Perakende Sözlüğü

perakende sözlüğü

Perakende Sözlüğü (Jargonu): Türk perakendecilik sektöründe çeşitli kavram ve tanımlar kullanılmaktadır Bunların hepsine birden Perakende Jargonu (Jargon: Belli bir alana veya dar bir çevreye özgü kelime ve deyimler, sözlük) denilmektedir

1+2 Bedelsiz: Bir ürün alana diğeri bedelsiz olan
3P: Price-Fiyat, Product-Ürün, Profit-Kâr

A

Aksiyon: Fiyat indirimi
Alan Kullanım Bedeli: Marketlerin ürünleri özel yerlerde sergilemeleri karşılığında firmalardan aldıkları bedel
All You Can Afford Method: Paran yettiği kadar yöntemi ya da bütçeden kalan kısmın promosyona ayrılması yöntemi
Assortment: Ürün çeşidi, mal çeşidi-belirli bir firmaya ait, satışa sunulan ürün kümesi
AVM: Alışveriş merkezi

B

B2B: İnternet üzerinden kullanılan bir tür elektronik sipariş yöntemi
Bakiyeli-Bakiyesiz Çalışma: Verilen siparişte herhangi bir ürün o anda stokta yoksa gönderilmez ve siparişi sıfırlanır Market o ürünü tekrar sipariş etmek zorundadır
Bakkal: 50 m² kadar satış alanı olan en küçük perakende işletmesi
Barkod: (Bar code) Ambalaj üzerinde yer alan, ürünün fiyatı, niteliği ve üreticisini gösteren parelel çizgiler Barkod bir ürünün nüfus kâğıdıdır
Basig: Klasik model
Benchmarking: Bir perakendecinin, muhtemelen rekabet içinde olunmayan başka bir şirketin işletmesini inceleyerek örnekten öğrenmesi, ölçüt olarak alması Kıyaslama
Best Seller: En iyi satan, en çok satılan
Biliz Çalışma: Örümcek ağı şeklinde yayılarak bir çalışma rutu yapılması
Blind Goods: Körleme mallar Arada sırada fiyatı umursamaksızın sadece isteklerini karşılamakla ilgilenen müşterilere sunulduğu için, normalden yüksek marja (kâra) sahip olabilen alışılmadık mallar
Bult: Koli
Bundled Pricing (Demetleme Fiyatlandırma): Birkaç ürün ya da hizmetin paket hâlinde satışa sunularak tek bir fiyat belirlenmesi
Bütçe: Belirli bir süre için belirli bir çalışmaya ayrılan kasa Bu para, mal veya hizmet olabilir Aylık, üç aylık veya yıllık bütçeler olabilir

C

Cash&Carry: Peşin odeme& Taşı: Sadece peşin para ile alışveriş yapılan ucuz ve toptan satıs marketleri (Metro gibi)
Catering: Yemek tedariki Bazı uçak veya otobüs yolculuklarında yolculara verilen yemek aperitifleri, şirketlerin çalışanlarına öğle yemeği için dışarıdan getirttikleri yemek
CE: Bir Avrupa standardı
Ciro Primi: Firmaların belirli bir kotayı tutturmaları hâlinde elemanlarına veya marketlere verdikleri cironun belirli bir yüzdesini oluşturan bedel (armağan, teşvik)
CPU ( Cost Per Usage) : Kullanılan her bir birim için maliyet
CRM ( Consumer Researcher Management): Müşteri İlişkileri Yönetimi - Tüketim Araştırma Yönetimi
Çapraz Promosyon: Bir mala başka bir ticari ürünün bandaj yapılarak bedelsiz verilmesi

D

Delist: Marketlerin satış listesinde olan ürünü listeden çıkartıp artık sipariş olarak vermemeleri (Satın almacının en büyük silahı)
Departman Şefi: Marketlerdeki ilgili departmanın sorumlusu Genelde siparişi veren kişi
Dikey Sergileme: Marketlerde aynı ürünü yukarıdan asağıya olacak şekilde yerleştirme
Discount Mağaza: İndirim (ucuzluk) mağazaları
Distribütör: Malın satış dağıtımını yapmak üzere yetkili bayii

E

ECR: Marketlerdeki bir tür stok planlaması, elektronik veri ve lojistik planlaması
EDI: Elektronik veri transferi
Emtia: Mal, ürün
Endüstüriyel Ürün: Kolili ürün Toplu satış ürünleri
Entegre Perakende: Tüm perakende fonksiyonlarının bir arada olması
Entertainment: Perakendede eğlence uygulaması Özel belirli müşteriler, satıcılar ve dışarıdan gelen ziyaretçilere iş anlaşmasının daha kolay bağlanması için yemek, içecek veya eğlence sunulması
Exclusive: Tek marka Markette kendi kategorisinde tek çeşit olmak (bir tür tekel)
Expozisyon: Tanımı YokUluslararası sergilerde yapılan tanıtım şovları
Faaliyet Dışı Kâr: Mal ve hizmet satışı dışındaki gelir Örneğin faiz geliri
Fason: Dışarıdan başka bir firmaya ürettirilen ürün
Fatura Altı: Uygulanan normal iskontolar haricinde ek olarak, KDV den hemen önce uygulanan iskonto

F

FİFO ( First in, First Out-İlk giren ilk çıkar): Ürünün tazeliği açısından ilk gelen malın öncelikli satılması Raftada buna göre düzenleme yapılır
Fiyat Analizi: Çesitli marketlerdeki kendi ve rakip ürünlerin fiyatlarının tabloya dökülüp karşılaştırma yapılması
Fizibilite: Kârlılık hesabı
FMCG ( Fast Moving Consumer Goods): Hızlı hareket gören tüketim ürünleri (çay, şeker, ekmek gibi)
Food-Gıda: Yiyecek ve içecek tüketim ürünleri
Forecast: Bir ürünün gelecekte potansiyel satışının ya da müşteriler tarafindan kabul görüp görmeyeceğinin önceden tahmin edilmesi
Focus Toplantısı: Şube mağazalardaki satış elemanlarının bir araya gelerek merkezdeki yöneticilere satan ve satmayan mallarla ilgili bilgi vermesi şeklindeki ürün toplantısı
Franchising: Bir üreticinin ürününün satış veya dağıtımı için başka bir kişi veya firmaya verdiği ayrıcalık hakkı
Full-Mark: Malların fiyatının %100 artırılması

G

Geleneksel Perakendecilik: Yıllar öncesinden bugüne yapılmakta olan, klasik perakende anlayışı Bakkallar, pazar esnafı, küçük esnaflar
Generıc Product: Markasız ürün (ucuz ürün)
Giriş Bedeli: Marketlerin rafta satışa sunulmak üzere listeleme yaptıkları ürünlere karşılık firmalardan barkod (ürün çeşidi) başına aldıkları bedel Bu da bir faaliyet dışı kârdır
Gondol: Marketlerdeki rafların en ön ve en arka taraflarına verilen isim En öndeki gondol başıdır Buraları ürünlerin sergilenmeleri açısından stratejik önem taşır Bu bölümlerde ürünün belirli bir dönem sergilenmesi karşılığında bedeli alınır
Gray (Gri) Market: Az bulunan malların hızlı teslim koşuluyla ve normal piyasa fiyatının çok üzerinde satın alındığı piyasa Gerçek malların taklit veya sahtelerinin olduğu piyasa
Gros Profit: Brüt kâr

H

Haccp: Gıda güvenliğinde sıfır hata sertifikası, kritik kontrol noktaları
Harcırah: Şehir dışına veya ülke dışına görevli olarak çıkan şirket personeline verilen harcama bedeli
Hidrofob: Su çeken
Hipermarket: 2500 metrekare üzerindeki alana sahip perakende işletmesi
Hizmet Bedeli: Marketlerin veya işletmelerin ürün giriş bedeli, ürün sergileme bedeli, bazı ciro primleri, ya da başka bir neden karşılığında tedarikçi firmaya kestikleri faaliyet dışı kazanç faturası
Horeca: Hotel-Restoran-Cafeterya
Hub: Mağaza içi kasa bağlantısı

I

İhraç Kaydıyla Satış: Direkt ihraç edilmek üzere KDV uygulanmayan satış
İkincil Sergileme: Marketlerde raflardaki normal sergileme, kasa önleri veya gondolların dışında aralarda ekstra segilemeler veya sepetlerdeki sergiler
İnsört: Marketlerin belirli dönemlerde (Genellikle 15 günde bir) promosyona giren ürünlerini tanıtmak için çıkarttıkları basılı yayın (bülten)
İnstore: Marketler promosyona soktukları ürünlerden bazılarına insörtlerinde yer vermezler ancak market içindeki bir indirim olduğu için özel olarak verilen teşhir alanının adı
İnterland: Satış bölgesi, satış alanı, satış sahası
İnvent: İşletmenin elindeki mallar, envanter, stok

K

Kampanya: Belirli bir dönem için uygulanan fiyat indirimi, aksiyon, promosyon aktiviteleri
Kapital: Sermaye
Kategori: Bölüm, sınıf, safha, raf bölümleri
Kategori yönetimi: Marketlerin raf yeri verimliliğini artırmak için kullandıkları sistem
Kaydi Stok: Bilgisiyar veya defterde tutulan stok kaydı
KDV: Katma Değer Vergisi
Key Account Manager (Anahtar Müşteriler Yöneticisi): Satın alma müdürü ile direkt görüşen yönetici
Kioks: Büfe Alışveriş merkezlerinde içeriye girmeksizin, içeriden dışarıya satışın yapıldığı, küçük boyutlu ürün ve hizmet sunulan(şekerleme, fotoğraf gibi)
Komandotura: Küçük ölçekli tadilat
Kondüsyon Süresi: İşletmelerin marketlere uyguladıkları indirimli fiyatların geçerlilik süresi
Konkardato: Şirketlerin iflaslarını açıklamaları
Konsept: Konu, tema, kavram
Konsept Afişi: Ana amacı belirten afiş (özellikle ucuz ürünlerde)
Konsinye: Firmaların veya üreticilerin mallarının bedelini satıldıktan sonra perakendeciden almaları
Konsolidasyon: Uzun vadeye çevrilen borçlanma
Kontrat: Resmi anlaşma, sözleşme
Körleme Satış: Müşterinin satın almadan önce pek inceleme yapmadığı, arada bir yapılan satışlar
Kurumsal: Belirli bir özel veya resmi kuruma dair, resmî veya prosedürlü olan
Lansman: Bir ürünün piyasaya yeni sunulması, piyasaya tanıtılması
Leasing: Kiralama
LİFO(Last in First Out): Son giren ilk çıkar
Lojistik: Ürünlerin depolanması ve taşınması işleri (nakliye ve depolama)
Lokomotif Ürün: Satışı hızlı olan ve firmanın en iyi satılan ürünü Bu ürünler firmanın diğer ürünlerinin satışını da olumlu etkiler
Lot: Beden düzeni (small, midyum, large, XL gibi)

M

Magnet: Mıknatıslı düzende indirimde olan ürünün asıldığı afiş
Marj: Kâr oranı
Mass Market: Genellikle indirimli mağazalarda dağıtımı yapılan klasik ürünler
Merch: Malların sergilenmesi, tanıtılması, paketlenmesi, promosyonu, aksiyonu, pop kullanımı, raf düzeni ve temizliği ve fiyatlandırılması da dâhil olmak üzere, satışı artırıcı işlemlerden sorumlu olan kişi veya ekip
Merchandising: Malların sergilenmesi, tanıtılması, paketlenmesi, promosyonu, aksiyonu, pop kullanımı, raf düzeni ve temizliği ve fiyatlandırılması da dâhil olmak üzere, satışı artırıcı etkinliklerin tümü
Merdane: Erkek ayakkabısı
Mis: Market içi sorumlusu

N

Nama Çalışma: Firmaların mallarını satmak üzere bayilere verdikleri satış elemanı Firma malı bayiye satar ve bu satılan malların perakendecilere satılmasını nama satış elemanı gercekleştirir Bu elemanın ücretini firma karşılar
No Name: İsimsiz ürün
Non Food (Gıda Dışı):Beyaz eşya ve diğer gıda dışı ürünler

O

Operasyonel Kâr: Ticari faaliyetten elde edilen kâr
Organize Perakende: Belirli bir sistem ve disiplin içinde çalışan, organizasyonlarını tamamlamış, herşeyin kayıtlı olduğu süpermarket, hipermarket veya zincir marketler ve mağazalar
Osf: Ortalama satış indirimi
Outlet: Ürünlerin fabrika çıkış fiyatları ile satıldığı mağazalar
Over Stock: Stok fazlası
ÖSM: Özel sözleşmeli müşteriler

P

POP(Point of Purchase, point of sale): Satış veya satın almanın noktalandığı mağaza lokasyonu, satış noktasına yerleştirilen iç sergileme, vitrin sergilemesi için kullanılan malzemeler
Palet: Depolarda kolili malların üzerlerine konduğu tahta veya plastik taşıyıcılar
PDE: Promosyon destek elemanı
Pamukçuk: Ürünlerin üzerine vurulan indirim belgesi
Penetrasyon: Ürün bulunurluğu, girilmiş pazarlar, ürün yaygınlığı
Penny Market: Ucuz mal satan ufak marketler
Performans: Aksiyon, promosyon ve diğer kampanyaların verimliliği
Pin Pad: Kredi kartına bağlı olan ve müşterinin şifresini girmesini sağlayan cihaz
Planogram: Sergileme planı, perakendecilikte malların mağaza raflarındaki ideal sergisini tasarlamak için kullanılan ve bilgiyasarda hazırlanan grafik
Plasiyer: Üreticiden doğrudan ürün getiren kişi
Plus: Ürün çeşidi fazla olan mağaza
Price Distrimination: Fiyat farklılaştırması
Private Label: Özel marka Firmaların marketler için ürettiği ve sadece o markette genellikle marketin ismiyle satılan ürünler
Product Distrimination: Ürün farklılaştırması
Promosyon: Satış desteği, tanıtım Ürünün satışını artırmak amacıyla gerçekleştirilen satışı teşvik edici faaliyetler
Prosedür: Kural, sistem şartı
PSF: Perakende satış indirimi

R

Quarter: Satışta 3 aylık dönem, çeyrek dönem
Realize Etmek: Gerçekleştirmek
Reel Stok: Raftaki gerçek stok miktarı
Retail: Perakende
Retailing: Perakendecilik faaliyetleri
RFID(Radio Frequency İdentification): Türkiyede şu anda olmayan ancak ilerki dönemlerde uygulanması beklenen elektronik tüketici takip sistemi Ürünler, üretiminden itibaren nihayi tüketimine kadar elektronik sinyallerle takip edilerek tüketici davranışları izlenecek
Route (RUT): Satış, tahsilat veya sipariş gibi nedenlerle uğranılacak müşteri noktalarının yol güzergâhı
RPT(Repeat purchasing) : Tekrarlı satın alma

S

Sarı Etiket: İndirim etiketi
Satış Primi: Kotayı tutturmaları durumunda satıcıya verilen ödül
Second Name: İsimsiz, ikinci kalite ürün
Secret Shoppers (Gölge Müşteriler): Mağazaların; satış elemanları, pazarlama teknikleri, görünümleri ve