Cebir, Cebir Yoluyla Suça Zorlanmış Olmanın Cesa Sorumluluğunu Kaldırabilmesi Hangi Koşullara Bağlıdır.

CEBİR

Cebir, hukukta,bir kimsenin ,istemediği bir şeyi yapmaya ya da yapmak istediği bir şeyi yapmamaya zorlanmasıBu zorlanma insan iradesi dışındaki doğal olaylar nedeniyle ortaya çıkabileceği gibi,bir kimsenin tehdit,korkutma ve kuvvet kullanma gibi eylemleri nedeniyle de gerçekleşebilir

Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 49 maddesine göre cebir yoluyla suça zorlanmış olmanın ceza sorumluluğunu kaldırabilmesi şu koşulların gerçekleşmesine bağlıdır;

1)- İlgili kişinin kendisine ya da başkasına karşı ağır bir tehlike söz konusu olması

2)- tehlikenin yalnızca bir kuruntuya dayanmayıp kesin ve gerçek olması

3)- tehlikeden başka türlü kaçınma olanağının bulunmaması

4)- failin kendisinin bu tehlikeye bilerek yol açmış olmaması

TCK'nın 188maddesine göre bir kimseyi bir fiili işlemeye ya da işlememeye ya da işlenmesine izin vermeye zorlamak başlıbaşına bir suçturBazen cebir kullanılması bir suçun bir öğesini oluştururÖrneğin 15 yaşını bitirmiş bir kimseyle cinsel ilişkide bulunmanın ırza tecavüz suçunun oluşturabilmesi için zorlama ya da korkutma gibi bir cebir yoluna buşvurulmuş olması gerekir(TCK m414,415)Hırsızlık benzeri bazı suçların işlenmesinde cebir kullanılması ,cezayı ağırlaştırıcı bir neden olarak kabul edilmiştir

Borçlar hukukunda ikrah adını alan cebir kullanılması,bir kimsenin ,yapmak istemediği bir sözleşmeyi yapmaya zorlanmasıdırBu manevi cebir ya da maddi cebir biçiminde ortaya çıkarÖrneğin bir kimsenin çocuğunun kaçırılabileceği tehdidiyle bir sözleşmeyi imzalamaya zorlanması durumunda manevi cebir söz konusudurcebre uğrayan kişi sözleşmenin feshedildiğini bir yıl içinde karşı tarafa bildirmezse ,fesih hakkı ortadan kalkar(Borçlar Kanunu md31) Bir kimsenin elini tutarak bir sözleşmeyi imzalamaya zorlanması durumunda ise bir maddi cebir vardırbu yoldan imzalanmış bir sözleşme doğrudan yok sayılır

Türk Medeni Kanununun 118maddesine göre kendisinin ya da yakını olan bir kimsenin canına,sağlığına ya da namusuna karşı çok ağır ve yakın bir tehlikeyle korkutulma sonucunda evlenen eş,bu evliliğin bozulmasına dava edebilirBu davanın süresi ,hak sahibinin fesih nedenini öğrenmesi ya da korkutma durumunun ortadan kalkması gününden başlayarak altı ay ve her ne olursa olsun evlenme gününden başlayarak beş yıldır

Kaynak;AnaBritannica cilt 7 sayfa 350 frmsinsinet için derlenmiştir