Radyoaktivite Hakkında Detaylı Konu Anlatımı Kimya Dersi Özet

RADYOAKTİVİTENİN TANIMI Bazı elementlerin kendiliğinden ışın ve enerji salmasıdır Bu tanımı daha da açacak olursak,şöyle diyebiliriz:Uzayda enerjini belirli bir kaynakta tanecik ya da tanecik demetleri biçiminde yayılarak iletimi Işınım sözcüğü yalnız enerjinin yayılımını ve iletimini değil,enerjinin kendisini de kapsar Röntgen ışınları elektromanyetik ışınım adıyla bilinen genel türde bir ışınımdır;röntgen ışınlarının yanısıra elektromanyetik ışınım gamma ışınımlarını,morötesi ışınları,görünür ışığı,kızılötesi ışınları,mikrodalgaları ve radyo dalgalarını da kapsar Elektromanyetik ışınım başka bir türüyle yüksek hızla hareket eden tanecikler biçiminde ışınım arasındaki ayrım her zaman kesin değildir;bir elektromanyetik dalga tanecikmiş gibi,tanecik ya da tanecik demetleri de elektromanyetik dalgaymış gibi hareket edebilir Atomu iyona dönüştüren ışınmaya ise iyonlaşmış ışınım adı verilir;atom,proton ve nötronlardan oluşan bir çekirdekle,çekirdeğin çevresinde dönen bir ya da birkaç elektrondan oluşur;iyonlaşmış ışınım olan atom,elektron yiyerek iyona dönüşür İyonlaşmaya ışınım ise,morötesi o,ışınları,görünür ışığı ve radyo dalgalarını kapsar İyonlaşmış ışınımın başlıca iki türü vardır: 1-)Elektromanyetik ışınım (Röntgen ışınları ve gamma ışınları) 2-)Tanecik ışınımı (Alfa parçacıkları,beta parçacıkları,nötronlar ve kozmik ışınlar) 1-)ELEKTROMANYETİK IŞINIM: a-)Röntgen ışınları:Işığa benzeyen fakat gözle görülmeyen, oldukça delici özellikli bir radyasyon Röntgen ışınlarına X ışını da denir Sebebi;bu ışınları keşfeden ve ışınların özelliklerini tam bulamayan Wilhelm Conrad Rontgen “bilinmeyen” manasında kullanmıştır Röntgen ışınlarının meydana gelişi ise : Röntgen ışını meydana gelirken,katottan çıkıp süratle hareket eden elektron katodun tam karşısındaki maden levhanın atomlarına vurunca, iç yörüngelerde dönmekte olan bir elektronu atomdan dışarı atar Bu elektronun boş kalan yerine dış yörüngeden bir elektron atlar Elektronlar bir yörüngeden diğerine geçerken enerji enerji seviyeleri değiştiği için radyasyon yayarlar Bu radyasyonların frekansları,frekans spektrumunda belli bir bölgedir Meydana gelen bu radyasyonlar röntgen ışınıdır Göze görünen ultraviyole ışınlar, atomun dış yörüngesinde bulunan elektronlar tarafından; röntgen ışınları ise iç yörüngelerde bulunan elektronlar tarafından meydana gelir Röntgen ışınları en çok tıpta kullanılır Arkeologlar da röntgen ışınlarından yararlanır Röntgen ışınları ile çalışan mikroskoplar da vardır Bileşiklerin kimyasal analizleri yapılabilir Askeri maksatla,balistik füzelerin elektronik kumanda ve parçalayıcı maddesini tahrip etmede de X ışınlarından faydalanılır b-)Gamma Işınları ( ):Kısa dalga boylu elektromanyetik radyasyonlardır Alfa veya beta ışıması yapan çekirdek uyarılmış hale geçer Bu uyarılmış halden normal hale geçen çekirdek enerji fazlasını gamma ışını halinde verir Mesela; RaD RaE + (0,018 MeV) bozunmasından sonra meydana gelmiş uyarılmış RaE hemen 0,047 Mev’lik gamma ışınları verir Gamma ışınlarının enerjileri yüksek olup,birkaç cm kurşundan geçerler Gamma ışınlarının doğrudan doğruya iyonlaştırıcı özelliği yoktur Yüksüz olduğundan manyetik alandan sapmadan geçer Röntgen ışınlarının özelliklerine sahip olan gamma ışınları, fotoğraf plakalarına etki eder ve flüoresan meydana getirir 2-)TANECİK IŞINIMI: a-)Alfa Parçacıkları: ( ):Bir helyum çekirdeği olup,iki proton ve iki nötrona sahiptir Elektrik yükü 2+, kütlesi 4’türAlfa ışınlarının hızı, yayılan atoma tabi olarak, 1/10 – 1/15’i kadardır