Şiirde Tema

Şiirde Tema

şiirin şiirde soyut kavramlar - aynı temalı şiirler - şairin şiirle iletmek istediği mesajlar

Her eserin bir yazılış amacı, iletmek istediği bir mesaj vardır Eserde iletilmek istenen mesaja "tema" denir

Şiirde daha çok duygu ve hayaller işlenir; bir şiirde yoğun olarak işlenen duygular ve hayaller şiirin temasını oluşturur

Şiiri oluşturan her birimin bir teması vardır Bu temalar birleşerek şiirin ana temasını oluşturur

Şiirde işlenen temalar soyut bir kavram veya düşüncedir, bu soyut kavramlar şiir dışında da vardır Şiirle somutlaştırılan temaya da "konu" denir

Aynı temayı işleyen birden çok şiir vardır Ancak bazıları diğerlerinden daha başarılıdır; bunun nedeni, temanın işleniş biçimidir

Şiirde işlenen temanın şiirin yazıldığı dönemle ve şairle ilişkisi vardır

Örnek:

Mert dayanır, namert kaçar

Meydan gümbürgümbürlenir (Mert ve namert arasındaki fark)

Şahlar şahı divan açar

Divan gümbür gümbürlenir

Yiğit kendini öğende

Oklar menzilin döğende (Yiğitlik)

Şeşper kalkana değende

Kalkan gümbür gümbürlenir

Ok atılır kalesinden

Hak saklasın belâsından (Köroğlu'nun yiğitliği)

Köroğlu'nun narasından

Her yan gümbür gümbürlenir

Köroğlu

Şairin şiirde iletmek istediği mesaj yiğitlik ve yiğitliğin gücüdür Şair savaş tasvirleriyle yiğitliği somutlaştırmıştır

Şiirin konusu "yiğitleri övme"dir

Şiirin yazıldığı dönem ve şairle ilişkisi:

Köroğlu 16 yüzyılda yaşadığı sanılan bir şairdir Bolu'nun Gerede ilçesindendir Celâlî İsyanları'na karışmıştır Sivas - Tokat arasındaki kervan yollarını kesmiş, aldıklarını fakir halka dağıtmıştır Babasının intikamını almak için dağa çıkmış Bolu beyine karşı savaşmış; güçsüzleri, haksızlığa uğrayanları korumuş bir yiğittir

Görüldüğü gibi şairin hayatında öne çıkan en önemli özellik yiğitliği; yaşadığı dönemin en önemli özelliği ise haksızlıkların olmasıdır

Şiirin teması ve yapısı arasında ilişki vardır Tema, şiirin yapısı ve anlatımıyla somutlaştırılır

Yapıyı meydana getiren ses ve anlam kaynaşmasından oluşan birimlerin tümü "tema"yla birleşir

Temayı bulmak için "Şair, bu şiiri niçin yazmıştır?" sorusunu sorarız, aldığımız yanıt bize temayı verir