Gulag

Gulag




GULAG a (rusçada Glavnoye Upravleniye Lagerey'rtin kısaltması, Kamplar Genel Müdürlüğü)“Glavnoye Upravleniye Ispravitel'no-Trudovykh Lagerey i koloniy” or “The Chief Administration of Corrective Labour Camps and Colonies”

—1 Çalışma yoluyla ıslah kamplarının yönetimiyle görevli sovyet kuruluşu

—2 sovyet etki alanındaki ülkelerde toplama kampları ya da baskı sistemi

—ANSİKL 1919'da, Bolşevik devrimi'nin getirdiği toplumsal düzeni korumak amacıyla Sovyet Rusya'da bir zorunlu çalışma kampları ağı örgütlendi Bu girişime koşut olarak çalışma yoluyla ıslaha dayalı bir kurum oluşturuldu Buna göre, toplumsal açıdan tehlikeli görülen ve özgürlükten yoksun bırakılan her kişi çalışmak zorundaydı 1926 Ceza yasası adi suçlarla devrime karşı işlenmiş suçlar arasında ayrımlar getirdi; ikinciler için çok daha ağır cezalar koydu Çeka'ya, adalet işleriyle görevli Halk komlserliği'ne ya da içişleri'ne bağlı kamplar, koloniler ya da çalışma yoluyla ıslahı amaçlayan başka kuruluşlar, stallnci düzenin yerleşmesiyle birlikte çok büyük bir gelişme gösterdi

• Tutuklamalar Çeşitli toplumsal ya da ulusal gruplar yığınsal bir tutuklama dalgasının kurbanı oldu: eski burjuvazinin üyeleri, zengin köylüler ya da kulaklar (30'lu yılların başında), komünist örgütlerin üyeleri (1937-38), 1940'ta SSCB'ye bağlı ülkelerin yurttaşları (Polonyalılar, Baltık ülkelerinin vatandaşları, Batı Ukraynalılar) ve ikinci Dünya savaşı'ndan sonra da "vatan hainleri" (yani esaretten dönen askerler ya da "işbirlikçiler" ve uydu ülkelerin toplama kamplarındaki yurttaşları) Bunlar arasında çok sayıda tutuklu, Ceza ya-sası'nın 58 maddesi uyarınca 10 (hatta 25) yıl hapisle cezalandırıldı; bu madde, sovyet iktidarını zayıflatmaya ya da buna zarar vermeye yönelik eylemlerde bulunanı, casusluk yapan ya da bu suçlardan birini işleyenleri ihbar etmeyen "karşı devrimcileri" cezalandırıyordu 30'lu yıllarda bu tutuklamaların on milyon kişiyi (yedi milyonu erkek, üç milyonu kadın) kapsadığı sanılmaktadır

• Kamplar Genel olarak "kamp" sözcüğü, sektörlere, noktalara ve bölümlere ayrılmış belli sayıda kamptan oluşan bir toplama bütününü ifade eder; buralarda ayrılan çalışma ekipleri belli işleri yapmak üzere çalışma yerlerine gönderilirler Ko-lima, Norilsk, Uhta ve Vorkuta'dakilerle Komi Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Kazakistan bozkırlarındakiler en büyük toplama kampları arasındaydı Bunlar, önce NKVD'nin, ardından MVD'nin (Halk komiserliği, daha sonra içişleri bakanlığı) bir şubesi olan Gulag tarafından yönetiliyordu

• Kamp koşulları Çalışma yoluyla ıslah kamplarında ya da İTL'de (ispravitelno trudovoy-lager) tutuklular (zek ya da z/k veya zeka, rusçada zakliyuçennıy'in kısaltılması), çok ilkel araç-gereçlerle zor işleri yapmak zorundadır: ağaç kesimi, kanal ve demiryolu yapımı, altın, çeşitli madenler ya da kömür çıkarımı, kentlerin ya da sınai işletmelerin yapımı için gerekli toprak düzleme çalışmaları Az sayıda tutuklu, özellikle çaraçka'larda kalan bilimsel araştırmacılar kendi uzmanlık alanlarında çalıştırılmaktadır Üretilmesi gereken iş normları oldukça yüksektir; hükümlünün beslenmesi bu ölçülere ulaşılmasıyla orantılıdır Açlık-soğuk ve kötü sağlıkkoşullarının yanı sıra çoğu kez sıradan yönetimsel görevleri ellerinde bulunduran adi suçluların uyguladıkları terör ve Gulag görevlilerinin verdiği cezalar durumu daha da ağırlaştıran etmenlerdir Bu nedenle ölüm oranı çok fazla olup, Yejov'un emriyle başlayan ölüm cezalarını infaz dalgası (1937 -38) ve 1941 temizliği sırasında en yüksek noktaya ulaşmıştır "Çeka operasyon şubesinin sağladığı disipline karşın, özelikle 1948'den itibaren siyasal tutukluların çoğunun toplandığı özel kamplarda direnişler örgütlenebilmiştir Bunlar, Norilsk (1953), Vorkuta (1953-1955) ya da Kara-ganda'daki Kingir (1954) kampında büyük grevlere ya da ayaklanmalara yol açtı

• Toplama kampları kurumunun evrimi Stalin'in ölümünden sonra çeşitli aflar ve çok sayıda kararın yeniden gözden geçirilmesi, kamplardaki tutuklu sayısının büyük ölçüde azalmasını sağladı Gulag 1956'da dağıtıldı Yeni bir Ceza yasası (1960) ve yeni bir eğitici çalışmalar yasası (1969) hazırlandı "Kamp" sözcüğünün yerini "Çalışma yoluyla ıslah kolonisi" (ispravitelno-trudovaya koloniya ya da İTK) aldı; İTK'nın yönetimi de sırayla adalet, düzeni koruma ve içişleri bakanlıklarına verildi Bu kolonilerde adi suçluların dışında, Uluslararası af örgûtü'nûn "fikir suçluları" diye adlandırdığı kişiler de bulunmaktadır: dinsel toplulukların üyeleri, ülkeden ayrılma başvurusunda bulunan yurttaşlar (çoğu yahudi ya da alman), "sovyet iktidarını yıkma ya da zayıflatmaya yönelik kışkırtma ya da propaganda" yapmakla, "kışkırtıcılık" ve "asalaklık"la suçlanan rejim karşıtları En önemli "fikir suçları" Mordovya (Dubrovlag) ve Perm bölgesindeki koloni komplekslerinde bulunmaktadır