Halk Edebiyatı Nedir ? |
05-13-2010 | #1 |
Şengül Şirin
|
Halk Edebiyatı Nedir ?Halk Edebiyatı Nedir ? Kaynağı halk kültürüdür Geleneğe bağlı olarak gelişen sözlü bir edebiyattır Kökleri Türklerin İslamiyeti kabul edişi öncesine kadar dayanır Bugün de varlığını az çok sürdürmektedir Bu edebiyat halkın duygu ve düşüncelerini, yaşama ve dünyaya bakışını yansıtır Halk diliyle oluşturulmuşturYaratıcıları belli olan Aşık ve Tekke edebiyatı ürünleri, sözlü gelenekte ortaya çıkan ve halkın ortak malı olmuş ninniler, türküler, bilmeceler, masallar, halk öyküleri, seyirlik halk oyunları (Karagöz, Ortaoyunu, Meddah ) bu edebiyatın içinde yer alır Halk edebiyatı üç ana bölümde incelenir: 1 Anonim (Ortak) Halk Edebiyatı 2 Aşık Edebiyatı 3 Tekke (Tasavvuf) Edebiyatı 1 Hem şiir hem de düzyazı alanında ürünler verilmekle birlikte, şiir daha da ağırlıktadır 2 Halk öykülerinin, eski destanlarından, halk şiirlerinin koşuk ve sagulardan İzler taşıdığına bakarak, bu edebiyatın, İslamiyet öncesi Türk edebiyatının bir devamı olduğunu düşünebiliriz 3 Masal ve destanlardaki olağanüstülükler dışında konular genelde somut ve gerçekçidir Halk edebiyatında biçimden çok konu önem taşır 4 Aşk, doğa sevgisi, gurbet, ayrılık, özlem, din ve tasavvuf, kahramanlık, mizah Halk edebiyatının başlıca konularıdır 5 Şiirler işlenen konulara göre güzelleme, taşlama, ağıt, koçaklama gibi adlar alır 6 Dil halkın konuştuğu Türkçe olmakla birlikte, bazı ozanların dilinde yöresellik de gözlenir 7 Koşma, türkü, mani,destan semai gibi değişik nazım biçimleri kullanılmıştır 8 Nazım birimi dörtlük, kullanılan ölçü hecedir Hecenin daha çok 7′li, 8′li ve 11′1İ kalıpları kullanılmıştır 9 Halk ozanlarından bazıları, birtakım etkilenmeler bir sonucu aruzu da kullanmıştır Divan ve tasavvuf şiirinden etkilenen halk ozanlarının şiirlerinde Arapça ve Farsça sözcükler daha çoktur 10 Anlatım canlı, yalın ve içtendir 11 Şiirler bir saz eşliğinde, bir hazırlık olmaksızın doğaçlama olarak söylenmiştir 12 Kimi şiirlerde, Divan şiir ölçüsünde olmamakla birlikte zaman zaman söz sanatları ve kalıplaşmış sözler de kullanılmıştır Ancak bunter genellenmeyecek kadar azdır Halk Edebiyatı Özellikleri 1 Hem şiir hem de düzyazı alanında ürünler verilmekle birlikte, şiir daha da ağırlıktadır 2 Halk öykülerinin, eski destanlarından, halk şiirlerinin koşuk ve sagulardan İzler taşıdığına bakarak, bu edebiyatın, İslamiyet öncesi Türk edebiyatının bir devamı olduğunu düşünebiliriz 3 Masal ve destanlardaki olağanüstülükler dışında konular genelde somut ve gerçekçidir Halk edebiyatında biçimden çok konu önem taşır 4 Aşk, doğa sevgisi, gurbet, ayrılık, özlem, din ve tasavvuf, kahramanlık, mizah Halk edebiyatının başlıca konularıdır 5 Şiirler işlenen konulara göre güzelleme, taşlama, ağıt, koçaklama gibi adlar alır 6 Dil halkın konuştuğu Türkçe olmakla birlikte, bazı ozanların dilinde yöresellik de gözlenir 7 Koşma, türkü, mani,destan semai gibi değişik nazım biçimleri kullanılmıştır 8 Nazım birimi dörtlük, kullanılan ölçü hecedir Hecenin daha çok 7′li, 8′li ve 11′1İ kalıpları kullanılmıştır 9 Halk ozanlarından bazıları, birtakım etkilenmeler bir sonucu aruzu da kullanmıştır Divan ve tasavvuf şiirinden etkilenen halk ozanlarının şiirlerinde Arapça ve Farsça sözcükler daha çoktur 10 Anlatım canlı, yalın ve içtendir 11 Şiirler bir saz eşliğinde, bir hazırlık olmaksızın doğaçlama olarak söylenmiştir 12 Kimi şiirlerde, Divan şiir ölçüsünde olmamakla birlikte zaman zaman söz sanatları ve kalıplaşmış sözler de kullanılmıştır Ancak bunter genellenmeyecek kadar azdır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|