Öpüşme İle Hepatit Geçebilir Mi?

Sağlık haberciliğinin usta ismi gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin özel bir çalışma yapıyor: Sağlık Kitapları Serisi Serinin ilk kitabı ise “Sorular ve Yanıtlarla Hepatitler” "Sarılık ve hepatit aynı şey mi?" sorusundan başlayarak, hepatitler konusundaki tüm sorularınızın yanıtları bu kitapta

Türkiye’de milyonlarca kişiyi ilgilendiren Hepatit B, C ve D tedavi edilmediğinde sinsice ilerleyerek karaciğer yetmezliğine, siroza ve karaciğer kanserine dönüşebiliyor Gebelik sırasında geçirilen hepatit, bazı kadınların düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmelerine yol açabiliyor Hamilelikte geçirilen hepatitin nadir de olsa ölü doğuma neden olma riski de var

İşte böylesine, önemli ve yaygın bir hastalık olan viral hepatitlerle ilgili merak edilen her şey piyasaya yeni çıkan “Sorular ve Yanıtlarla Hepatitler… Sarılık ile Hepatit Aynı Şey mi” isimli kitapta yer alıyor Kitap, sağlık haberciliğinde yaklaşık 27 yılı aşkın deneyime sahip Gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin’in 15 uzman hekimle yaptığı söyleşilerden oluşuyor

Halk arasında hepatit yerine bazen sarılık deyimi kullanılır Bu doğru mudur? Hepatitle ile sarılık aynı şey midir?
“Doğru değildir, sarılık deyince ciltte ve göz aklarında sararmayı anlıyoruz Sarılık hepatitin bir belirtisidir Ancak, her hepatitte mutlaka sarılık oluşacak diye bir kural yoktur Yani sarılık olmadan hepatit oluşabilir Nedene bağlı olarak değişmek kaydıyla, kabaca hepatitlerin yaklaşık üçte ikisinde sarılık görülmeyebilir Direkt karaciğeri etkileyen pek çok hastalığa bağlı olarak sarılık olabileceği gibi, başka hastalıkların belirtisi olarak da hastada sarılık görülebilir

Örneğin karaciğer, pankreas, safra kanalı kanserleri, safra yollarındaki taşlar da sarılık oluşturabilir Ayrıca lenf sistemi kanserleri, lösemiler, akciğer, mide ve diğer pek çok başka organ kanserlerinin karaciğere yayılmasında sarılık görülebilir Bazı kan hastalıklarında sarılık ortaya çıkabilir Bu nedenle sarılıkla hepatit aynı şey değildir”

Akut Hepatit B ne tür şikayetlere yol açar? Her vakada sarılık oluşur mu?
“Akut B Hepatiti çoğunlukla hiçbir şikayet yapmadan geçer Ancak özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda B Hepatiti hiçbir yakınmaya neden olmadan kronik hale de gelebilir Erişkinlerde Hepatit B’ye bağlı bazı belirtilerin görülme ihtimali daha yüksektir Halsizlik, kırgınlık, eklem ağrıları, bazen eklem şişlikleri, bazen vücutta alerji gibi döküntüler, sarılık, belli belirsiz ateş gibi belirtileri bunlar arasında sayabiliriz Çoğu insan hepatit olduğunu sarılık ortaya çıkanca anlar”

Hepatit B taşıyıcılarının hastalığı başkalarına bulaştırma ihtimali nedir?
“Taşıyıcıların Hepatit B’yi bulaştırma ihtimali kişiden kişiye değişir
Eğer, çok fazla virüs çoğalması varsa; bulaştırıcılık potansiyeli çok yüksek olur Ama inaktif taşıyıcı ise bulaştırma riski düşüktür Bir de bu risk temasa göre değişir

Hepatit B taşıyıcısı olup da doğum yapan annelerin bebeklerine bulaştırma ihtimali buna güzel bir örnektir Eğer, annede virüs çok yüksek düzeylerde ise bebeğe bulaştırma riski yüzde 90’dır Anne inaktif taşıyıcı ise hastalığı bebeğe bulaştırma oranı yüzde 10 civarındadır”

Hepatit B hastalarında D tipi hepatitin görülme ihtimali var mıdır?
“Hepatit B virüsü taşıyan insanların bazılarında, D virüsüne yani delta virüsüne de rastlanır D virüsü eksik bir virüstür ve yalnızca B virüsü olanları hasta edebilir Başka hiç kimseye bulaşma ihtimali yoktur Bu yüzden sadece Hepatit B’li kişilere bulaşan delta virüsü, hastalığın daha ağır ve daha ileri dönemlere geçmesine neden olabilir Genç yaşta siroz ya da kanser yapabilir”

Viral hepatitler kadınların doğurganlığını nasıl etkiler?
“Viral hepatitlerin doğurganlık üzerine hiçbir olumsuz etkisi yoktur Ancak gebelik sırasında geçirilen hepatit, bazı kadınların prematüre, düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmelerine yol açabilir Hamilelikte gelişen viral hepatitler nadir de olsa ölü doğuma neden olabilir

Hamileler ve anne karnındaki bebekler için en tehlikelisi E Hepatitidir E hepatitini gebeyken geçiren her 100 kadından 20’sinin karaciğer komasına girme riski vardır Karaciğer koması da yüzde 90 ölümle sonuçlanan bir tablodur Ancak, E hepatiti Türkiye’de az rastlanan bir hepatittir”

Doğum sırasında bebeğe bulaşan Hepatit B önlem alınmazsa ileride çocuğun sağlığını nasıl etkiler? Örneğin karaciğer kanserine dönüşebilir mi?
“Doğumla alınan Hepatit B son derece sinsi seyreden bir hastalıktır Karaciğer enzimleri uzun dönem yükselmez Ancak karaciğerde Hepatit B virüsleri sessizce çoğalır ve kronik karaciğer hasarı oluşur

Doğum sırasında Hepatit B virüsü ile temas eden bebeklerin yüzde 90’ı kronikleşir, yüzde 10 ile 15’inde çocukluk döneminde siroz gelişme riski vardır Erişkinler kadar olmasa da çocuk yaş grubunda B hepatitine bağlı olarak karaciğer kanserlerini görülme riski söz konusudur”

Öpüşmeyle viral hepatitler geçebilir mi? Öpüşmenin şekli etkili midir?
“Tükürük, meni, vajina salgısı gibi vücut sıvılarında Hepatit B virüsü, Hepatit C’ye göre daha yüksek miktarlarda bulunur Ancak gene de en önemli bulaşma kaynağı kanla temastır Viral hepatitlerin öpüşme sırasında tükürükten geçme riski çok düşüktür Eğer, kişinin ağız içinde, dilinde, dudağında yara ya da diş etlerinde kanama varsa az bir ihtimal olmakla birlikte öpüşmeyle hepatit geçebilir Burada önemli nokta derinin ve mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır Diş etleri sık kanayan kişiler hem virüsü alma, hem de hastalığı bulaştırma açısından riskli kişilerdir”

Şüpheli cinsel ilişkiden ne kadar süre sonra hepatit ortaya çıkabilir?
“Kuluçka dönemi, enfeksiyon etkeni alındığından hastalık ortaya çıkana kadar geçen süredir Hepatit C virüsünün kuluçka dönemi 1 ile 6 aydır Hepatit B’de bu süre 2 ile 6 aydır Hepatit B ve C, kuluçka dönemi en uzun iki hastalıktır Hepatit B aşısı hızlı şekilde etkisini gösterdiği için herhangi bir problem olmaz Maalesef Hepatit C için aşı bulunmamaktadır Aşı çalışmaları devam etmektedir

Kendisine viral hepatit bulaştığından haberi olmayan, bu nedenle de aşı ya da serum uygulamasıyla koruyucu önlem almayan bir kişiyi ele alalım Böyle vakalarda biz önce serolojiye (kanda hepatit antikoru ve antijeni araştırması) bakıyoruz 3 ay ve 6 ayda da kontrolünü yapıyoruz Eğer, hastalık bulaştıysa o sürede ortaya çıkar Eğer, kan testleri hala normal ise (olumsuz) artık bir daha inceleme yapmamıza gerek kalmıyor Hepatit B de de, Hepatit C’de de aynıdır”