|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
boyutu, kültürel, psikolojik, saldırganlığın, vandalizm |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmTahripçilik kamu mallarına ya da bireyin tanımadığı kişilere ait mallara yönelik saldırganlıktır ![]() ![]() Tahripçiliğin nedenlerinden birinin tahripçinin bazı kişilik özellikleri ve güdüleri olduğu, diğer bir nedenin de çevrenin bazı özelliklerinin olduğu öne sürülmektedir ![]() ![]() Saldırganlık, insanın varoluşundan günümüze uzanan süreçte pek çok sorunların, çatışmaların sebebi ya da sonucu olarak gelişen olumsuz bir sosyal durum, acı bir gerçektir ![]() ![]() ![]() Saldırganlığı benimsemiş toplumlarda çevreden gelen küçük bir uyarı şiddet eylemlerinin ortaya çıkmasını sağlar ![]() ![]() İnsanda ihtiyaçların kendi çabasıyla ve diğer insanlarla rekabet ederek elde etmesi durumu “ekonomik bireyselcilik” olarak isimlendirilmektedir ![]() ![]() ![]() Terk ettiği bölgenin lokal, ataerkil, geleneksel otoritesinin kaybolması sonucu kişilerde kontrolsüz bir serbesti ve hürriyet anlayışı meydana gelmekte ve yeni yerleşim bölgesinde karşılaştığı zayıf otorite karşısında bir sorumsuzluk duygusuna kapılmaktadır ![]() ![]() ![]() İktidarsızlık: Ferdin kendi ve siyasal dünyasına tesir edemeyişi Anlamsızlık: Davranışlarını yorumlayan inanç sisteminin olmayışı Normsuzluk: Ferdi davranış üzerindeki sosyal normların gücünü düzenlemede bozulmalar İzolasyon: Ferdin yüksek değerlerden, kendi inanç sistemlerinden ayrılışı ![]() ![]() Yener ÖZEN, *Fikret GÜLAÇTI, *Yahya ÇIKILI |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmTAHRİPÇİLİĞİN TANIMLANMASI Bu makalede bir çok ülkede toplumsal sorun olan ve ülkemizde de toplumsal sorun olma eğilimi gösteren ve saldırganlığın bir türü olan vandalizm üzerine durulacaktır ![]() Sanat eserlerinin, bankların, ya da masaların çakı ile kazındığını, sokak aralarına park edilen otomobillerin sert cisimlerle çizildiğini vb ![]() ![]() Belediye otobüslerinin koltuklarını yırtmak; telefon kulübelerini tanınmaz hale getirmek; park, bahçe, dinlenme alanları, otobüs durakları gibi kamuya açık alanlardaki eşyaları ve sanat eserlerini kırmak, parçalamak, kesmek ya da oynamak; okul binalarının camlarını ve ampullerini kırmak, sıraların üzerlerini kazımak, gibi eylemler yapan kişilere tahripçi (vandal), kamu mallarına zarar vermeye yönelik olan bu tür eylemlerde bulunma eğilimine de tahripçilik (vandalizm) adı verilmektedir ![]() Ekonomik boyutları da olan, oldukça önemli sosyal ve psikolojik sorundur ![]() ![]() ![]() Tahripçilik olarak nitelendirilen saldırgan davranışların ortak özelliği tahrip edilen, aşındırılan, çeşitli derecelerde hasara yol açılan ya da tümüyle kullanılmaz hale getirilen malların büyük bir kısmının kamu malı olması ya da tahrip edilen ya da tahrip edilen malların en azından bu davranışları yapan bireylerin hiç de tanımadıkları başka kişilere ait olmasıdır ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmTahripçilik, özellikle son yirmi yıldan bu yana, sosyal psikologların, sosyologların ve eğitim psikologlarının Belirttikları önemli bir toplumsal bir sorundur ![]() Okullarda hemen hemen her türlü tahripçilik örneklerine rastlanmaktadır ![]() ![]() ![]() Yağmalama ya da Adı Hırsızlık Olaylarıyla Sonuçlanan Açıkgözlü Tahripçilik: Tahripçiliğin bu türü koleksiyon yapmak amacıyla ya da para karşılığında eskicilere satmak amacıyla yapılan adi hırsızlık olayları ve yağmacılığı içerir ![]() ![]() ![]() Bir Soruna Dikkat Çekmeye ya da Dikkatleri Kendi Üzerine Çekmeye Yönelik Taktik / İdeolojik Tahripçilik: Bu tür tahripçilik belli bir amaçla başvurulan bilinçli bir taktiktir ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizmİntikam Almaya Yönelik Kinci Tahripçilik: Kişinin kendisine karşı yapıldığını düşündüğü; gerçek ya da hayali bir haksızlığın intikamını almak için başvurduğu tahripçilik türleridir ![]() Bir Oyunmuş Gibi ya da Oyunun Bir Parçası Olarak, Bir Şeyleri Bozmaya ya da Zarar Vermeye Yönelik Oyunsu Tahripçilik: Bu tür tahripçiliğin ortaya çıkmasında kötü niyet öğesinin rolü oldukça önemsizdir ![]() ![]() Çocuklar bu tür bir yarışma ve becerilerini sergileme fırsatı bulduklarında oyunsu tahripçilik olarak nitelendirilen türde hasarlar oluşmaktadır ![]() Bir Kişiye Olan Öfke Ve Saldırganlığı Tepkisel Bir Eylemle Dışa Vurmayı İçeren Kötü Niyetli Tahripçilik: Otomobillerin üzerine asit dökmek, çiçekleri sökmek, bir paktaki bütün arabaların lastiklerini kesmek, tren yollarına taş yuvarlamak, kamuya açık tuvaletleri kullanılmayacak hale getirmek vb ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmTAHRİPÇİLİĞİN NEDENLERİYLE İLGİLİ GÖRÜŞLER: Tahripçiliğin nedenleri, ya tahripçinin (vandal) kişilik özellikleri ve güdüleriyle ya da tahripçiliğe yol açan çevresel özelliklerle açıklanmaktadır ![]() Ward (1973:1323) tipik bir tahripçiyi, özellikle bazı kamu mallarına serserice ya da anlamsızca zarar veren, genellikle işçi sınıfına mensup erkek ergen olarak tanımlamıştır ![]() ![]() Bu yazarlar tahripçiliğin düzensizce yapılan anlamsız davranışlar olduğunu vurgulayarak daha çok tahripçilerin kişisel özelliklerini ön plana çıkarmaktadırlar ![]() Uzmanlar şiddetin kaynağını farklı nedenler etrafında toplarlar ![]() ![]() ![]() ![]() Ona göre şiddet “ölüm içgüdüsü” bireyin kendine yönelirse kendini yıkıcı bir dürtüdür, bireyin dışına yönelirse başkalarını yıkıma uğratma eğilimindedir ![]() ![]() Oysa bazı araştırmacılar örneğin; De More, Fisher ve Baron(1988:8991), tahripçiliği yalnızca tahripçilerin düzensizce yapılan anlamsız eylemler olarak değerlendirmenin yeterli olamadığını öne sürmektedir ![]() Araştırmacılara göre tahripçi, kamu mallarına zarar vermeye yönelik eylemlerle aslında topluma bir mesaj vermeye çalışmaktadır ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmOKUL ÇETELERİ VE TAHRİPÇİLİK Tahripçilik (Vandalizm), çete üyelerinin sık sık karıştıkları bir suçtur ![]() ![]() ![]() Çeteler vandalizmi bir suç ya da kötü niyetli bir eylem olarak görmeyebilir; sadece bu bölgenin kendilerine ait olduğunu göstermek için sağasola yazı yazdıklarını ya da kendi “imzalarını attıklarını” düşünebilirler ![]() Cinsiyetin, tahripçilikle ilişkili bir değişken olduğu saptanmıştır (Tygart, 1988:187200) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bu araştırmanın en önemli sonuçlarından biri de, öğrencilerin akademik kapasiteleri ile tahripçilik arasında bir ilginin bulunmuş olmasıdır ![]() ![]() Daha önce sözü edilen çeşitli tahripçilik türleri, bir uçta araçsallığın, diğer uçta anlamlılığın yer aldığı bir doğru üzerinde sıralanabilir (De More, Fisher ve Baron, 1988:8091) ![]() ![]() Ancak bu tür tahripçilikle verilmek istenen mesaj, toplum tarafından genellikle yanlış yorumlanır ![]() ![]() ![]() Algılanan denetim düzeyinin yüksek olduğu durumlarda ise, taktik/ideolojik tahripçilik gibi araçsal tahripçilik türleri ortaya çıkar ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmÖNLEME YÖNTEMLERİ Ortada bir eşitsizlik ya da haksızlık olduğunu düşünen ve sistem içindeki yasal yollarla bu durumun düzeltilebileceğine ilişkin inancı düşük olan kişiler (daha çok da ergenlik çağındaki erkekler), bu duruma bir tepki olarak ve en azından psikolojik düzeyde eşitliği sağlamak düşüncesiyle, tahripçiliğe başvuruyor görülmektedir ![]() Lombroso (Akt: Demirbaş, 2001:95) hava sıcaklığı ile suç arasındaki bağlantıyı ayrıntılı bir şekilde incelemiş; sıcak ülkelerde ve mevsimlerde insanların ilgisiz, uyuşuk; soğuk ülkelerde ve mevsimlerde durgun ve hareketsiz olduğunu; havası ılıman ülkelerde ya da ılık mevsimlerde saldırgan davranışların, şiddet eylemlerinin insanlara karşı işlenen suçların arttığını bildirmiştir ![]() Bu ülkelerde ayaklanmaların, ihtilallerin daha çok olduğuna dikkat çekmiştir ![]() ![]() Leftwich, okuldaki öğretmen devri oranlarının yüksekliği ile vandalizm düzeyi arasında yüksek bir korelasyon olduğunu bulmuştur ![]() ![]() Cezalandırıcı denetim yöntemlerinin çok kullanılması ![]() Okul sınıf kurallarının ve disiplin politikasının yeterince açık olmayışı ![]() Tutarsız ve zayıf yönetim desteği ve izleme ![]() Hem akademik konularda hem de davranış yönetimi yaklaşımlarında öğrenciler arasındaki bireysel farklılıklara yeterince dikkat göstermeme ve tepkisellik ![]() Toplumun bazı özellikleri de okuldaki olayları etkilemektedir ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#8 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmOkulda meydana gelen şiddet ve saldırganlık olayları ve diğer istenmedik davranışlar, kuşkusuz toplum genelinde meydana gelen benzer olaylardan bağımsız değildir ![]() Diğer bir ifadeyle, eğer bir toplumda şiddet ve saldırganlık, uyuşturucu kullanma alışkanlığı, hırsızlık ve kamu mallarına zarar verme gibi davranışlar yaygınsa, belli bir ölçüde de olsa toplumun bu özelliği okullara yansır ![]() ![]() ![]() ![]() Düşük benlik saygısı, öğrenme güçlüğü ve duygusal problemlere eşlik eden engellenme duygusu, öğrencilerin okul kurallarına katılım yetersizliği, öğrencilerin okuldan ihraç edilmesi ve/veya okuldan firar etmesi, davetsiz misafirler, çete etkileri, öğrencilerin alkol ve ilaç alışkanlığı, okullarda meydana gelen, kişilere ve mala yönelik saldırganlığa katkıda bulunmaktadır ![]() Bunların yanı sıra, öğretmenlerin liyakatsizliği, saygısızlığı, aldırış etmezlikleri, ilgisizlikleri, yetersizliği ve orta sınıf eğilimliliği de sayılabilir (Goldstein, 1996:3545) ABD Ulusal Araştırma Konseyi, okulların aşağıdaki belirtilen dört özelliğinin okuldaki şiddeti artırdığını belirtmiştir: Okulda sınırlı bir alanı öğrenci sayısının görece yüksek oluşu ![]() Okulların öğrencileri karşı karşıya getirmekten kaçınma kapasitelerinin sınırlılığı ![]() Öğrencilerde öfke, dargınlık ve reddetme duygularına katkı yapabilen, alışılagelmiş (rutin) davranışların ve tek düzeliğin neden olduğu bıkkınlık ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve Vandalizm |
![]() |
![]() |
#9 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Saldırganlığın Psikolojik Kültürel Boyutu Ve VandalizmSONUÇ Başta ülkemiz genelinde daha sonra da dünya genelinde vandalizm oranının yüksek oluşu ve özellikle vandalizme hedef olan eşya, araç, vb ![]() ![]() Aşağıda sunulan önerilerin vandalizm oranını düşüreceği ve eğitimin bir kültür taşınması boyutu ile alınması sonucu vandalizmin ortadan kalkabileceğini ortaya koyabiliriz ![]() Öğrenciöğretmen ve öğretmenyönetici arasındaki enformal etkileşimler, öğretmenin okuluyla özdeşleşme düzeyinin yüksek oluşu ve okulu terk eden öğrenci oranındaki düşüş, okul vandalizmini azaltan faktörlerdir ![]() Aynı şekilde, okul kuralları açık seçik ise, aileler okulun disiplin politikasını destekliyorsa, öğrenciler öğretmenlerinin kendi görüşlerine değer verdiklerini düşünüyorlarsa, öğretmenler notu bir disiplin aracı olarak kullanmıyorlarsa, öğretmenler öğrencilerine karşı düşmanca ya da otoriter davranmaktan kaçınıyorlarsa, okulda vandalizm azalmaktadır (Goldstein, 1996:3545) ![]() Okullardaki şiddet sorununa evrensel bir çözüm yolu bulunmadığını vurgulayan Miller (1994:85107), öncelikle herkesin bu konuda sorumluluk yüklenmesi gerektiğini belirtmektedir ![]() ![]() Eğer tahripçiliğe yol açan nedenler ortadan kaldırılmazsa ve tahripçilik çok büyük bir risk almayı gerektirmezse, tahripçiliğin ileride tekrarlanacağı öne sürülmektedir (De More, Fisher ve Baron, 1988:8991) ![]() ![]() Montgomery (1979:168170), tahripçilik sorununun çok sert yargısal cezalarla çözülemeyeceğini, tahripçiliğin ancak anababa gözetimi ve denetimi artırılarak çözülebileceğini belirtmektedir ![]() Bunun için aile eğitimi anababa okulları projeleri gibi projelerle daha geniş anlamda sağlanarak bu sorunun çözümüne katkıda bulunacağı unutulmamalıdır ![]() Ergenlik dönemine henüz giren gençler, spor faaliyetlerine, hobiler edinmeye, gençlik kulüplerine, okul sonrası etkinliklere, dini programlara, yaşadığı mahalleyi temiz tutma gibi toplumsal projelere katılmaları teşvik edilmelidir ![]() Yukarıda değinilen bu tür çalışmaların yapılma oranı ve sıklığı vandalizm olgusunu ortadan kaldırabilir ![]() |
![]() |
![]() |
|