Patara Feneri’Ni Bulduk!

Patara Feneri, bundan 2 bin yıl önce yapılan bir fener Dünya üzerinde 2 bin yıl ayakta kalabilen tek fener Patara Feneri’nden daha önce yapıldığı söylenen bir tek İskenderiye Feneri var Fakat o fenerden bugüne kalan tek bir taş parçası kalmamış Sadece ismi var



İşte bu nedenle Patara Feneri çok çok önemli bir tarihi yapı
Patara Feneri’ni bulduk Ama bundan kimsenin haberi yok Türklerin de haberi yok Yabancıların da haberi yok
Fenerle ilgili kazıları tamamlamak, çevre düzenlemesini yapmak, yerli ve yabancı turistlere bunu duyurmak zorundayız
Antalya’nın il sınırında, Kaş ilçesi Kalkan beldesi yakınındaki Patara, bir Likya kentidir Likya Birliği’nin başkentidir MÖ 8 yy’da kurulmuştur Patara Limanı, Akdeniz’in en önemli limanı olarak ün yapmıştır
Roma İmparatoru Neron’un 2 bin yıl önce bu limanın girişinin iki yanına iki deniz feneri yaptırdığı bilinmektedir

Kumlar feneri korumuş
Eşen Çayı’nın getirdiği kumlar zamanla limanı doldurmuş, liman ağzını tıkamış, limanı kullanılamaz hale getirmiştir Liman kullanılamaz hale gelince Patara da önemini yitirmiştir
Patara çevresindeki kumlar yüzyıllar boyunca bu eski medeniyet kalıntılarının üzerini örtmüş, bir anlamda günümüze kadar korunmasına imkân vermiştir
Prof Dr Havva İşkan Işık başkanlığındaki kazı heyeti 7 bin kamyon kumu taşı***** 11 metrelik kum yığıntısının altında feneri bularak ortaya çıkardı
Fener 20x20 m’lik bir taş platform üzerinde 13 m yükseklikte taş bir yapıdan oluşuyor
Bundan sonra ne yapılabilir? Patara Feneri’ne gönül bağlayan Dr Sezgin Gökmen diyor ki, “Amacımız Patara Feneri’ni tekrar yakabilmek Antik limanı açarak Xantos, Letoon, Pınara ve Tios antik kentlerinin denizden ziyaret kapısını açmak”

Şimdi sıra feneri yakmada
Dr Sezgin Gökmen, Akdeniz’deki yat trafiğinin önemine işaret ediyor Denizden, fenere kadar ulaşım imkânının sağlanması halinde, üst gelir grubundaki turistlerin 2 bin yıl önceki gibi yağ feneri ile denizcilere yol gösterecek fenerin büyük ilgi merkezi haline geleceğini belirtiyor
Patara’da fenerden başka önemli kalıntılar da ortaya çıkarıldı Gelemiş köyünden 2 km sonra yol kenarında MS 1 yy’da yapılan Roma Zafer Takı’nın (Metius Modestus) ve Bizans Bazilikası ile kutsal alanların kalıntıları bunların başlıcaları
Tekrarda yarar var Kalıntıları bulmak önemli Ama kimsenin haberi yok ise ha toprak altında kalmış, ha toprak üzerine çıkarılmış, bir işe yaramıyor Buluntuları tanıtmak, ziyarete açmak ise önce para, sonra gayret istiyor Bu ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın görev ve sorumluluk alanına giriyor

***

Roma İmparatoru Neron tarafından Patara Limanı'na yaptırılan, hala ayakta kalabilmiş, bilinen en eski deniz feneri, 11 metrelik kum dağının altından gün ışığına çıkarıldı

Patara Kazı Başkanı Prof Dr Havva İşkan Işık, Patara'da incelemelerde bulunan Antalya Valisi Alaaddin Yüksel'e, gün ışığına çıkarılan deniz feneri hakkında bilgi verdi

Fenerin korunması için restorasyon projesi hazırlanması gerektiğini kaydeden Işık, "İmparator Neron Patara Limanı'nın iki ağzına 12 metre yükseklikte 2000 yıl önce iki dev deniz feneri yaptırmış Patara'da bulunan bu deniz feneri dünyada var olan en eski orijinal deniz feneridir

Dünyanın en eski deniz feneri Mısır'ın İskenderiye kentinde Ancak bu fenerden günümüze hiçbir şey kalmamış Patara'daki fener ise hala sağlam" dedi

Işık, 2000 yıllık deniz fenerinin Patara kazıları sırasında dev kum dağlarının altında bulunduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Deniz fenerinin bulunduğu yer tamamen kumlarla dolmuş Sahilden oldukça uzakta Patara Limanı'nın batı köşesinde bulunuyor Deniz feneri 11 metrelik kum dağının altından gün ışığına çıkarıldı Büyük bir ihtimalle limanın diğer köşesinde de ikinci bir deniz feneri var

Ancak bulunan deniz fenerini kurtarmaya yönelik restorasyon projesi çalışması yapılmadığı sürece ikinci deniz fenerini kum altından çıkarmak istemiyoruz Çünkü çıkarılan deniz fenerinin altından kumların çekilmesi nedeniyle fenerde yıkılma tehlikesi var Diğer deniz feneri hiç olmazsa kumların altında korunuyor"

Işık, deniz fenerinin sağlam olarak çıkarıldığına değinerek, "Ancak deniz fenerinin güney sağ köşesi yüzyıllar öncesinde Akdeniz'de oluşan, Mısır açıklarından gelen dev tsunami ile yıkılmış Tsunami felaketinin Patara ve Kaş yöresine de büyük zararlar verdiği sanılıyor" diye konuştu