyle dosyalar yetkili mahkemeye gönderilir Durum ayrıca diğer mahkemeye de duyurulur Yetkili kılınan mahkeme durumu ilgililere bildirir
2 Bölge idare mahkemesince verilen karar bağlantı olmadığı yolunda ise, dosyalar ilgili mahkemelere geri gönderilir


BAĞLANTININ MAHKEMELERCE KABUL EDİLMEMESİ:


Madde 41 - Bağlantı iddiaları mahkemelerce kabul edilmediği takdirde, bu hususta verilen ara kararı taraflara tebliğ edilir Taraflar, tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içerisinde, aynı yargı çevresindeki mahkemeler için o yer bölge idare mahkemesine, 38 inci maddenin 2 ve 3 üncü fıkrasındaki durumlarla ilgili davalar için Danıştaya başvuruda bulunabilirler Başvuru üzerine bölge idare mahkemesi veya Danıştay görevli dairesince durum, yukarıdaki maddelerde yazılı usullere göre incelenerek karara bağlanır


BAĞLANTILI DAVALARLA İLGİLİ DİĞER ESASLAR:


Madde 42 - 1 Bağlantının varlığı yolunda idare ve vergi mahkemelerince veya bu konuda yapılacak itiraz üzerine bölge idare mahkemesi veya Danıştayca bağlantı hakkında karar verilinceye kadar usuli işlemler durur
2 Bağlantıya ilişkin işlemler sonuçlandırıldıktan sonra bu davalara bakmakla yetkili kılınan mahkeme veya Danıştay, davalara bırakıldığı yerden devam eder
3 Bağlantının bulunup bulunmadığı yolundaki bölge idare mahkemesi ve Danıştay kararları kesindir


MERCİ TAYİNİ:


Madde 44 - 1 Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına fiili veya hukuki bir engel çıktığı veya iki mahkemenin yargı çevresi sınırlarında tereddüt edildiği veya iki mahkemenin de aynı davaya bakmaya yetkili olduklarına karar verdikleri hallerde dava dosyaları, tarafların veya mahkemelerin istemi üzerine merci tayini için:
a) Uyuşmazlığın aynı yargı çevresindeki mahkeme veya mahkemeler arasında çıkması halinde, o yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine,
b) Sair hallerde Danıştaya,
Gönderilir
2 Danıştay ve bölge idare mahkemesi görevli ve yetkili mahkemeyi kararlaştırır
3 Danıştay ve bölge idare mahkemesinin bu konuda vereceği kararlar kesindir