Prof. Dr. Sinsi
|
Yağlı Boya Nedir
Yağlı Boya Nedir
Yağlı boya, (Alm Ölfarbe, Ölanstrich, Fr Coulevr ahvile, İng Oil Paint), bir koruyucu olarak veya dekoratif gâyeyle bir yüzeye tatbik edildiği zaman, o yüzeyde kalıcı ve sert bir film tabakası meydana getiren sıvı Meselâ, ahşap binâların hava şartlarından, metallerin korozyondan korunmaları için, yüzeyleri yağlıboya ile boyanır Yağlıboyalar dekoratif gâyelerle çok kullanılır Okul, hastâne, büro vs yerleri hoş ve parlak renklere büründürmek için kullanılır Ayrıca yağlıboya tabloları bunlarla yapılır
Yağlıboyada Bulunan Esas Maddeler
1 Bağlayıcılar
İnce boya tabakası hava oksijenine mâruz kaldığında, boyada bulunan bağlayıcı madde polimerize olup kurur ve sert bir satıh meydana getirir Bağlayıcının çabuk kuruma ve sağlam bir film tabakası meydana getirme özellikleri bulunmalıdır Bu gâyeyle eskiden beri keten tohumu yağı, diğer bâzı yağlarla muâmele edilerek veya karıştırılarak kullanılmıştır Film tabakasının meydana gelmesinde hem bir oksidasyon, hem de bir polimerleşme olayının vukû bulduğunu keşfeden kimyâcılar 1920lerden sonra film yapıcı ürünler olarak sentetik reçineler sentez etmeye başladılar Meselâ, önemli bir sentetik bağlayıcı olan alkit reçinesi gliserin veya pentaeritritol gibi bir polialkolin, ftalik, izoftalik veya maleik asit gibi bir polibazik asitle reaksiyonundan elde edilir Plastik boyalarda kullanılan bağlayıcılar da tiren, butadien, polivinil asetat ve akrilik reçinesi gibi lateks olarak adlandırılan sentetik reçinelerdir Boyalarda Kullanılan Bağlayıcılar ve Özellikleri
Keten tohumu yağı: Hava ve suya dayanıklı esnek ve yapışkan
Fenolik reçineler: Çabuk kurur, sağlam, kararmaya meyilli
Alkit reçineleri: Hava ve suya dayanıklı, sağlam ve yapışkan
Üre melâmin: Kimyevî maddelere dayanıklı sert ve gevrek bir tabaka, fakat satıha kolay yapışmaz
Vinil asetat: Işığa suya dayanıklı, kolay yapışan, fakat ısı, asit ve alkalilerden etkilenir
Akrilik reçineler: Yapışkan, kimyevî maddelere, ışık ve ısıya dayanıklı
Polivinil alkol: Kimyevî maddelere dayanıklı ve gerilme direnci çok yüksek
Silikonlar: Isı direnci fevkalâde
Epoksi reçineleri: Yüzeye yapışması mükemmel, kimyevî maddelere dayanıklı ve sağlam
Poli üretanlar: Hava şartlarına, kimyevî maddelere fevkalâde dayanıklı ve sağlam
Stirenli alkit reçineleri: çabuk kurur, hava ve alkalilere dayanıklı
2 Çözücüler
Boyalar için kullanılan ve uçucu olan bu maddeler inceltici olarak da bilinir Plastik boyalarda inceltici olarak su kullanılır Yağlıboyalarda ise değişik uçuculukta olan, bir seri organik sıvı karışımları kullanılır Yağlıboyaların başlıca incelticisi olan tiner, toluen ekseriyetli bir hidrokarbon karışımıdır
3 Boyar maddeler (pigmentler)
Bir boyada kullanılan boyar madde sâdece renk veya dekoratif özellik vermez, aynı zamanda boyanan filmin mekanik özelliklerine de katkıda bulunur Nemin boya filmine geçişini kontrol ettiği gibi ışığın zararlı etkilerini de perdeler Boyar madde renginin karakteristik özelliği bâzı ışınları emmesi ve diğerlerini de yansıtması özelliğine dayanır Meselâ, beyaz pigment ışığın az kısmını tutar, buna mukâbil siyah pigment ışığın çoğunu tutar Az bir kısmını yansıtır Boyanın ışığı tutma gücü, kırılma indisine bağlıdır Bu da pigmentin özelliğine bağlı olmakla berâber kurumakta olan boya filmindeki pigmentin tâne büyüklüğüne ve miktarına da bağlıdır
Titandioksit (TiO2) ilmenit mineralinden elde edilen önemli bir beyaz pigmenttir Boya tekniğinde korozyonu önleyici pigmentlerin başında sülügen tozu, bazik kurşun sülfat, bazik çinko kromat, stronsiyum kromat ve kalsiyum plumbat gelir Bu maddeler tatbik edildikleri metalle kimyâsal bir birleşmeye girerek, yüzeyde geçirmezlik sağlarlar Yâni geliştirilen korrozyon önleyici bir pigment bazik kurşun kromat kabuğu ile silis çekirdeğinin kaynaşmasından ibârettir
Paslanmaz çelik, çinko ve alüminyum gibi metalik pigmentler korrozyona dayanıklı boyalarda (özellikle gemi ve köprüler için) geniş çapta kullanılırlar Metallik tozlar (genellikle alüminyum tozları) fazla dekoratif otoların son boyamasında kullanılırlar Çinko tozu ise paslanmaz çeliği korrozyona karşı korur Burada çinkonun galvanik bir etkisi olup, kendisi anod çelik ise katod kutup durumundadır
4 Kurutucular
Kurutucular boya filminin oksitlenmesine yardımcı olup, kurumayı hızlandıran kimyevî maddelerdir Kobalt, mangan, baryum ve kurşun tuzları yaygın bir şekilde kullanılan kurutuculardır
5 Dolgu maddeleri
Dolgu maddeleri inert ve ucuz maddeler olup, boyaya belirli bir kıvam kazandırırlar Bunlar boyanın mekanik özelliklerini de geliştirirler Meselâ, kuruyan boya filminin çatlamasını önler ve boyanın aşınma direncini arttırırlar Bunlar kezâ bitmiş boyanın düz ve parlak olmasını sağlarlar Dolgu maddesi olarak kullanılan bu maddeler başlıca tebeşir, kil, mika, alçı, talk ve silistir
6 Yüzey aktif maddeler
Bunlar da çözünmeye yardım eden ve pigmentin boyada dağılmasını sağlayan maddelerdir [1]
Yağlı Boya Örnekleri





Kaynaklar
[1] Yeni Rehber Ansiklopedisi, "Yağlı Boya" maddesi, İhlas Gazetecilik, İstanbul 1994, c 19
Bu sayfa hakkındaki yorumlar:
Yorumu gönderen: aysun, 20 02 2010 20:04:28:
nefisler
Bu sayfa hakkında yorum ekle:
İsmin:Mesajınız:
Yağlı boya, (Alm Ölfarbe, Ölanstrich, Fr Coulevr ahvile, İng Oil Paint), bir koruyucu olarak veya dekoratif gâyeyle bir yüzeye tatbik edildiği zaman, o yüzeyde kalıcı ve sert bir film tabakası meydana getiren sıvı Meselâ, ahşap binâların hava şartlarından, metallerin korozyondan korunmaları için, yüzeyleri yağlıboya ile boyanır Yağlıboyalar dekoratif gâyelerle çok kullanılır Okul, hastâne, büro vs yerleri hoş ve parlak renklere büründürmek için kullanılır Ayrıca yağlıboya tabloları bunlarla yapılır
Yağlıboyada Bulunan Esas Maddeler
1 Bağlayıcılar
İnce boya tabakası hava oksijenine mâruz kaldığında, boyada bulunan bağlayıcı madde polimerize olup kurur ve sert bir satıh meydana getirir Bağlayıcının çabuk kuruma ve sağlam bir film tabakası meydana getirme özellikleri bulunmalıdır Bu gâyeyle eskiden beri keten tohumu yağı, diğer bâzı yağlarla muâmele edilerek veya karıştırılarak kullanılmıştır Film tabakasının meydana gelmesinde hem bir oksidasyon, hem de bir polimerleşme olayının vukû bulduğunu keşfeden kimyâcılar 1920lerden sonra film yapıcı ürünler olarak sentetik reçineler sentez etmeye başladılar Meselâ, önemli bir sentetik bağlayıcı olan alkit reçinesi gliserin veya pentaeritritol gibi bir polialkolin, ftalik, izoftalik veya maleik asit gibi bir polibazik asitle reaksiyonundan elde edilir Plastik boyalarda kullanılan bağlayıcılar da tiren, butadien, polivinil asetat ve akrilik reçinesi gibi lateks olarak adlandırılan sentetik reçinelerdir Boyalarda Kullanılan Bağlayıcılar ve Özellikleri
Keten tohumu yağı: Hava ve suya dayanıklı esnek ve yapışkan
Fenolik reçineler: Çabuk kurur, sağlam, kararmaya meyilli
Alkit reçineleri: Hava ve suya dayanıklı, sağlam ve yapışkan
Üre melâmin: Kimyevî maddelere dayanıklı sert ve gevrek bir tabaka, fakat satıha kolay yapışmaz
Vinil asetat: Işığa suya dayanıklı, kolay yapışan, fakat ısı, asit ve alkalilerden etkilenir
Akrilik reçineler: Yapışkan, kimyevî maddelere, ışık ve ısıya dayanıklı
Polivinil alkol: Kimyevî maddelere dayanıklı ve gerilme direnci çok yüksek
Silikonlar: Isı direnci fevkalâde
Epoksi reçineleri: Yüzeye yapışması mükemmel, kimyevî maddelere dayanıklı ve sağlam
Poli üretanlar: Hava şartlarına, kimyevî maddelere fevkalâde dayanıklı ve sağlam
Stirenli alkit reçineleri: çabuk kurur, hava ve alkalilere dayanıklı
2 Çözücüler
Boyalar için kullanılan ve uçucu olan bu maddeler inceltici olarak da bilinir Plastik boyalarda inceltici olarak su kullanılır Yağlıboyalarda ise değişik uçuculukta olan, bir seri organik sıvı karışımları kullanılır Yağlıboyaların başlıca incelticisi olan tiner, toluen ekseriyetli bir hidrokarbon karışımıdır
3 Boyar maddeler (pigmentler)
Bir boyada kullanılan boyar madde sâdece renk veya dekoratif özellik vermez, aynı zamanda boyanan filmin mekanik özelliklerine de katkıda bulunur Nemin boya filmine geçişini kontrol ettiği gibi ışığın zararlı etkilerini de perdeler Boyar madde renginin karakteristik özelliği bâzı ışınları emmesi ve diğerlerini de yansıtması özelliğine dayanır Meselâ, beyaz pigment ışığın az kısmını tutar, buna mukâbil siyah pigment ışığın çoğunu tutar Az bir kısmını yansıtır Boyanın ışığı tutma gücü, kırılma indisine bağlıdır Bu da pigmentin özelliğine bağlı olmakla berâber kurumakta olan boya filmindeki pigmentin tâne büyüklüğüne ve miktarına da bağlıdır
Titandioksit (TiO2) ilmenit mineralinden elde edilen önemli bir beyaz pigmenttir Boya tekniğinde korozyonu önleyici pigmentlerin başında sülügen tozu, bazik kurşun sülfat, bazik çinko kromat, stronsiyum kromat ve kalsiyum plumbat gelir Bu maddeler tatbik edildikleri metalle kimyâsal bir birleşmeye girerek, yüzeyde geçirmezlik sağlarlar Yâni geliştirilen korrozyon önleyici bir pigment bazik kurşun kromat kabuğu ile silis çekirdeğinin kaynaşmasından ibârettir
Paslanmaz çelik, çinko ve alüminyum gibi metalik pigmentler korrozyona dayanıklı boyalarda (özellikle gemi ve köprüler için) geniş çapta kullanılırlar Metallik tozlar (genellikle alüminyum tozları) fazla dekoratif otoların son boyamasında kullanılırlar Çinko tozu ise paslanmaz çeliği korrozyona karşı korur Burada çinkonun galvanik bir etkisi olup, kendisi anod çelik ise katod kutup durumundadır
4 Kurutucular
Kurutucular boya filminin oksitlenmesine yardımcı olup, kurumayı hızlandıran kimyevî maddelerdir Kobalt, mangan, baryum ve kurşun tuzları yaygın bir şekilde kullanılan kurutuculardır
5 Dolgu maddeleri
Dolgu maddeleri inert ve ucuz maddeler olup, boyaya belirli bir kıvam kazandırırlar Bunlar boyanın mekanik özelliklerini de geliştirirler Meselâ, kuruyan boya filminin çatlamasını önler ve boyanın aşınma direncini arttırırlar Bunlar kezâ bitmiş boyanın düz ve parlak olmasını sağlarlar Dolgu maddesi olarak kullanılan bu maddeler başlıca tebeşir, kil, mika, alçı, talk ve silistir
6 Yüzey aktif maddeler
Bunlar da çözünmeye yardım eden ve pigmentin boyada dağılmasını sağlayan maddelerdir [1
|