Prof. Dr. Sinsi
|
Kökenine Göre Diller
Kökenine Göre Diller
Dillerin Sınıflandırılması - Dil Aileleri
Köken bakımından birbirine yakın, aynı kaynaktan çıkan akraba diller dil ailelerini oluşturlar Dillerin birbirleriyle bir dil ailesi oluşturacak şekilde akrabalıklarının saptanmasında o dillerin ses yapısı, şekil yapısı, cümle yapısı, köken bilgisi ve ortak kelimeleri bakımlarından benzerlikleri araştırılır Bir dil ailesindeki dillerin kökenini oluşturan ana dile ait metinler pek bulunmasa da gruptaki diller arasında yukarıda sayılan noktalar bakımından benzerliklerin bulunması, zamanla birbirinden uzaklaşan dillerin, bilinmeyen bir yerde ve zamanda konuşulan ana dilden ortaya çıktığını göstermektedir Bir ana dile ait metinler olmasa bile, bu ana dilin bir çok özelliğini, kendisinden türeyen, ailedeki dilleri birbirleriyle karşılaştırarak tespit etmek mümkündür
Dil ailesi ifadesi, dillerin köken akrabalığını belirtmeye yarar Bu terim, akraba dilleri konuşan milletlerin aynı soydan geldikleri anlamını taşımaz ?Aynı soydan gelen ve dilleri akraba olan milletler bulunduğu gibi, ırk bakımından birbirleri ile hiçbir ilişkisi bulunmayan fakat aralarında kültür ilişkisi ve kültür bağı görülen milletler de vardır Nitekim, Hint ? Avrupa dil ailesi içinde yer alan diller, birbirleri ile soy bağı bulunmayan birçok millet tarafından konuşulmaktadır Bu diller herhangi bir soy ve ırk birliğine bağlı olmaksızın, temelde ortak bir ana dile dayanan, birbirinden türemiş; fakat zaman içinde değişip başkalaşmış olan dillerdir Fransız ve Rumen dillerinin Lâtinceden türemiş olmaları gibi
Aynı dil ailesinden gelen diller arasındaki akrabalık da derece derecedir Bir ana dilin ayrı ayrı kollarından gelen diller, İngilizce ile Farsçada olduğu gibi uzak akrabalardır Aynı ana dilin aynı dalından gelen kollar ise Almanca ve İngilizcede olduğu gibi yakın akrabalardır ?
Köken akrabalığına dayanan belli başlı dil aileleri şunlardır:
Hint Avrupa Dilleri Ailesi
Avrupa Kolu:
Germen dilleri: İngilizce, Almanca, Felemenkçe, İskandinav dilleri
Roman dilleri: Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence Bu kolun ana dili, Lâtincedir
İslâv dilleri: Rusça, Sırpça, Lehçe, Bulgarca
Yunanca, Litvanca, Arnavutça ve Keltçe, Hint- Avrupa dil ailesinin Avrupa kolundaki diğer dillerdendir
Asya Kolu: Bu kolda Hint ? İran dilleri yer almaktadır: Tarihî Sanskritçe ile başlıca Hint dilleri; eski, orta ve yeni Farsça
Bu grupta yer alan diğer bir dil de Ermenicedir
Hami Sami Dilleri Ailesi
Sami dilleri: Arapça, İbranice, Aramca, eski Suriye, eski Tunus dilleri, Habeş ? Zenci dilleri ve ölü bir dil olan Akadca
Mısır dilleri: Eski Mısır dili, Kıptî dili
Libya ve Berber dilleri: Libya?da konuşulan dil, çağdaş Berber lehçesi
Çin ? Tibet Dilleri Ailesi:
Çin ve Tibet dilleri bu dil ailesini oluşturur
Bantu Dil Ailesi:
Orta ve Güney Afrika?da konuşulan Bantu dilleri
Kafkas Dilleri:
Abaza, Çerkez, Çeçen, Lezgi, Gürcü, Lâz dilleri Bu dillerde ses sistemleri ve iç yapıları bakımından öteki dil ailelerine göre büyük farklılıklar vardır
Ural Dil Ailesi
Ural ? Altay dil grubunun Ural kolunu oluşturan bu dil ailesi kendi içinde iki kola ayrılır:
Fin ? Ugur kolu: Fince, Lapça, Macarca, Ugurca
Samoyet kolu: Samoyet dilleri
Altay Dil Ailesi
Bu dil ailesinde Türkçe, Moğolca, Mançuca ve Tunguzca, vardır Altayistik çerçevesindeki çalışmalarda Korece ve Japoncanın da bu dil ailesinden olduğu düşünülmektedir Korecenin Altay dilleriyle akrabalığına kesinleşmiş gözüyle bakılmakla birlikte Japoncanın akrabalığı henüz kesinleşmemiştir
alıntı
|