12-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkçenin Genel Özellikleri
Türkçenin Genel Özellikleri
Türkçenin Genel Özellikleri - Dilde Yozlaşmaya Karşı Akımlar - Teknoloji ve Dil - Türkçenin Yabancılaştırılmasını Nasıl Önleriz
Türkçenin Genel Özellikleri
TÜRK DİLİNİN AİT OLDUĞU DİL AİLESİ, GENEL ÖZELLİKLERİ
Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu oluşturur Bu ailenin diğer üyeleri Moğolca, Mançu-Tunguzca ve Korecedir Japoncanın Altay dil ailesinin bir üyesi olup olmadığı konusu tartışılmaktadır
Türkçe, diğer Altay dilleri gibi eklemeli, yani sözcüklerin eklerle yapıldığı ve çekildiği, sondan eklemeli bir dildir
Türkçe sözcüklerde, Arapça, Almanca vb dillerde görülen erillik, dişillik (yani cinsiyet ayrımı) özelliği yoktur
Türkçede sayı sıfatlarından sonra gelen adlar çoğul eki almazlar Yani üç ağaçlar değil üç ağaç
Önlük-artlık (kalınlık-incelik) ve düzlük-yuvarlaklık uyumları vardır İlk uyuma göre bir sözcükteki ünlüler ya hep art veya ön, ikinci uyuma göre de ya hep düz veya yuvarlak olurlar
f, j ve h ünsüzleri Türkçe kökenli sözcüklerde bulunmazlar (Bir kaç Türkçe sözcükte başka seslerden değişmiş olarak f görülebilir: öfke < öpke, ufak < ubak vb )
Türkçe sözcüklerde söz başında bulunabilen ünsüz sayısı sınırlıdır: b, ç, d, g, k, s, t, v, y
c ünsüzü, söz başında başka ünsüzlerden değişmiş olarak bir kaç sözcükte bulunur: cibinlik < çıpın vb
n ünsüzü Türkçe kökenli sözcükler içinde yalnız ne ve türevlerinde bulunur: ne, neden, niçin, nasıl vb
p ünsüzü de söz başında, bir kaç Türkçe sözcükte b'den değişmiş olarak bulunur: piş- < biş-, parmak < barmak vb
Konuşma Dili ve Yazma Dili
Dil hem yazılı hem sözlü olabilir Konuşma dili yazının icadından binlerce yıl öncesinden beri gelişmiştir Elbette, yazı dili ile konuşma dili arasında önemli farklar vardır, temel öğeleri farklıdır Biri kelimelerden, diğeri seslerden oluşur Yazı dilinin biçimi gelenekler ve gramerciler tarafından konuşma diline oranla çok daha dikkatli bir şekilde düzenlenmiştir Konuşurken ve yazarken kullanılan kelime dağarcığı genellikle daha geniştir Bundan başka, konuşma ve yazı dillerinin gramerleri farklıdır
Bu iki yolla farklı dilde bilgi aktarma eğilimi vardır Ayrıca konuşma dilinde, yazı diline oranla daha fazla tekrar ve fazladanlık vardır Buna ana dilimizden örnek vermek gerekirse; yazı dilinde genellikle "c" olarak yazılan ses[size="3">, diaspora kabardeylerinin konuşma dilinde "]Teknoloji[/size] artık neredeyse hayatımızın bir parçası oldu Cep telefonları , internet üzerinden yazışmalar , elektronik posta ve bunlar gibi bir çok şey hayatımızı son derece kolaylaştırıyor Fakat hayatımızı kolaylaştırdığı gibi dilimizden de bir çok şeyi alıp götürüyor
Cep Telefonu Mesajları ve İnternet Yazışmaları
Günümüzde insanların büyük bir kısımı ve özellikle gençleriletişimlerini cep telefonları ve bilgisayarlar ile birbirlerine gönderdikleri mesajlar ile sağlıyorlar Çünkü bu güzel icat insanların iletişimini son derece kolaylaştırıyor Fakat nedense insanlar bu güzel icadın yanlış kullanıldığında dillerinden bir çok şeyi alıp götürdüğünün farkında değil
1 Sesli Harf Kullanılmıyor !
Herkesin başına gelen büyük bir sorun bu Artık nedense mesajlarda sesli[size="3"> harf kullanılmıyor Bize "]İletişim[/size] Sağlanıyor
Bu kadar zengin bir içerikte olan Türkçe sanki yetmiyormuş gibi bir de işin içine yabancı kelimeler giriyor Dil öğrenmek kesinlikle çok güzel bir şeydir fakat iki dil birbirine karıştığı zaman aslında durum çok saçma bir hal alıyor
Örnek Mesaj
Yeni aldığın ayakkabılar çok cool olmuş
Burada Türkçede bulunan bir çok kelimeyi kullanabiliriz Örneğin "Yeni aldığın ayakkabılar çok güzel olmuş" veya "çok hoş olmuş" diyebiliriz Fakat nedense bu hatayı yapan insanlar işin içine yabancı dil sokunca kendilerini kültürlü gösterdiklerini zannediyorlar
* imlâ kılavuzu bkz
Yazım Yanlışları
Yazım Kuralları ve Türkçe?nin Doğru Kullanımı
Bir yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın önemli bir rolü ve sorumluluğu bulunmaktadır Bu yüzden mesajı ileten kişi mesajını yazılı olarak iletirken bir takım yazım kurallarına uyması gereklidir Özellikle öğrencilerin yazı yazarken yaptıkları en önemli hata, noktalama işaretlerine uymamalarıdır
Yazılarda noktalama işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde kullanılmamaktadır İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara özenle uyulmalıdır
Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk konusuna dikkat edilmelidir Örneğin,
Noktadan ve virgülden önce boşluk bırakılmamalıdır
Noktadan ve virgülden sonra boşluk bırakılmalıdır Boşluk bırakılması unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir sözcük olarak algılanmaktadır Bu da yazıların kağıt üzerindeki düzenlemesini olumsuz etkilemektedir
Parantezler açılırken parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında boşluk olmamalıdır Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk olmamalı, sonrasında ise olmalıdır
Diğer bir hata türü yazım yanlışlarıdır Sözcükler Türk Dil Kurumu?nun belirlediği kurallar göz önünde bulundurularak yazılmalıdır
Yaygın olarak yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır Örneğin ?neden olmak?, ?yol açmak? ve ?sağlamak? gibi sözcükler çok farklı anlamları verebiliyorken aynı anlamda kullanılmaktadırlar
Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılığı kullanılmaktadır
Dilde Yozlaşmaya karşı Akımlar
Son yıllarda Türkçe'de meydana gelen yozlaşmanın büyük artış göstermesi çeşitli çevrelerce farkedilmiş ve buna önlem alma yoluna gidilmiştir; Türk Dil Kurumu bu konuda çeşitli çalışmalar yapmaktadır Oktay Sinanoğlu gibi ünlü Türk profesörleri de konuya kendi bakış açıları ile eğilmiştir Hatta Sinanoğlu, yazmış olduğu "Bye Bye Türkçe" gibi kitaplarla halkı bu konuda duyarlı olmaya davet etmiş, halkı aydınlatmaya çalışmıştır 2003 yılından itibaren, çeşitli üniversitelerde öğrenciler tarafından Türkçe Toplulukları kurularak gençlere Türkçe'ye sahip çıkma bilinci aşılanmaya çalışılmaktadır
|
|
|