Şehzadeler Şehri Amasya

Doğuda Ferhat dağı, batıda Kırklar dağı; ikisinin arasından Yeşilırmak, yeşil yeşil süzülür, gider Yamaçlarda Amasya'nın birbirinden güzel evleri

Buradaki dağa adını veren Ferhat, hepinizin bildiği "Ferhat - Şirin" hikayesinin kahramanıdır Ferhat'ın da bir yüreği vardır Bu yürek alev alev Şirin için yanmaktadır Amasya beyinin güzel kızı Şirin, onun yüreğini ateşlemiş, bu ateş bir yangın olmuş Gel gör ki beyin bir şartı var, kimseler yerine getiremez Bey demiş bir kere:

- Dağın ötesindeki suyu şehre akıtacak yiğite vereceğim kızım Şirin'i

Tek başına koca bir dağ yarılır mı? Yarılır Ferhat gibi aşık olan yarar bu dağı Bu aşk dağı da yarar, göğü de yere indirir Almış balyozu eline Ferhat, çıkmış Şahinkaya'ya Vurdukça ferahlamış, taşlar bileklerinde erimiş Kocaman kayalar küçülmüş, Yeşilırmak akmış, Kaynar Havuz akmış Amasya'ya Ferhat'ın alın teri gibi akmış sular şehre Böylece iş bitmiş, Şirin'ine kavuşmuş mu? Hayır Kötülükler onu da bulmuş Şirin'in öldüğü haberini vermişler, suların şehre doğru çağıldadığı gün Bağrındaki yangının bu sular söndüremez Atmış havaya elindeki kırk okkalık demir külüngü, düşürmüş başı üzerine Hemen orada can vermiş Ferhat'cık Bu acıklı olay unutulur mu hiç? Amasyalılar bu dağa Ferhat demiş, onun dağ gibi derdiyle dertlenmişler yıllarca

Bir de efsane anlatırlar bu sular üstüne Amasya'nın Güllübağlarına akan ırmağın kaynağına azılı bir ejder oturmuş, suyu kesmiş bir zamanlar Bağlar kurumuş, şehir susuzluktan kırılmağa başlamış Amasyalılar, bakmışlar olacak gibi değil, ejderle de başa çıkmak her babayiğidin işi değil, düşünüp taşınmışlar, bir çare bulmuşlar Ejderi çatlatıp öldürmek

Ertesi gün semizce bir katıra, iki çuval tuz yüklemişler, sürmüşler ejdere Azılı ejder, bir nefeste katırı, sırtındaki çuvallarla birlikte yutuvermiş Birkaç saat sonra tuzun verdiği hararetle başlamış ırmağın suyunu çekmeğe Çektikçe şişmiş, dağ gibi olmuş Az sonra da çatlayıp ölmüş Amasya da bu felaketten böylece kurtulmuş

Amasya adına gelince, Milattan önce Birinci Yüzyılda Amasya'da doğan tanınmış tarih- coğrafya bilgini Stırabon'a göre, şehri ilk kuranlar Amazonlar'dır Amazon kraliçesi Amasis, Karadeniz kıyılarından aşağı inmiş, Amasya'nın bulunduğu yeri beğenerek bir şehir kurmuş, adına " Amasis şehri" demek olan "Amaseia" demişler Bir söylentiye göre de, bir zamanlar buradaki dağlarda elmas madeni işletilirmiş, bundan dolayı şehre "Elmasiye" denmiş, bu ad zamanla Amasya olmuş Şehrin adının Amasya'yı fetheden Danişmend Ahmed Gazi'nin karısı "Ümmü Asiye" den geldiğini, Ümmü Asiye'nin Amasya'da oturduğunu söyleyenler var Fakat, Amasya, Danişmend Gazi'nin burayı fethinden önce de "Amasea" adıyla tanınan, bilinen bir şehirdir