|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
ansiklopedik, bilgi, buharlaşma, hakkında, kaynama, süblimleşme |
![]() |
Kaynama, Buharlaşma Ve Süblimleşme Hakkında Ansiklopedik Bilgi |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kaynama, Buharlaşma Ve Süblimleşme Hakkında Ansiklopedik BilgiBuharlaşma Sıvı bir maddenin ısı olarak gaz haline geçmesi olayına buharlaşma denir ![]() ![]() ![]() Buharlaşmaya basınç ve diğer fiziksel şartların etkisi çoktur ![]() · Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir ![]() · Maddeler dışarıdan ısı alarak buharlaşırlar ![]() ![]() · Sıcaklığın artması buharlaşmayı hızlandırır ![]() · Açık hava basıncının azalması buharlaşmayı artırır ![]() · Sıvının açık yüzey alanı arttıkça buharlaşma daha fazla olur ![]() · Rüzgarlı havada buharlaşma fazla olduğundan çamaşırlar daha çabuk kurur ![]() Kaynama Bir kapta bulunan sıvı ısıtılırsa sıcaklığı yükselir ve buharlaşma artar ![]() ![]() ![]() Kaynama Sıcaklığı Sabit atmosfer basıncı altında bütün sıvı maddelerin, sıvı halden gaz hale geçtiği sabit bir sıcaklık değeri vardır ![]() ![]() ![]() Buharlaşma Isısı Kaynama noktasına gelmiş 1 gram sıvı maddenin tamamının aynı sıcaklıkta gaz haline gelmesi için verilmesi gereken ısıya buharlaşma ısısı denir ![]() ![]() Q=m ![]() bağıntısı ile bulunur ![]() Lb = 540 cal/g dır ![]() ![]() Gaz halindeki bir maddenin ısı vererek sıvı hale geçmesine yoğunlaşma denir ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynama ve yoğunlaşma anında maddenin sıcaklığı değişmez ![]() Bir maddenin kaynama sıcaklığı ile yoğunlaşma ısısı eşittir Bir maddenin buharlaşma ısısı ile yoğunlaşma ısısı eşittir ![]() Kaynama sıcaklığı ile buharlaşma ısıs ayırt edici özelliklerdendir ![]() Süblimleşme Bazı katı maddeler ısıtılınca sıvı hâle geçmeden doğrudan gaz hâle geçerler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynama ve Yoğunlaşmaya Etki Eden Faktörler Yine erime ve donmada olduğu gibi, kaynama ve yoğunlaşmaya etki eden faktörler vardır ![]() ![]() · Kaynama olayının gerçekleşmesi için, buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() Deniz düzeyinde 100 °C de kaynayan saf su, Ankara?da 96 °C de, Erzurum?da ise 94 °C de kaynar ![]() Düdüklü tencerede basıncın artmasıyla sıvının kaynama sıcaklığı artırılır, dolayısıyla yemekler daha çabuk pişer ![]() · Saf sıvı içine karıştırılan farklı maddeler sıvının saflığını bozar ![]() ![]() ![]() Suyun Hal Değişim Grafiği Bir parça buz ısıtıldığında önce sıcaklığı artar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Buzun erime ısısı Le = 80 cal/g, buharlaşma ısısı Lb = 540 cal/g dır ![]() ![]() ![]() Madde ısı hızı sabit olan ocakla ısıtılıyorsa, ısı ekseni yerine zaman ekseni alınabilir ![]() GENLEŞME Isı alan cisimlerin moleküllerinin hareketi artar ![]() ![]() ![]() Isıtılan cisimlerin hacminde meydana gelen artışa genleşme, azalmaya ise büzülme denir ![]() Genleşme ve büzülmelerin sonucunda elektrik tellerinin yazın sarkık, kışın ise gergin durduğu görülür ![]() ![]() Katılarda Genleşme Katı madde, çubuk şeklinde ise boyca uzama, levha şeklinde ise yüzeyce genleşme, küre ve silindir gibi cisimlerde ise hacimce genleşme olarak incelenir ![]() Boyca Uzama Katı bir çubuk, ısıtılıp sıcaklığı artırıldığında boyunun uzadığı gözlenir ![]() ![]() ![]() ![]() İlk boyu l0 olan bir çubuğun sıcaklığı DT kadar artırılırsa, boyundaki Dl uzama miktarı, Dt=l0 ![]() ![]() bağıntısı ile hesaplanır ![]() ![]() Birim uzunluktaki bir çubuğun sıcaklığı 1 °C artırıldığında boyundaki uzama miktarı boyca uzama katsayısına eşittir ![]() Uzama katsayısı katı maddeler için ayırt edici bir özelliktir ![]() Çubuk şeklindeki maddelerin boyca uzaması kesit alanına bağlı değildir ![]() ![]() Genleşmenin terzi büzülmedir ![]() ![]() a uzama katsayısı büyük olan çubuk, ısıtıldığında fazla uzar soğutulduğunda ise fazla kısalır ![]() İlk boyları eşit olan X ve Y metal çubuklarından X in uzama katsayısı Y ninkinden büyük olsun (aX > aY) ![]() Bu çubukların sıcaklığı eşit miktar artırılırsa, X in boyu daha fazla uzar ![]() ![]() Fakat bu çubuklar birbirinden ayrılmayacak şekilde perçinlenmiş iseler, ısıtıldıklarında ya da soğutulduklarında bükülme meydana gelir ![]() X in uzama katsayısı Y ninkinden büyük olduğundan, ısıtılma sonucu X çubuğu daha fazla uzayacağı için Y nin üzerine doğru bükülür ![]() ![]() Yüzeyce Genleşme İnce levha şeklindeki katı maddelerin kalınlığındaki genleşme, yüzeyindeki genleşmenin yanında çok küçük kaldığı için dikkate alınmaz ![]() ![]() Yüzey alanı S0 olan ince metal bir levha ısıtıldığında yüzey alanı artar ![]() DS=So ![]() ![]() bağıntısı ile hesaplanır ![]() ![]() ![]() Şekildeki levhanın içindenr yarıçaplı bir parça çıkarılıp atılıyor ![]() a ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() b ![]() ![]() ![]() ![]() Hacimce Genleşme Bütün maddeler hacimce genleşir ![]() ![]() İlk hacmi V0 olan küresel bir cismin sıcaklığı DT kadar değiştirildiğinde hacmindeki değişme miktarı olan DV, bağıntısı ile bulunur ![]() Buradaki a değerine hacimce genleşme katsayısı denir ![]() a = 3a diyebiliriz ![]() Sıvılarda Genleşme Sıvılar içinde bulundukları kabın şeklini alır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu bağıntıya göre, aynı cins sıvıların sıcaklığı eşit miktar artırılırsa, hacmi büyük olan sıvı daha fazla genleşir ![]() ![]() +4 °C de hacmi en küçük değerini alır ![]() ![]() ![]() +4 °C de hacmin minimum olduğu yerde özkütle maksimum değerini alır ![]() ![]() Şekilde kesit alanı veri len K, L, M kaplardaki aynı cins sıvıların sıcaklıkları eşit miktar artırıldığında, L ve M kaplarındaki sıvılar eşit miktar genleşir ![]() r DV = V0 ![]() ![]() ![]() ![]() Fakat genleşen sıvıların kaplardaki yükselme miktarlarına bakılırsa, durum değişir ![]() ![]() ![]() Fakat L nin kesit alanı da K nin kesit alanının iki katı olduğundan K ve L deki sıvı yükselmeleri eşit olur ![]() |
![]() |
![]() |
|