12-20-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlı Devletinin İ.Dünya Savaşında Savaştığı Sekiz Cephe Hangileridir?
Topraklarımızda Savaştığımız Cepheler
1 Kafkas Cephesi
2 Galiçya Cephesi
3 Filistin-Suriye Cephesi
4 Irak Cephesi
5 Çanakkale Cephesi
6 Hicaz-Yemen Cephesi
Topraklarımız Dışında Savaştığımız Cepheler
1 Makedonya
2 Kanal Cephesi
3 Romanya
Kafkas Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1 İttihatçıların Orta Asya’daki Türkleri birleştirme ve Hindistan’a kadar toprakları genişletme isteği
2 Almanların Bakû petrollerini ele geçirmek için Osmanlı’yı kışkırtması
3 Rusların Doğu Anadolu’ya saldırmasıyla mücadele başlamıştır (1 Kasım 1914)
4 Enver Paşa Sarıkamış’ta Ruslara karşı cephe açmıştır
5 90 000 asker Allahuekber Dağları’nda soğuktan donarak şehit olmuştur (Sarıkamış Faciası)
6 Ruslar, Doğu Anadolu’yu işgal etmiştir
7 M Kemal Muş ve Bitlis’i Ruslardan geri almıştır (1914)
8 Rusya’da Bolşevik İhtilali çıkmıştır (1917)
9 Rusya Brest Litowsk Antlaşması ile I Dünya Savaşı’ndan çekilmiş; Kars, Ardahan ve Batum’u Osmanlı Devleti’ne bırakmıştır (3 Mart 1918)
Kanal Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1 Osmanlı Devleti’nin Mısır’ı İngilizler’den geri alma düşüncesi
2 Osmanlı Devleti’nin, İngilizler’in Uzak Doğu sömürgeleriyle olan bağlantısını kesmek ve Süveyş Kanalı’nı ele geçirmek istemesi
3 Cephede mücadele 3 Şubat 1915’te başlamıştır
4 Almanya’nın desteği ile iki kez harekat düzenlenmiştir
5 Osmanlı Devleti başarılı olamamıştır (1916)
Suriye ve Filistin Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1 Osmanlı Devleti’nin İngilizler’in Süveyş’ten kuzeye doğru ilerleyişini durdurmak istemesi
2 İngilizler Halep’e kadar ilerlemiştir (1918)
3 Yıldırım Orduları Komutanı M Kemal Paşa, İngilizler’i Halep’in kuzeyinde durdurmuştur
4 Misak-ı Milli’nin Suriye sınırı çizilmiştir
Irak Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1 İngilizler’in Rusya’ya yardım ulaştırmak istemesi
2 İngilizler’in Musul-Kerkük petrollerine sahip olmak istemesi
3 İngilizler’in Hint deniz yolunun güvenliğini sağlamak istemesi
4 İngilizler’in Basra’ya çıkarma yapmasıyla başlamıştır
5 Türk ordusu Kut-ül Amare’de başarılı olmuş ise de, İngilizler Bağdat’ı ele geçirmiştir (11 Mart 1917)
Çanakkale Cephesi
Cephenin Açılma Nedenleri :
1 İtilaf Devletleri’nin Rusya’ya yardım göndermek istemesi
2 İtilaf Devletleri’nin Boğazlar’ı ele geçirerek, Osmanlı’nın İttifak Devletleri ile bağlantısını kesmek ve Osmanlı’yı saf dışı etmek istemesi
3 İtilaf Devletleri’nin Balkan devletlerini yanlarına çekmek istemesi
4 Osmanlı’nın Kafkas ve Kanal cephelerinden çekilmesinin sağlanmak istenmesi
Notlar:
İngiliz ve Fransız donanmaları Çanakkale Boğazı’na saldırmış, savaş başlamıştır (19 Şubat 1915)
Mayınlı boğazlardan İtilaf Devletleri geçememiştir
İtilaf Devletleri Gelibolu Yarımadası’na ve boğazın iki yakasına asker çıkarmıştır Türk askeri Gelibolu, Conkbayırı, Anafartalar’da başarı elde etmiştir Mustafa Kemal bu cephede başarılar kazanmıştır
Düşman askerleri sekiz ay sonra savaştan çekilmek zorunda kalmıştır (9 Ocak 1916)
Çanakkale Savaşı’nın Sonuçları : 1 I Dünya Savaşı’nda Osmanlı, yalnız bu cephede başarılı olmuştur
2 Çanakkale Savaşı, I Dünya Savaşı’nın uzamasına neden olmuştur
3 500 000 insan ölmüştür
4 M Kemal; önce albay, daha sonra da general olmuş, yurt içinde ve dışında tanınmıştır
5 Bulgaristan İttifak Devletleri yanında savaşa katılmıştır
6 Rusya’da Bolşevik İhtilali olmuş, SSCB kurulmuştur
7 Kafkas Cephesi kapanmıştır
8 Zafer, tutsak milletlere bağımsızlık mücadelesinde bir örnek oluşturmuştur
Hicaz-Yemen Cephesi
Cephenin Açılma Nedeni :
1 Osmanlı Devleti’nin kutsal yerleri İngilizlerden korumak istemesi
2 İngilizler Arapları Osmanlı aleyhine kışkırtmıştır
3 Fahrettin Paşa İngilizler’le ve Mekke Emiri Şerif Hüseyin ile mücadele etmiş, başarılı olunamamıştır
Galiçya, Romanya ve Makedonya Cephesi
Cephenin Açılma Nedeni :
1 Osmanlı Devleti’nin; müttefiklerine (özellikle Almanlara) yardım etmek istemesi
2 Osmanlı; Rusya, Romanya ve Fransa ile mücadele etmiş, fakat başarılı olamamıştır
Notlar:
Mustafa Kemal; Kafkas, Çanakkale ve Suriye-Filistin cephelerine katılmıştır
Kafkas ve Kanal cepheleri taarruz cepheleridir ve bu cephelerin açılmasında Almanya’nın isteği etkili olmuştur Kanal cephesinde Almanlar cephane yardımı da yapmışlardır
Osmanlı Devleti Galiçya, Romanya ve Makedonya Cephesi’nde kendi sınırları dışında savaşmıştır
Brest-Litowsk Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Berlin Antlaşması ile Rusya’ya verdiği Kars, Ardahan ve Batum’u geri almıştır
Osmanlı’nın kazandığı tek cephe Çanakkale’dir
Başta kazanılmaya çalışılıp kaybedilen cephe Irak’tır
|
|
|