Tarih Deyimleri Terimleri A

Tarih Deyimleri Terimleri A

ABDAL : 1 Afganistan topraklarındaki bir Türk boyunun adı
2 Anadolu'da göçebe bir aşiretin adı
3 Çeşitli tarikatlarda derviş Gezgin dervişlere verilen unvan
ACEMİ OCAĞI : Tutsaklardan ya da devşirme yoluyla Hıristiyanlar'dan toplanan gençlerin yeniçeri olarak yetiştirilmeleri için eğitim gördükleri ocak
ACEMİ OĞLANI : Yeniçeri olmak üzere Acemi Ocağı'nda eğitim gören devşirme ya da tutsak genç
ACEMİ OĞLANI KETHÜDASI : Acemi oğlanları işine bakan Anadolu ve Rumeli ağalarının maiyetîerindeki memurlara verilen unvan
AĞA : Kapıkulu Ocakları'nın yüksek rütbeli subayları ile sarayda hizmetli subay ve hadımlara verilen unvan
AĞA KAPISI : Yeniçeri ağalarının buluhduğu resmî daire
AĞI : (Göktürkler'de) Hazine, mal, senet, ipekli kumaş
AHÎLİK : Esnaf, zanaatçı, çiftçi gibi çalışma kollarını içine alan ve bu iş kollarının yararına çalışan ocak Bu ocağa mehsup olanlara Ahî denirdi
AK AĞALAR : Osmanlı Sarayı'nda kullanılan hademelerden bir kısmına verilen unvan
AK ALEM : Saltanat sancağına verilen'ad
AKÇA : Osmanlılar'da gümüş para birimf
AKINCI : Keşif, haber alma, sabotaj, baskın gibi amaçlarla yabancıülkelere akın yapan özel eğitim görmüş askerler Bugünkü 'komando'nun karşılığı
AKSAKAL : Köyün, mahallenin, bir topluluğun ihtiyar Heyeti'nden olankimse Sözü dinlenen, tecrübeli, yaşlı kişi
ALEM : Bayrak
ALEMDAR : Bayraktar Bayrak taşıyan
ALP : Kahraman, yiğit Büyük işler başarmış ve halk tarafından sevilen kimse
ASIR : yüzyıl
ASES ASES BAŞI :Asayişin sağlanması için kolgezen bekçiler Yeniçeri Ocağı'nı oluşturan ortalardan (taburlardan) 28 ortanın çorbacısına verilen unvan (Çorbacı: 31 bölüklü Acemi Ocağı ile piyade askerini oluşturan bölük subaylarının unvanı)
ARZ ODASI : Padişahın elçileri kabul ettiği oda (bazen sadrazamı) Kabul salonu
AMME : Kamu (Amme efkârı = Kamuoyu; amme hukuku = kamu hukuku; amme idaresi = kamu yönetimi)
ALPAGU : Alpagut da denir Göktürk'lerde yiğit, kahraman Düşmana saldıran, yakalanmayan asker veya subay Bir subay rütbesi
ALTIN ELBİSELİ ADAM :Kazakistan'ın başkenti Alma-Ata yakınındaki Eşik kazılarında mezarı bulunan bir Türk tiginine tarihçilerin verdikleri isim Mezarda tiginin altın zırhı da bulundu Onun bir Türk tigini (prensi) olduğunu aynı mezarda bulunan bir kabın üzerindeki yazılardan anlıyoruz
AŞAR : Toprak ürünlerinden hazine giderleri için onda bir oranında alınan vergi
ATABEY (ATABEK) : Selçuklular'da şehzadelerin eğitimiyle görevli erkek eğitici (Osmanlılar'da bu görevi yapana Lala denirdi)
ATAMAN : Don ve Ukrayna Kazakları'nın başındaki kumandana verilen unvan Zamanla çar veliahtına da bu unvan verildi Asya Türkleri askerî ve idarî makamlara seçilen müdür ve başkanlara Ataman derlerdi 15 yüzyıldan 18 yüzyıla kadar Polonya ve Litvanya Büyük Dukalığı orduları kumandanına da Ataman denilirdi
AT OĞLANLARI : Saray seyisleri At bakıcıları Aşçı başı
APA : (Eski Türkler'de) Ecdat, büyük baba
APA TARKAN : Bir unvan Büyük, yüce, yüksek
AYAK DUVANI : Olağanüstü durumlarda acele olarak toplanan divan Padişahtan başka herkes ayakta durur ve acele kararlar alınırdı İsyan sırasında asîlerin padişaha zorla ayak divanı yaptırdıkları olurdu (Göktürk'lerde) Danışman, söyleyici, akıl hocası, musahip
AYUĞÇI AZAB (Azeb) : Osmanlılar'da ordunun çekirdeğini oluşturan hafif piyade askeri Bu terim 13 yüzyıldan beri askeri bir terim olarak kullanılıyor ve başlangıçta genellikle 'şehirlerdeki yerli bekâr asker' anlamına geliyordu
AZAT ETMEK : Kölenin hürriyetini vermek, serbest bırakmak Derebeyliklerde bir insanı toprak kölesi durumundan kurtarmak
AZERÎ : Azerbaycanlı Türk