Yenidünya-Giysi

Yenidünya-Giysi

Amerika'daki kolonilerde giyilenler başlangıçta Avrupa'dakilerin kopyasıydı Ne var ki, yeni yerleşim yerleri ve yeni maceralar arayan ilk öncüler daha sonra başlı başına bir moda yarattılar Yerliler'den hayvan derilerini sepilemeyi öğrendiler Deriler, pamuk gibi yumuşak oluncaya kadar geriliyor, ıslatılıyor ve hamur gibi yoğruluyordu Yerliler, beyazlara ayrıca bu derilerden pantolon ve mokasen benzeri şeylerin nasıl yapılacağını da öğrettiler Bunların hiçbiri Eskidünya'da bilinmiyordu Böylece Amerika'nın koşullarından doğan yeni bir moda ortaya çıktı

Erkekler avlanırken baştan geçme bol bir gömlek giyerlerdi Bu gömlek önden bağcıklarla kavuşturulur, boyu dizlere kadar iner, üzerine bir pelerin alınırdı Pelerin ve gömleğin dikişleri deri püsküllerle süslü olurdu Bazen de kürk parçaları süs işini görürdü
Bu giysiler rüzgâra ve yağmura karşı iyi bir koruyucu olan güdenden yapılırdı Avlanma giysileri için geyik derisi de kullanılır; bunlardan nakışlı gömlekler yapılırdı
Avcılar tilki, ayı, sincap derilerinden kasketler ve kepler giyer, keplerin arkasına bir tilki ya da kurt kuyruğu iliştirirlerdi

Kadınların giydikleri erkeklerinki kadar süslü değildi El dokuması kaba kumaştan giysiler giyerlerdi Bazen kentlerden dantel, kurdele gibi şeyler gelirdi Onü dantelli, bol etekli giysilerinin üzerine bir şal alır, kötü havalarda bunu başlarına örterlerdi Dayanıklı ayakkabılar ya da mokasenler giyerlerdi Yazın ise yalınayak gezmeyi yeğlerlerdi Sadelikleri saç biçimlerinde de kendini gösterir, saçlarını ya örer ya da topuz yaparlardı Takı, yelpaze, fiyonk türünden süs eşyaları kullanmazlardı

Daha sonra 18 yüzyılda zenginler arasında dantelli gömlekler, kravatlar, desenli yelekler ve rengârenk çoraplar moda oldu Güneyli kadınların sahip oldukları brokarların ve ipeklilerin değerine paha biçilmezdi Erkeklerin giyimleri de kadınlannki kadar masraflıydı George Washington, son derece ağır kadife ve ipek takımlar giyerdi Benjamin Franklin ise parlak renkli giysilerden hoşlanırdı

19 Yüzyıl

19 yüzyılın başlarında giyimlerine düşkün erkekler, daha önce pek gözde olan ipekli ve saten kumaşlardan vazgeçerek güzel dikilmiş ve iyi oturtulmuş giysilere önem vermeye başladılar 1830'larda, tozluk ve ayak bileklerinin üzerinde dar pantolonlar giyiliyordu Sonradan, bugün de giyilen, klasik pantolon ortaya çıktı

Ceket renkleri mavi, yeşil ya da kahverengi iken, pantolonlar çok daha açık renk, hatta beyaz oluyordu Yüzyılın ortalarına doğru siyah redingotlar giyilmeye başlandı Oysa pantolonlar değişik renklerde ya da ekose olabiliyordu Pantolon ve ceketin aynı kumaştan yapıldığı takım giysiler ancak 1860'tan sonra giyilmeye başlandı

19 yüzyılın sonlannda erkekler yakalık ve kravat takmaya başladılar Bu gelenek zamanımızda da sürüyor Erkeklerin resmi çağrılarda giydikleri beyaz ceket ve beyaz papyon ya da siyah smokin ve siyah frakla siyah papyon 1900'den beri hemen hiç değişmedi

Erkek modası zaman içinde gitgide daha az değişikliğe uğrarken, son 150 yıl içinde kadın modası her yıl yenilendi 19 yüzyılın başında kadınlar pamuklu ya da muslinden, beli yukarıda, geceliği andırır giysiler giyiyorlardı Sonraları altına,bir tanesi at kılından olmak üzere, dört beş kat jüpon giyilerek eteklerin kabarık durması sağlandı
1830'larda bel eski yerine inerek, kollar omza doğru kabartıldı, bunun adı "koyun budu" modasıydı 1850'lerde jüpon giyilmesini gerektirmeyen telden bir kafes kullanıldı Giysilerin kolları dar ve uzun, yakaları dikti Kraliçe Victoria döneminin sona ermesiyle, sade, ayak bileğine kadar inen etekler giyilmeye başlandı Koyun budu kollar geri geldi

Mantolar, şallar, pelerinler çok çeşitlilik gösteriyordu Büyük eteklerin üzerine manto giymek rahat olmadığından geniş şallar ve pelerinler kullanılırdı Günümüz etek ceketin ya da tayyörün ilk biçimi 1860'larda ortaya çıkan "yürüyüş giysisi"ydi ABD'de ve Avrupa'da kadın hakları mücadelesinin yükseldiği bu yıllarda, kadın giysilerinin daha rahat olması yolunda kampanyalar yürütüldü Kadınlar spor yapmaya başladıktan sonra tenis ve bisiklet için özel giysiler giymeye başladılar Mayolar, düğmeli bir bluz ve külot pantolondan oluşuyordu Bazı cesur kadınlar kısa, şalvar türü şortlarla bisiklete binmeye başladı

19 yüzyılın muslin elbiseleri ile sivri burunlu, topuksuz, ipekli kumaştan ayakkabılar giyilirdi 1870'lerde kadifeden, düğmeli ve topuklu botlar moda oldu Kadınlar 1820'lerde belden kuşaklı bol paçalı pantolonlar giymeye başladılar Bundan 40 yıl sonra golf pantolon moda oldu