Sigorta Terimleri Sözlüğü Y |
11-04-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sigorta Terimleri Sözlüğü YSigorta Terimleri Sözlüğü Y Yakın Sebep (Proximate Cause) : Bir hasarın meydana gelmesine neden olan en etkili ve hakim sebeptir İlk veya son sebep olabildiği gibi ikisi de olmayabilir Yakın sebebi diğer sebeplerden ayıran en önemli özellik, hasarın oluşumuna etki ya da katkıda bulunmasının ötesinde tek başına belirleyici olmasıdır Bazı hasarların meydana gelmesine tek bir olay neden olabilmektedir ve bu olay, doğal olarak, hasarın yakın sebebidir Ancak, bazı durumlarda hasarlar, zincirleme olayların sonucunda meydana gelebildiği gibi birden fazla olayın katkısıyla da oluşabilmektedir Böyle bir durumda, hasarın yakın sebebinin tespit edilmesinde zorluklarla karşılaşılabilir Bu gibi durumlarda ilk nedenden hareket ederek, takip eden her olayın bir öncekinin mantıki sonucu olup olmadığına bakılmalıdır Zincir içerisindeki olaylardan birinin, önceki olayın mantıki sonucu olmaması halinde, bir kesinti söz konusudur ve zinciri yeniden başlatan olaya bakmak gerekmektedir Hasarı meydana getiren zincirleme olaylarda, sigortacı açısından önemli olan husus, zincir içerisinde, poliçe tarafından istisna edilmiş bir tehlikenin varlığıdır Bu durumda, doğal olarak sigortacının sorumluluğunun olmaması gerekmekte; ancak, istisna edilmiş olan tehlikenin zincir içerisindeki yeri, bazı durumlarda, sigorta şirketinin sorumluluğunun belirlenmesinde etkili olabilmektedir Zincirleme olaylar sonucunda meydana gelen bir hasarın yakın sebebinin açıklanmasına şöyle bir örnek verilebilir: • fırtına, ahşap binanın çatı duvarını yıkmakta, • çöken duvar, binanın elektrik kablolarını koparmakta, • kopan elektrik kabloları, kısa devre nedeniyle kıvılcım çıkarmakta, • kıvılcımlar, ahşap binada yangına neden olmakta, • itfaiyenin yangını söndürmek ve komşu binaların yanmasını önlemek amacıyla sıktığı su, evdeki yanmış eşya ve komşu binalarda zarara neden olmaktadır Bu zincirleme olaylar sonucunda yanmış eşya ve komşu binalarda meydana gelen su hasarının yakın sebebi (hakim ve belirleyici sebep) fırtına olmaktadır Yaşam Sigortası (Life Insurance) : (Bkz Hayat Sigortası) Yenileme (Renewal) : Sigorta poliçesinin (veya reasürans anlaşmasının) yürürlükte olduğu sürenin dolmasıyla birlikte, sigorta sözleşmesinde bulunan her iki tarafın iradesiyle, yürürlükteki poliçenin devam etmesini sağlayan bir süreçtir Yenilemede, eski poliçenin şartları ve primiyle devam etmek, poliçenin kapsamını genişletmek, daraltmak ilave şartlar koymak, ek prim almak veya primi azaltmak gibi değişiklikler yapılabilir Sigorta şirketi, poliçenin süresi dolmadan belli bir süre önce, yenileme şartıyla birlikte, sigortalıya bir yenileme ihbarı (renewal notice) gönderir Sigortalı, sigorta şirketinden gelen ve aynı zamanda bir teklif anlamına gelen bu uyarıdan sonra poliçenin devam etmesini kabul edip etmeme hakkına sahiptir Aynı şekilde, sigorta şirketi de rizikonun ağırlaştığını veya başka herhangi bir nedenle poliçeye devam etmeme kararını verebilir (sağlık sigortalarında, sigortalıya verilen yenileme garantisi bu durumun istisnasıdır) Yetkili Acente (Authorised Agent) : Sigortalı / sigorta ettirenden teklifi alan, bu bilgilerle poliçeyi düzenleyerek primini tahsil etme yetkisi bulunan, düzenlediği belgeleri noterce onaylanmış kanuni deftere kaydeden ve bu belgelerden tahakkuk eden vergileri, ilgili yerlere yatıran acentedir Yetkili sigortacı (Authorised Insurer) : İlgili ülkenin yasa ve mevzuatına göre, ülke sınırları içinde, belirtilen branşlarda sigortacılık faaliyetinde bulunmaya yetkili sigorta şirketidir Yetkisiz Acente : Sigortalı / sigorta ettirenden teklifi alıp, sigortacıya ileterek, sigorta anlaşmasının yapılmasına aracılık eden acentedir Yetkili acentenin diğer yükümlülükleri bu tip acenteler için geçerli değildir Yükümlülük Karşılama Yeterliliği (Solvency Margin) : Sigorta ve reasürans şirketlerinin mali yapılarına ilişkin bir kavramdır Bir sigorta veya reasürans şirketinin varlık değerinin yükümlülüklerini karşılayabilecek yeterlilikte olduğunu gösteren bir orandır Şirketin sorumluluklarını karşılayabilecek ölçüde güçlü bir mali yapıya sahip olduğunun belirlenmesi bakımından önemlidir Kısa ve uzun vadeli işler için ayrı ayrı hesaplanmakta olan Yükümlülük Karşılama Yeterliliği, genel branşlar itibariyle prim ve hasar esasına göre, uzun vadeli işlerde ise şirketin varlık ve sorumluluklarının yıllık aktüeryal değerlemesine göre belirlenmektedir Sigorta veya reasürans şirketinin varlıkları ile yükümlülükleri arasındaki pozitif fark, o şirketin yükümlülüklerini karşılayabilecek durumda olduğunu ifade etmektedir |
|