BENGALİ Prakrit ve Apabhramsa Magadhi Aracılığıyla Sanksritçeden Türeyen Hint-ari Dili.

BENGALİ Prakrit ve apabhramsa magadhi aracılığıyla sanksritçeden türeyen hint-ari dili




— Bangladeş'te 80 milyon ve Hint birliği'nde (Batı Bengal, Tripura, Kaşar, Assam, Bihar'ın güneyi) 40 milyon kişi tarafından konuşulan bengalinin brah-miden türeyen yazısı sanskritçeninkine benzer; ancak kimi durumlarda söyleyiş farklılaşır Bengalliler'in "bangla" adını verdikleri dilleri, üç tarihi döneme ayrılır: eski bengali (950-1350), iki evresi olan orta bengali (1350-1500 ve 1500-1800), çağdaş bengali Dilin sözcükleri sanskrit-çeden gelir: doğrudan gelenlere "tatsa-ma", prakrit aracılığıyla gelenlere "tadbhava" denir

Dilde, ayrıca farsça ve ingilizceden aktarma sözcükler de yer alır Ortak dilin iki türü vardır: önceleri yalnız sözlü bildirişimde kullanılan, ancak bugün, sadhu-bhasa denilen seçkin yazı dilinin yerini alarak haberleşme, basın ve edebiyat alanında kullanılmakta olan, Kal-küta'nın güneyindeki Hugli kökenli calit -bhasa Sadhu-bhasa'nın birinciden ayrıldığı yönler fiil ve adıl biçimleriyle tatsama ağırlıklı sözcük dağarcığıdır Çağdaş olmayan edebiyatta sadhu-bhasa dili kullanılmıştır İlk kezTagor yapıtlarında kalit -bhasayı kullanmış ve öğrencilerini de bu dili kullanmaya yüreklendirmiştir Bengalinin 4 lehçe öbeği vardır: Midrapur'da konuşulan kaivarta ve Santal Pargana' de konuşulan malpaharia'dan oluşan hint Bengal lehçeleri; kuzeyde, Doğu Bengal' da Rangpur kazasında konuşulan rac-bangşi; Bangladeş'te konuşulan Dakka lehçesi Bu dil, sesbilimsel ve biçimbilim-sel açılardan önemli farklılaşmalar gösterse bile, anadili bengali olan çoğu konuşucu tarafından anlaşılabilmektedir

Genç Bangladeş Cumhuriyeti okullarda, radyo ve televizyonda ortak bengalinin yaygınlaşmasını sağlamaya çalışmaktadır Bangladeş'in doğu ve güney-doğu'sundaSilhet ve Çittagong ağızları büyük ölçüde sapma göstermiştir Sesbilimsel dizgeleri bu ağızların, konuşuldukları bölge dışında anlaşılmasını güçleştirmektedir

—Ed En eski metinler tantracılık okulundan geten carya şarkılarıdır (X-XII yy) Orta bengali'de, temalar esas olarak dinseldir ve payar adı verilen 14 heceli dizeler kullanılır XIII yy'da müslümanlarm gelmesiyle, edebiyatsever sultanların yönetiminde bağımsız bir krallığın yenkfen kurulmasına dek sürecek olan bir istikrarsızlık dönemi başladı XV yy'da önemli yapıtlar verildi: Kritivas'ın koşuklu Ramayana uyarlaması, Malathar Vasu'nun Şrikrisnavicay'ı Candidas"ın Şrikrisnakirtana'sı XVI yy'da mistik krişnacı Caitanya'nın etkisiyle iki edebi tür ortaya çıktı: KrisnadasKavirac'ınCaitanya caritamrîa' sı ile dinsel nitelikli yaşamöyküsü ve konusunu Krişna ile Radha'nın aşklarından alan, yeni bir müzikal üslupla (kirtana) söylenen lirik düzenlemeler (padavali); bu türün en tanınmış ustaları Locandas, Cnandas ve Govindadas'tır Devlet Kadı ve Alaol, Arakan şiir okulunu temsil ederler

Öykülü şiir alanında da (Mangal Kavya) Candı Mangal'ı yazan Mukunda-ram Cakravarti'yi sayabiliriz XVIII yy'daysa Bharat Candra Ray'in yazdığı Annada Mangal ile özentili şiir doruk noktasına ulaştı Ingilizler'in gelişiyle modern dönem başladı (XVIII yy sonu) Basılan ilk kitap, Halhed'in 1778'de yayımlanan bengali grameriydi Düzyazı iki merkezde gelişti: Martyuncay Vidyalan-kar ile Ramram Vasu'nun 1801 'de Kalkü-ta'da kurdukları Fort William koleji'nde ve Ram Mohan Roy'un yayımlanan ilk gazetelerde eleştirdiği Serampor'un baptist misyonund Ardından, Işvara Candra Vidyasagara ve Aksay Kumar Dutt, düzyazıya canlılık ve esneklik getirdiler May-kel Madhusudan Datta'nın şiirleri ve Ban-kim Çandra Çatterci'nin romanlarıyla Bangladeş'te rönesans dönemi başladı Dinabhandu Mitra, tiyatroda toplumsal anlaşmazlıkları ele alırken, Rabindranath Tagor'un evrensel dehasının etkileriyse her yerde duyuldu

Tagor'dan sonra, Pra-matha Caudhuri edebiyat dili sadhu-bhasa yerine konuşma dili calit-bhasa'yı kullandı, Sarat Çandra Çatterci, Bibhuti Bhu-san Banerci, Manik Banerci ve Tara Şan-kar Banerci beğenilen romancılardıCiba-nananda Das, şiire kişisel ve çağdaş bir hava getirdi Nazrul islam, yurt sevgisini işledi Subhindranath Datta'da sanat ön plandadır; Bişnu De, Premendra Mitra, Şamar Sen ise bağımlı yazarlardır Kavita dergisini yayımlayan Buddhadev Bos, eleştirinin gelişmesine katkıda bulundu