Prof. Dr. Sinsi
|
Rönesans Dönemi - Rönesans Dönemi Alınan Kararlar Uygulamalar - Rönesans
RÖNESANS
Skolastik düşünce:Hristiyanlık dininin esaslarının değişmez birer temel olarak kabul edildiği bir düşünce biçimidir Aristo ve eski Yunan filozoflarının düşüncelerini örnek alırlar Deney ve gözleme karşı bir siyasettir 16 yy ‘a kadar etkisini kaybetmeden sürdü
Ortaçağ’da Avrupa’da skolastik düşünce hüküm sürüyordu
Nedenleri
15 yy sonlarıyla 16 yy ın ilk yarısında İtalya’da başlamamıştır Edebiyat ve güzel sanatlar alanında en büyük gelişmedir Yeniden doğuş anlamına gelir
Geçmiş yüzyıllarda yaşayan sanatçılar bu dönemin öncüleri olmuştur Rönesans’ın en önemli özelliği Eski Yunan ve Roma uygarlıklarının kültürlerine doğru bir yöneliş olmasıdır
Rönesans’ın başlıca sebepleri şunlardır:
1 Matbaanın bulunması ile eski döneme ait eserlerin basılması
2 Coğrafi keşifler sonucu Avrupa halkının zenginleşmesiyle Avrupa’da sanatçı sınıfı ortaya çıktı
3 Sanatçıları koruyan kişiler bulundu
4 15 ve 16 Yy da dahi sanatçıların yetiştirilmesi ve bunlara sanatlarını ortaya koyma fırsatının verilmesi
5 Güzel sanatların olgunlaşması
6 Bilginleri İstanbul’dan göç edip eski Yunanca’yı öğretmeleridir
Yayılışı
Rönesans İtalya’da başladı İtalya’nın coğrafi, tarihi ve siyasi yönden önemi Rönesans’ın bu ülkede başlamasına neden olmuştur
Rönesans ilk olarak edebiyat alanında başlamıştır Eski Yunan ve Roma eserleri okundu ve benzerleri yazılmaya çalışıldı Eski metinler toplandı Manastır kütüphaneleri araştırıldı Eserler yayımlandı O zaman, bu işlerle uğraşan kişilere hümanist ve bu harekete de hümanizm denildi Hümanistler, modern insanı tasvir edip onun yaşam anlayışını ve duygusunu dile getirmişleridir Hümanizm, insanın kendi doğasını tanımasına, yasalarını yapmasına, haklarına sahip çıkmasına yol açmıştır Bu yeni anlayış, dinsel etkilerden uzak bir kültür kurmak, insan ve dünya ile ilgili bir felsefe yaratmak istiyordu Ancak hümanizm hareketi dinden tamamen ayrı düşünülmemeli, hümanistlerin çoğu dinle yakından ilgilenen ancak dinsel kuralları ve Dünya’yı sorgulayan kişilerdi Bu hareketin öncüleri arasında; Dante, Petrarch ve Boccacio sayılabilir Rönesans insanın ilk temsilcisi kabul edilen Petrarch yaşam karşısında özgür düşünmeyi savunarak antik düşünürler gibi akla büyük önem vermiştir
15 yy’ın sonları ile 16 Yy’ın başlarında Machiavelli, Gişarden, Tasso gibi hümanistler yetişti Bilim ve edebiyatta alışılagelmişliği bozdu ve ulusal dillerini kullandılar
15 yy’ın ortalarına doğru hümanizm, sadece edebiyat alanında kalmayarak tüm düşünce ve sanat dallarını kapsadı
İtalyan hümanistlerinden Makyavel, yazdığı Prens adlı eserde hükümdarların amaçlarına ulaşabilmek için her istediklerini yapabileceklerini söylemiştir Bu düşünce biçimi Makyavelizm olarak adlandırıldı
İtalyan yazar Tommaso Campanella da Güneş Ülkesi adlı eserinde bir yolcuyu konuşturdu Yolcu, hayali bir ülkeyi nasıl keşfettiğini anlatır Güneş Ülkesi’ni, en bilge ve bilgin bir kişi yönetir Erkekle kadın eşit haklara sahiptir
Dönemin büyük mimarları arasında, Bramante ve Michelangelo büyük ün kazanmışlardır
Bramante, Roma’da bulunan ST Pierre Kilisesi’nin yapımıyla görevlendirilmiş, daha sonra yapının tasarımında Mikelanj bir takım değişiklikler yapmıştır
Dönemin ressamları anatomiye, perspektife, insan vücudunun güzelliğinin yanı sıra biçim biçim kadar, duygu ve anlatıma da önem verdiler Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Rafaello dönemin ünlü ressamlarıdır Leonardo da Vinci’nin Mona Lisa tablosunun yanında, İsa’nın son yemeğini tasvir eden La Cene adlı freski ünlüdür
Donatello, Ghiberti ve Mighelangelo ünlü heykeltıraşlardır Mikelanj’ın; Musa, Davut, Zafer, Gece ve Gündüz gibi heykelleri dönemin önemli yapıtlarındandır
İtalya’ya gelen tüccarlar, kral ve komutanlar ile papaları ziyarete gelenler, Rönesans’ın diğer Avrupa ülkelerine de yayılmasını sağladılar
Fransa’da Rönesans hareketleri, kralların etkisiyle başladı Özellikle 1 Fransuva, bu hareketlerin öncüsü oldu Fransa’da yetişen hümanistler Fransız edebiyatı ve dilinin doğmasında büyük rol oynadılar Rabelais, Ronsard ve Montaige Fransız hümanistlerden sadece üçüdür
Ünlü Fransız mimarlarından Pierre Lescot, Paris’teki Louvre Sarayı’nı ,Jean Bulant ,Tuilleries Sarayı’nı yapmıştır
Alman hümanistleri içinde Luther, Erasmus, Melankton ve Röklen en ünlüleridir Erasmus, Deliliğe Övgü adlı yapıtında, din adamlarının insanlar üzerindeki baskısını eleştirmiştir Onun Hristiyan Şövalyesinin El Kitabı adlı eseri geniş yankı uyandırmıştır Resim alanında ise Hans Holbein, Abrecht Dürer dinsel konulu tablolarıyla ün kazanmışlardır
İngiliz hümanistlerinin en büyüğü Shakespeare’dir Tarihsel olayları örnek alarak birçok eser yazdı
İspanya’da Rönesans, edebiyat ve resim alanında gelişme gösterdi Cervantes, Don Kişot adlı yapıtıyla ün kazandı Velazques, Meryem resimleri ve dinsel içerikli tabloları ile tanındı
Hollanda’da Rönesans, resim alanında gelişti Dünya’nın büyük ressamlarından Rembrant bu ülkede yetişti Yapıtları içinde Bir Anatomi Dersi tablosu en ünlüsüdür
Polonyalı Copernik Dünya’nın yuvarlak olduğunu ve Güneş etrafında döndüğünü ortaya koydu
Sonuçları
1 Bugünkü çağdaş Avrupa'nın temelleri atıldı
2 Laik düşünce sistemi ortaya çıktı
3 Güzel sanatlar,edebiyat,bilim gibi alanlarda gelişmeler yaşandı
4 Skolastik düşünce iyice zayıfladı
5 Küçük kan dolaşımı bulundu
|