Kayaçlar - Bazalt Nedir? |
12-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kayaçlar - Bazalt Nedir?Bazalt Nedir? Bazalt Hakkında Bazalt, yerkabuğunun çatlaklarından dışa*rı çıkan erimiş lavların soğuyup katılaşmasıyla oluşan volkanik bir kayaç türüdür Bazaltların rengi kurşuni ya da siyah, yo*ğunluğu da öbür volkanik kayaçların çoğun*dan daha fazladır Yeryüzünde çok yaygın olan volkanik kay açlara, örneğin riyolite oran*la silis içeriği daha düşük, demir ve magnez*yum oranı ise oldukça yüksektir Yapısındaki başlıca mineraller feldispat, piroksen, olivin ve demir oksitleridir Bazalt kayaçlannın hemen hepsi kristalli yapıdadır; yalnız lavların hızla so*ğumasıyla oluşan bazaltlar camsı bir görünüm kazanır Okyanus sırtlarındaki ve okyanus tabanın*daki yanardağ patlamaları bazalt oluşumuna yol açar Örneğin İzlanda Adası okyanus sır*tındaki, Havvaii Adaları ise okyanus tabanın*daki yanardağlardan püsküren lavların katı-laşmasıyla oluşmuş bazaltlı adalardır Ja*ponya ve ABD'de okyanus kıyısındaki yanar*dağların lavları silisçe daha zengin olduğu için, buralarda bileşimi granite benzeyen riyo*lit gibi kayaçlar daha yaygındır Erimiş lav akıntılarının çok geniş alanları kaplamasıyla yeryüzünde sınırsız bazalt böl*geleri oluşmuştur Örneğin ABD'nin kuzey*batısında, Hindistan ve Brezilya'da binlerce kilometre genişliğinde bazalt platoları vardır Çok akışkan olan bazalt lavları yavaş yavaş soğurken, katılaşan lav kütlesi büzülüp çatla*yarak çok köşeli sütunlar oluşturur Bazalt sü*tunlarının en çarpıcı örnekleri, İskoçya açık*larındaki Staffa Adası'nda bulunan Fingal mağarasında ve Kuzey İrlanda'nın Antrim bölgesindeki Devler Yolu'ndadır Ayrıca ABD'de Hudson Irmağı boyundaki Palisa-des'de ve California'nın Yosemite Ulusal Par*kı yakınlarındaki Şeytan Kazıkları'nda da bu tür oluşumlar bulunur |
|